Dự án muốn Airdrop thành công, hãy áp dụng triết lý "cho đi là nhận lại"

Thị trường airdrop năm 2024 ảm đạm

Phần lớn dự án TGE trong năm 2024 đều đối mặt với khó khăn

Airdrop đã trở thành một chiến lược phổ biến để phân phối token và thu hút sự chú ý từ năm 2017. Tuy nhiên, đến năm 2024, nhiều dự án gặp khó khăn trong việc tạo đột phá do thị trường ngày càng bão hòa.

Mặc dù airdrop vẫn khơi dậy sự hứng thú từ các nhà đầu tư trong giai đoạn đầu, nhưng phần lớn dẫn đến áp lực bán tháo mạnh, khiến cộng đồng dần rời bỏ và các giao thức bị biến thành “zombie”.

Trong năm 2024, khoảng 80 dự án đã thực hiện airdrop, nhưng chỉ một số ít giữ được giá trị token ổn định hoặc tăng trưởng sau 7 - 30 ngày kể từ thời điểm airdrop.

Theo dữ liệu từ Keyrock, 95% các dự án airdrop đều trải qua giai đoạn giảm giá từ 15 - 25% trong vòng 7 - 30 ngày sau khi phát hành. Nguyên nhân chủ yếu đến từ áp lực xả hàng của những nhà đầu tư muốn chốt lời sau thời gian dài gắn bó với dự án.

Tuy nhiên, một số dự án đã phá vỡ tình hình này, cho thấy rằng áp lực bán tháo không hoàn toàn phản ánh xu hướng giảm giá ngắn hạn của token sau TGE và airdrop. Điều này cũng chứng minh rằng có nhiều yếu tố sâu xa ảnh hưởng đến biến động giá của token.

Vậy, điều gì làm nên sự thành công của một dự án và giúp giá token duy trì ổn định sau khi airdrop?

Cách vận hành cơ chế airdrop hiện tại có lỗi thời?

Trong năm 2024, tất cả các dự án từng thực hiện TGE đều phân bổ token cho cộng đồng dưới dạng airdrop, đặc biệt dành cho người dùng sớm hoặc các OG (những người ủng hộ dự án từ giai đoạn đầu). Các dự án chủ yếu áp dụng ba cơ chế airdrop phổ biến:

• Point-based System (Hệ thống thưởng dựa trên điểm): Đây là cơ chế sử dụng bảng xếp hạng và hệ thống điểm, trong đó người dùng nhận điểm khi thực hiện các hoạt động trên nền tảng. Các điểm này có thể được quy đổi trực tiếp thành token trong tương lai. Đây là phương pháp được áp dụng rộng rãi nhất trong các dự án airdrop năm 2024.
• Holder Airdrop: Dành cho những người nắm giữ token của các dự án liên quan hoặc NFT do chính dự án phát hành, hoặc NFT từ đối tác. Ví dụ: Wormhole từng airdrop token W cho những người nắm giữ NFT Madlads.
• Retroactive Airdrop: Đây là phần thưởng dành cho người dùng đã tương tác hoặc sử dụng dự án trước khi airdrop diễn ra, nhằm tri ân sự ủng hộ từ sớm. Cơ chế này tương tự hệ thống điểm nhưng thường không được công khai rõ ràng.

Tất cả các dự án có airdrop cho cộng đồng đều sử dụng một hoặc nhiều phương pháp trên kết hợp lại để thu hút tối đa số lượng người tham gia. Vì vậy, tiêu chí airdrop không phải là nguyên nhân chính khiến giá trị của một số dự án giảm sau khi airdrop.

Những lý do chính ảnh hưởng đến giá token hậu airdrop

Tokenomics

Trong năm 2024, các dự án thực hiện airdrop với tỷ lệ trung bình từ 5-10% tổng cung token, một số ít dự án có thể phân bổ nhiều hơn

Phân bổ token trong các đợt airdrop đóng vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng đến hiệu suất giá token sau airdrop. Số lượng token được phân phối không chỉ tác động đến tâm lý người dùng mà còn định hình hành vi thị trường.

Airdrop nhỏ (dưới 5% tổng cung):

Các đợt airdrop với tỷ lệ nhỏ thường có hiệu suất giá tốt trong ngắn hạn, đặc biệt là trong 15 ngày đầu. Nguyên nhân chính là nguồn cung thấp dẫn đến áp lực bán không lớn, giúp giá dễ dàng tăng. Tuy nhiên, hiệu ứng này thường không kéo dài.

