Sự thật đằng sau “vòng xoáy tử thần” của Terra stablecoin (UST) là gì?
Trong bối cảnh thị trường crypto đỏ máu thì LUNA và UST có lẽ là chủ đề hot nhất hiện tại đối với cộng đồng tiền điện tử. Điều này là bởi sự việc UST mất peg dẫn đến cú lao dốc chia 10 từ đỉnh của LUNA. Trước sự biến động đó, sàn giao dịch tiền điện tử tại Thụy Sĩ - SwissBorg đã đưa ra những lập luận chi tiết nhất về "bão lớn" UST đang gặp phải.
Lập luận của SwissBorg về “bão lớn" UST gặp phải
Theo SwissBorg, biến cố ập đến với UST (stablecoin thuật toán của LUNA) khi liên tục mất peg là do nhiều tác động tiêu cực khác nhau. Trước đó vào ngày 10/5 sàn cũng đã đưa ra cảnh báo rủi ro cho người dùng cuả hệ sinh thái Terra về những rủi ro xoay quanh token này. Đồng thời trong cùng ngày, sàn Binance cũng thông báo về việc tạm ngừng rút UST trên nền tảng.
UST gặp "bão lớn" khiến giá token này nhanh chóng lao dốc xuống mốc 0.43 USD và giá LUNA cũng rớt thê thảm không kém khi chạm ngưỡng 4.8 USD.
Ngoài ra, một điểm đáng chú ý đó là không giống như các stablecoin khác như USDT hoặc USDC, được hỗ trợ bởi tài sản thế chấp fiat và các tài sản có tính thanh khoản khác, UST là một stablecoin thuật toán. Trong đó, người dùng của Terra có thể đốt 1 USD token LUNA để đúc 1 UST hoặc đốt 1 UST để đổi LUNA trị giá 1 USD tương đương. Do đó, giữa UST và LUNA có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, và rủi ro đi kèm cũng vậy.
Trong báo cáo của SwissBorg, nền tảng này đã đề cập đến 4 yếu tố chính khiến UST "hấp hối" trong sự việc lần này. Trong đó bao gồm:
- Quan hệ mật thiết UST-LUNA
- Rủi ro từ Anchor Protocol
- UST mất peg
- Mô hình Merton
Mối liên quan giữa UST và LUNA
SwissBorg đã nhấn mạnh về “vòng xoáy tử thần” tiềm ẩn giữa LUNA và UST sẽ khiến LUNA sụp đổ và ảnh hưởng đến cả sự sống còn của UST. LUNA hiện mất đi 90% giá trị kể từ ngày 9/5 trong khi đó UST cũng giảm hơn 50%. Báo cáo giải thích chi tiết về vòng xoáy tử thần.
Kịch bản được đưa ra đó là nếu giá của LUNA bị áp lực, những người nắm giữ UST có thể lo sợ rằng việc chốt UST gặp rủi ro và quyết định mua thêm UST. Muốn vậy, UST phải được đốt để đúc thêm LUNA và bán trên thị trường. Điều này sẽ làm giá LUNA giảm trầm trọng hơn, đồng thời thúc đẩy nhiều người nắm giữ UST bán UST của họ hơn. Cứ như vậy, vòng lặp này có thể là "cơn sóng tử thần" cho UST.
Rủi ro từ Anchor Protocol
Anchor Protocol là một giao thức tiết kiệm cung cấp lãi suất biến động thấp trên tiền gửi stablecoin UST của hệ sinh thái Terra. Gần đây, TVL của nền tảng này đã đạt ATH là khoảng 15 tỷ USD. Tuy nhiên, TVL đã giảm mạnh trong vài ngày qua, với cả giá trị tiền gửi và tiền đi vay đều ghi nhận sự sụt giảm.
SwissBorg nhấn mạnh rằng rủi ro ở đây là nếu giá của LUNA giảm, điều này có thể kích hoạt việc thanh lý các vị thế tài sản thế chấp của LUNA. UST sau đó sẽ bị đốt để quy đổi trở lại LUNA, càng làm trầm trọng thêm việc giảm giá LUNA.
Bên cạnh đó, nhiều người dùng Twitter đã báo cáo rằng họ không thể truy cập vào ví Terra Station do việc tắc nghẽn mạng lưới.
Việc không thể truy cập ví đã khiến họ không thể gửi tiền để giảm LTV của mình và buộc phải thanh lý. Điều này dường như là nguyên nhân một phần dẫn đến sự sụt giảm mạnh của giá LUNA trong tuần qua.
Ngoài ra, SwissBorg đã chia sẻ cụ thể trong báo cáo của họ rằng bất kỳ vấn đề nào với Anchor đều có thể gây ra một loạt các tác động tiêu cực cho UST như đã đề cập trước đó.
UST mất peg
Trước tình hình hiện tại của UST, Swissborg đã vạch ra một kịch bản có thể xảy ra. Theo đó “một vòng xoáy tử thần" cùng với một loạt các khoản thanh lý ở Anchor có thể khiến giá trị vốn hóa thị trường của LUNA giảm xuống dưới mức vốn hóa thị trường của UST. Thậm chí điều này đang diễn ra với việc vốn hóa thị trường của LUNA giảm xuống chỉ còn hơn 2 tỷ USD.
Biểu đồ dưới đây cho thấy vào tháng 5/2021, vốn hóa thị trường của UST và LUNA có mối tương quan với nhau trong thời gian ngắn đã ảnh hưởng phần nào đến UST peg.
Mô hình Merton
Ngoài các yếu tố trên, SwissBorg đã đề cập đến mô hình Merton trong quá trình đánh giá rủi ro liên quan đến UST. Theo sàn giao dịch này cho biết mô hình Merton sử dụng các phương pháp định giá quyền chọn Black-Scholes-Merton và có tính mặc định trong cấu trúc, Đó là bởi vì mô hình này cung cấp mối quan hệ mật thiết giữa rủi ro và cấu trúc tài sản (vốn) của công ty.
Báo cáo đã minh họa các công thức phức tạp được sử dụng trong mô hình Merton nhằm phân tích các rủi ro tài sản có thể xảy ra. Liên quan đến hệ sinh thái Terra, nền tảng này đã dự đoán trước việc UST liên tục mất peg và sẽ "gặp nguy" trước thời điểm xảy ra sự việc.
Dữ liệu trên biểu đồ để hiển thị xác suất UST mất peg diễn ra hàng ngày. Vào tháng 5/2021, rủi ro này đã tăng lên gần 100% trước khi giảm trở lại 20% vào tháng 11. Mối đe dọa đã tăng đều đặn lên 60% kể từ tháng 4/2022.
Kết luận về rủi ro
Với những lập luận đã đưa ra, SwissBorg kết luận rằng số phận của UST có mối liên hệ chặt chẽ với LUNA. Bất kỳ mối liên quan nào trong vốn hóa thị trường của LUNA so với UST đều có thể khiến nguy cơ mất peg trở nên nghiêm trọng.
Đồng thời nền tảng này cũng nhấn mạnh rằng người dùng nên theo dõi chặt chẽ về mối quan hệ giữa UST và LUNA, theo dõi TVL của Anchor Protocol để biết tình hình sụt giảm giá trị. Ngoài ra họ cũng cần quan sát khối lượng giao dịch LUNA để đảm bảo tính thanh khoản cũng như cú giảm về lượng nhu cầu đối với Terra stablecoin.