ECB: Bitcoin như zero-sum game, lợi nhuận của người này chính là mất mát của người khác
Các nhà kinh tế tại Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) vừa đưa ra một báo cáo với nội dung cảnh báo về nguy cơ "bần cùng hóa xã hội" nếu giá Bitcoin tiếp tục tăng không ngừng.
Theo báo cáo, tầm nhìn ban đầu của Satoshi Nakamoto, cha đẻ của Bitcoin, là tạo ra một hệ thống thanh toán toàn cầu. Tuy nhiên, thực tế cho thấy Bitcoin đã thất bại trong vai trò này và dần chuyển thành một tài sản đầu tư với kỳ vọng tăng giá không ngừng.
Các nhà kinh tế Ulrich Bindseil và Jürgen Schaaf chỉ ra rằng Bitcoin không tạo ra dòng tiền (như bất động sản), lãi suất (như trái phiếu) hay cổ tức (như cổ phiếu), cũng không thể sử dụng cho mục đích sản xuất (như hàng hóa). Điều này khiến việc định giá Bitcoin trở nên khó khăn, khác biệt hoàn toàn so với các tài sản truyền thống.
Báo cáo cho rằng, ngay cả khi giá Bitcoin tiếp tục tăng mà bong bóng không vỡ, những người nắm giữ Bitcoin sớm (early adopters) vẫn là nhóm duy nhất được hưởng lợi. Họ có thể bán Bitcoin cho những người đến sau với giá cao hơn hoặc dùng số tiền thu được để mua sắm tài sản vật chất.
Ngược lại, những người mua Bitcoin muộn hơn hoặc không sở hữu Bitcoin sẽ chịu thiệt. Bởi vì Bitcoin không tạo ra giá trị gia tăng cho nền kinh tế, nên việc tăng giá của nó chỉ đơn giản là sự chuyển dịch của cải từ nhóm người này sang nhóm người khác.
Các tác giả ví von Bitcoin như một zero-sum game (trò chơi có tổng bằng không), trong đó lợi nhuận của người này đến từ sự mất mát của người khác.
Nói một cách đơn giản, những người mua Bitcoin sớm đang trở nên giàu có hơn không phải vì họ tạo ra thêm giá trị cho xã hội, mà là vì giá Bitcoin tăng lên. Sự tăng giá này không phản ánh sự phát triển của nền kinh tế thực, mà chỉ là kết quả của việc người mua sau trả giá cao hơn người mua trước.
ECB cảnh báo rằng sự phân phối lại của cải không công bằng này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho xã hội, bao gồm:
- Gia tăng bất bình đẳng: Khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn, tạo ra sự phân hóa xã hội.
- Gây mất ổn định: Xã hội bất ổn do mâu thuẫn giữa các tầng lớp.
- Nguy hại cho nền dân chủ: Sự tập trung của cải vào một nhóm nhỏ có thể làm suy yếu nền dân chủ.
Báo cáo của ECB gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về những rủi ro tiềm ẩn của việc đầu tư vào Bitcoin.
Mặc dù không phủ nhận tiềm năng tăng giá của Bitcoin, nhưng các tác giả khuyến nghị nhà đầu tư cần thận trọng và hiểu rõ bản chất của loại tài sản này, tránh bị cuốn vào cơn sốt đầu cơ mà không lường trước được hậu quả.
Đọc thêm: Yuga Labs giới thiệu ApeChain, xây dựng hệ sinh thái Web3