Sau khoảng 90 ngày, các token từ airdrop nhỏ thường bị bán tháo mạnh, do các yếu tố như thay đổi chiến lược dự án, tin tức tiêu cực, hoặc nhà đầu tư sớm chốt lời, tạo ra tâm lý hoảng loạn trong cộng đồng.

Airdrop trung bình (5 - 10% tổng cung):

Các dự án phân bổ token trong khoảng này thường có hiệu suất giá ổn định hơn. Tỷ lệ phân bổ vừa phải giúp giảm áp lực bán đồng thời củng cố niềm tin của người dùng. So với các đợt airdrop nhỏ, các dự án này có khả năng duy trì giá ổn định hơn trong 90 ngày đầu, nhờ sự cân bằng giữa khuyến khích tham gia cộng đồng và hạn chế bán tháo.

Airdrop lớn (hơn 10% tổng cung):

Phân bổ airdrop lớn là chiến lược rủi ro cao trong ngắn hạn nhưng tiềm năng lớn trong dài hạn. Phân phối hơn 10% tổng cung token thường tạo ra áp lực bán mạnh ngay khi token được phát hành. Tuy nhiên, trong dài hạn (sau 90 ngày), các dự án airdrop lớn thường đạt hiệu suất giá tốt hơn. Lý do chính là mức độ sở hữu rộng rãi trong cộng đồng, tạo động lực nắm giữ token lâu dài và thúc đẩy sự tham gia tích cực vào dự án.

Từ các phân tích trên, có thể thấy rằng chiến lược phân bổ airdrop hào phóng hơn (trên 10% tổng cung) có xu hướng mang lại hiệu quả tốt hơn trong dài hạn. Khi token được phân phối rộng rãi, cộng đồng cảm thấy trách nhiệm và động lực cao hơn để gắn bó với dự án. Điều này giúp giá token duy trì ổn định và hỗ trợ sự phát triển bền vững.

Ngược lại, các dự án phân bổ dưới 5% tổng cung chỉ tạo ra hiệu ứng bùng nổ ngắn hạn nhưng không đủ để duy trì sự ổn định về giá. Hiệu suất của các đợt airdrop này thường giảm sút sau một thời gian, đặc biệt khi các nhà đầu tư hoặc KOL quyết định chốt lời.

Như vậy, dữ liệu cho thấy việc phân bổ airdrop lớn không chỉ giúp tăng cường sự tham gia của cộng đồng mà còn hỗ trợ hiệu suất giá dài hạn, trong khi airdrop nhỏ phù hợp hơn với mục tiêu ngắn hạn.

Cách dự án vận hành quy trình airdrop và tâm lý cộng đồng

Cách vận hành quy trình airdrop của dự án không chỉ ảnh hưởng đến niềm tin của cộng đồng mà còn quyết định hành động giá của token ngay sau TGE.

Các dự án có quy trình airdrop mượt mà, dễ tiếp cận và không quá khắt khe thường có xu hướng thu hút cộng đồng nhiều hơn, hạn chế FUD và tạo động lực giữ token lâu dài. Dưới đây là các yếu tố quan trọng trong cách dự án vận hành airdrop và tác động của chúng đến giá token.

Thay vì chỉ airdrop cho các power user (người dùng có lịch sử hoạt động lớn hoặc cá voi), nhiều dự án đã chọn cách phân bổ cho cả những ví chỉ có tương tác tối thiểu với dự án.

Điều này giúp mở rộng cơ sở người dùng, tạo cảm giác công bằng cho cộng đồng. Kết quả là, khi TGE diễn ra, cộng đồng có xu hướng giữ token lâu hơn vì cảm giác may mắn khi nhận được airdrop, dẫn đến hành động giá ổn định hơn.

Bất kỳ sai sót nào trong việc phân bổ airdrop, chẳng hạn như phát hiện ví bot hoặc lỗi trong việc công bố danh sách trúng thưởng, đều có thể gây ra FUD lớn trên mạng xã hội. Qua đó khiến giá giảm ngay sau khi TGE và niêm yết sàn giao dịch.

Các dự án xử lý tốt các vấn đề này thường có hành động giá ổn định hơn. Khi có FUD, đội ngũ dự án nên minh bạch thông tin, giải thích lý do, đồng thời công bố rõ ràng các tiêu chí và hành động sửa lỗi. Các dự án không minh bạch thường khiến người dùng mất niềm tin, dẫn đến việc bán tháo ngay sau TGE.

