Donald Trump thành lập DOGE, cơ quan mới do Elon Musk đề xuất
Theo tờ báo CNBC đưa tin, Donald Trump đã thành lập Ủy ban Chính phủ Hiệu quả (Department Of Government Efficiency - viết tắt là DOGE) mà tỷ phú công nghệ Elon Musk đề xuất trước đó.
Đồng thời, ông Trump chỉ định Elon Musk và doanh nhân Vivek Ramaswamy sẽ là lãnh đạo của cơ quan mới này. Qua đó, Trump đã thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử là sẽ trao quyền giám sát lớn cho Musk đối với chi tiêu chính phủ.
Trump cho biết trên mạng xã hội rằng DOGE sẽ giúp dỡ bỏ bộ máy quan liêu và cắt giảm các quy định dư thừa, không cần thiết. Hơn nữa, cơ quan mới này sẽ hoạt động “ngoài chính phủ”, có vai trò tư vấn cho Nhà Trắng về việc cải tổ các cơ quan liên bang, giúp Musk và Ramaswamy có thể tiếp tục làm việc trong lĩnh vực tư nhân mà không cần sự phê duyệt của Thượng viện.
Thông báo mới nhất của Trump đã đưa Elon Musk và Vivek Ramaswamy vào cùng một đội ngũ, dù xuất phát điểm của họ rất khác nhau.
Elon Musk là CEO của Tesla và SpaceX, đồng thời là người sở hữu nền tảng mạng xã hội X. Mặc dù là người mới trong chính trường, Musk đã chi hơn 152 triệu USD để hỗ trợ Trump và Đảng Cộng hòa kể từ đầu năm nay.
SpaceX hiện có các hợp đồng trị giá 3.6 tỷ USD với các cơ quan liên bang, nhưng chưa rõ liệu những khoản chi này có nằm trong kế hoạch cắt giảm của Musk hay không.
Ramaswamy từng tranh cử trong vòng sơ bộ của Đảng Cộng hòa năm 2024 nhưng đã rút lui vào tháng 1 sau khi đứng thứ tư tại Iowa. Ông là nhà sáng lập công ty công nghệ sinh học Roivant Sciences.
Hiện Trump chưa cung cấp thông tin chi tiết về cách thức làm việc giữa Musk và Ramaswamy, hay ai sẽ chi trả cho hoạt động của bộ nếu vận hành ngoài khuôn khổ chính phủ.
Musk cho biết ông muốn cắt giảm 2,000 tỷ USD từ ngân sách liên bang, con số này còn lớn hơn cả ngân sách tùy ý* là 1,700 tỷ USD.
*Ngân sách tùy ý (discretionary budget) là phần ngân sách chính phủ được Quốc hội phân bổ và có thể điều chỉnh hàng năm, tùy thuộc vào ưu tiên và quyết định của chính phủ trong từng giai đoạn.
Dù chưa đưa ra chi tiết cụ thể về các khoản sẽ bị cắt, Musk đã chỉ trích các khoản tài trợ nhỏ của chính phủ liên bang cho những cơ quan như Bộ Giáo dục và Đài Phát thanh Công cộng quốc gia (National Public Radio - NPR). Ông thừa nhận rằng những đợt cắt giảm này có thể gây ra khó khăn tạm thời cho một số bộ phận.
Ramaswamy cũng kêu gọi sa thải hàng loạt tại các cơ quan liên bang. Theo ông, đây là biện pháp có thể giúp tránh được các bảo vệ pháp lý cho lực lượng lao động liên bang khỏi các đợt cắt giảm nhắm mục tiêu chính trị.
Theo Trump, Ủy ban Hiệu quả Chính phủ (DOGE) sẽ mang lại “sự thay đổi lớn” cho nước Mỹ, giống như sự xuất hiện và bùng nổ của vũ khí nguyên tử trong Thế chiến II. Ông kỳ vọng DOGE sẽ hoàn thành nhiệm vụ vào ngày 04/07/2026.
Trong nỗ lực thu nhỏ chính phủ, Trump có thể yêu cầu Quốc hội trao quyền tổ chức lại tổng thống để hợp nhất, tổ chức lại, hoặc loại bỏ các cơ quan trong nhánh hành pháp. Lần cuối cùng điều này xảy ra là trong thời của ông Ronald Reagan vào những năm 1980.
Ngoài ra, Trump có thể ký lại sắc lệnh “Lịch trình F” để tái phân loại các nhân viên dân sự liên bang thành các vị trí chính trị tùy ý, giúp ông có thể bổ nhiệm người cùng quan điểm hoặc loại bỏ nhân sự.
Đọc thêm: Trump đang chọn Bộ trưởng Tài chính mới