Cách vận hành quy trình airdrop quyết định lớn đến hành động giá của token ngay sau TGE. Các dự án có quy trình công bằng, phân bổ đều và đảm bảo sự tham gia của hầu hết người dùng thường có giá token ổn định hơn.

Cảm giác công bằng trên khiến người dùng ít có xu hướng bán tháo, vì họ tin rằng token có giá trị dài hạn. Các dự án có quy trình claim mượt mà, không có lỗi lớn hoặc FUD trên X thường có hiệu suất giá tốt hơn, do cộng đồng có tâm lý tích cực hơn.

Ngược lại, những dự án áp dụng cơ chế kiểm tra Sybil quá khắt khe hoặc có quy trình claim lỗi, không công bằng sẽ gặp tình trạng bán tháo lớn khi TGE, do người dùng mất niềm tin và muốn rút khỏi dự án càng sớm càng tốt.

Nội hàm của sản phẩm dự án

Nội hàm sản phẩm, bao gồm chất lượng công nghệ, đội ngũ phát triển, và giá trị cốt lõi mà dự án mang lại, luôn được xem là yếu tố quan trọng để người dùng đánh giá tiềm năng của một dự án.

Tuy nhiên, trong thực tế, nội hàm sản phẩm lại là yếu tố ít ảnh hưởng nhất đến hành động giá của token ngay sau TGE và airdrop. Dù dự án có đội ngũ giỏi, công nghệ đột phá hay sản phẩm chất lượng, điều đó vẫn không đảm bảo giá token sẽ tăng ngay sau khi TGE hoặc airdrop diễn ra.

ZKSync, Starknet và Scroll là những ví dụ tiêu biểu về việc nội hàm tốt không đồng nghĩa với hành động giá tốt. Đây là ba dự án layer 2 nổi bật với đội ngũ phát triển rất tốt, sản phẩm hoạt động mượt mà và lộ trình rõ ràng. Cả ba dự án đều được cộng đồng đánh giá cao nhờ giải pháp mở rộng layer 2 cho Ethereum, một thị trường đầy tiềm năng.

Tuy nhiên, khi token của các dự án này ra mắt thông qua TGE hoặc airdrop, cộng đồng đã bán tháo ngay lập tức để chốt lời, dẫn đến giá giảm mạnh. Mặc dù nội hàm của ZKSync và Scroll rất tốt, nhưng điều đó không ngăn được việc bán tháo diễn ra ngay sau khi token được unlock.

Điều này cho thấy rằng, nội hàm sản phẩm không phải là yếu tố quyết định hành động giá của token ngay sau TGE. Các yếu tố bên ngoài như tâm lý chốt lời, động lực bán tháo sau airdrop và tâm lý ngắn hạn của cộng đồng lại có ảnh hưởng lớn hơn nhiều.

Rút ra được gì từ những dự án airdrop thành công?

Jupiter mùa 1

Jupiter (JUP) là ví dụ điển hình về cách vận hành thành công một chiến dịch airdrop. Tổng cung của JUP được phân phối một cách bài bản và có chiến lược rõ ràng.

Tại thời điểm TGE, dự án phát hành 40% tổng cung, nhưng không phải toàn bộ cùng một lúc mà được chia thành 4 giai đoạn airdrop. Ở mùa airdrop đầu tiên, dự án chỉ phát hành 10% tổng cung.

Trong đó giá JUP có thể được tính sau đây:

• Giá tại TGE: Tại thời điểm TGE, giá của JUP được niêm yết ở mức 0.65 USD/JUP.
• Giá trị airdrop tại thời điểm TGE: Với điều kiện tối thiểu nhận airdrop là 200 JUP, người dùng đã nhận được phần thưởng trị giá 130 USD (200 JUP x 0.65 USD).
• Giá ATH của JUP: Sau TGE, giá của JUP nhanh chóng tăng trưởng và đạt mức ATH 2.05 USD/JUP, tương ứng với mức tăng hơn 3 lần so với giá TGE.
• Giá trị airdrop tại ATH: Lượng airdrop 200 JUP mà người dùng nhận được tại thời điểm ATH sẽ tương đương với 408 USD (200 JUP x 2.04 USD).

Chiến lược này giúp giảm áp lực bán tháo ngay sau khi token được niêm yết trên sàn giao dịch, đồng thời khuyến khích người dùng tiếp tục đồng hành cùng dự án trong các đợt airdrop tiếp theo.

Việc chia nhỏ tổng cung thành nhiều giai đoạn cũng giúp duy trì mức giá ổn định cho JUP, tránh tình trạng nguồn cung dư thừa dẫn đến giá giảm mạnh.

Bên cạnh airdrop, Jupiter cũng thể hiện sự tích cực trong việc vận hành dự án. Một số yếu tố có thể kể đến:

• Minh bạch trong việc phân phối token: Công bố rõ ràng tỷ lệ phân phối 40% cho airdrop, kèm theo các mốc cụ thể cho từng mùa, giảm bớt sự lo ngại về lạm phát nguồn cung.
• Lộ trình rõ ràng: Dự án công bố roadmap chi tiết, giữ chân người dùng trong các giai đoạn airdrop tiếp theo. Người dùng sẽ có thêm động lực nắm giữ token để nhận phần thưởng từ các đợt sau.
• Hỗ trợ cộng đồng: Đội ngũ Jupiter tích cực tổ chức các AMA hằng tuần từ trước khi TGE, giải đáp thắc mắc, điều này giúp tạo dựng niềm tin của cộng đồng theo thời gian.

Việc này khác biệt hoàn toàn với những dự án có xu hướng bỏ rơi hoặc lờ đi cộng đồng, một trong những lý do trực tiếp khiến nhiều người dùng thất vọng và không giữ token sau airdrop.

Grass

Dự án Grass đã xây dựng một chiến lược airdrop bài bản và hợp lý nhằm thu hút người dùng, tăng cường tính phi tập trung và thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái.

Tổng nguồn cung của GRASS được cố định ở mức 1 tỷ token, trong đó 30% (300 triệu GRASS) được phân bổ cho các chương trình liên quan đến cộng đồng. Đặc biệt, 10% tổng cung (100 triệu GRASS) đã được phân phối cho cộng đồng thông qua airdrop trong giai đoạn đầu tiên.

Grass triển khai airdrop thông qua việc cho phép người dùng kiếm điểm bằng cách chia sẻ băng thông internet không sử dụng. Quá trình này không yêu cầu phí giao dịch, giúp người dùng tham gia mà không tốn chi phí.

Ngược lại, các dự án như zkSync, Scroll và LayerZero thường yêu cầu phải thực hiện nhiều giao dịch trên mạng blockchain, dẫn đến người dùng phải bỏ chi phí ban đầu để tham gia retroactive.

Giá của GRASS vô cùng tích cực hậu TGE:

• Số lượng người dùng tham gia: Khoảng 2.8 triệu người dùng nhận được airdrop.
• Số lượng GRASS trung bình mỗi người nhận: Mỗi người dùng nhận trung bình 35.7 GRASS.
• Giá niêm yết của GRASS tại TGE: 0.6415 USD.
• Giá trị trung bình của phần thưởng airdrop: Khoảng 22.88 USD/người (35.7 GRASS x 0.6415 USD).
• Giá ATH của GRASS: 3.9 USD/GRASS.
• Giá trị trung bình của phần thưởng airdrop tại ATH: Khoảng 139 USD/người (35.7 GRASS x 3.9 USD).
• Tăng trưởng giá trị phần thưởng: Tăng hơn 6 lần so với thời điểm TGE.

Grass còn phân bổ 17% tổng cung (170 triệu GRASS) cho các chương trình khuyến khích trong tương lai.

Khoản này nhằm hỗ trợ các chương trình airdrop tiếp theo, các sự kiện staking, phần thưởng cho các đóng góp của cộng đồng, cũng như các hoạt động quảng bá khác.

Hyperliquid

Vào ngày 29/11, Hyperliquid đã thực hiện một đợt airdrop khủng cho cộng đồng với 310 triệu token HYPE, chiếm 31% tổng cung của dự án. Tất cả số token này đều được mở khóa hoàn toàn ngay tại TGE mà không có bất kỳ cơ chế vesting hay lock nào. Đây được xem là một trong những chiến dịch airdrop lớn nhất từ trước đến nay.

Mặc dù nguồn cung khổng lồ được tung ra thị trường, HYPE lại không chịu áp lực bán tháo từ các nhà đầu tư. Ngược lại, giá token tăng mạnh gần 400% chỉ trong vòng một tuần. Từ mức giá khởi điểm 3.7 USD, HYPE đã đạt đỉnh tại 14.99 USD, đưa tổng giá trị ước tính của đợt airdrop này lên tới 4.6 tỷ USD.

Qua đó, Hyperliquid đưa tên mình vào dự án có lượng airdrop lớn thứ 2 thị trường mặc dù chỉ mới hơn 10 ngày trôi qua kể từ đợt airdrop.

Theo phân tích, đây được đánh giá là airdrop lớn nhất trong Q4 năm nay và cũng có thể là đợt airdrop lớn nhất trong 4 năm gần đây. Dữ liệu cho thấy 63% người dùng tham gia có thể nhận được khoản airdrop trị giá từ 1,000 đến 2,500 USD.

Báo cáo từ Hyperliquid ghi nhận có 135,677 địa chỉ ví đủ điều kiện nhận airdrop, tổng cộng đã tích lũy 57.9 triệu điểm trong chương trình Points của nền tảng này. Trong số đó, 63% người dùng thuộc hạng Vàng và Bạc, với số điểm trung bình dao động từ 150 đến 400 điểm.

Dữ liệu từ Hyperliquid cho thấy 57.9 triệu điểm đã được tạo ra, với 135,677 địa chỉ hợp lệ. Người dùng hạng Vàng và Bạc chiếm 63%, với số điểm trung bình từ 150 đến 400.

Dựa trên phân tích của MessariCrypto, mỗi điểm trong chương trình Points của Hyperliquid có thể quy đổi ra khoảng 10.36 đến 12.23 USD.

Như vậy, những người dùng đã chi khoảng 1,000 USD cho phí giao dịch trên sàn DEX Hyperliquid có thể nhận được token airdrop trị giá từ 6,000 đến 7,000 USD.

Sức hút của token HYPE không chỉ nằm ở việc giá tăng mạnh mà còn do lượng holder nắm giữ token rất ổn định. Trong 7 ngày gần nhất, số người nắm giữ token chỉ giảm 5.4% mặc dù 100% nguồn cung hiện đã được cộng đồng kiểm soát.

Điều đáng chú ý là trong 3 ngày gần nhất, nguồn cung token HYPE đã liên tục gia tăng, góp phần thúc đẩy giá tăng vọt. Số liệu này cho thấy hầu hết người dùng không vội vàng bán token ngay khi nhận được airdrop, dù số tiền họ nhận về có giá trị rất lớn.

Triết lý “cho đi là nhận lại” trong chiến lược airdrop

Airdrop từ lâu đã trở thành công cụ quan trọng để khuyến khích người dùng tham gia dự án, nhưng những bài học rút ra từ các dự án năm 2024 cho thấy rằng cách tiếp cận truyền thống cần được điều chỉnh.

Việc tập trung vào lợi ích ngắn hạn thông qua việc chỉ phân phối một lượng nhỏ token không còn đủ hấp dẫn và thường dẫn đến áp lực bán tháo ngay sau TGE.

Các dự án thành công như Jupiter, Grass và Hyperliquid đã chứng minh rằng việc xây dựng cộng đồng vững mạnh từ đầu, đảm bảo cảm giác "sở hữu" của người dùng và giữ chân họ trong thời gian dài là chiến lược tối ưu.

Bài học lớn nhất từ các dự án này là cộng đồng luôn là thước đo số 1 cho sự thành công của bất kỳ dự án nào. Hài lòng cộng đồng không chỉ mang lại sự trung thành mà còn góp phần ổn định giá token, hạn chế bán tháo và thúc đẩy tăng trưởng dài hạn.

Những dự án như Hyperliquid đã cho thấy rằng việc “cho đi là là nhận lại” rộng lượng và phân bổ phần lớn token cho cộng đồng có thể tạo ra động lực mạnh mẽ.

Khi người dùng cảm thấy được tôn trọng và có quyền sở hữu token đáng kể, họ có xu hướng trở thành người ủng hộ tích cực cho dự án thay vì chỉ là người săn airdrop.

Không phải mọi người dùng đều có thể được hài lòng, nhưng lịch sử đã chứng minh rằng những dự án sẵn sàng chia sẻ nhiều hơn với cộng đồng thường nhận được sự ủng hộ lớn hơn và phát triển mạnh mẽ hơn trong dài hạn

Tạo động lực từ cộng đồng, lắng nghe họ và trao cho họ cảm giác sở hữu là công thức thành công đã được kiểm chứng. Một cộng đồng gắn kết và có niềm tin lâu dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị của dự án trong tương lai.

Đọc thêm: Giá Token ME (Magic Eden) khi list sàn có thể đạt bao nhiêu?