Tích luỹ tài sản theo phong cách Warren Buffett
Bắt đầu hành trình đầu tư và tích lũy tài sản không bao giờ là chuyện đơn giản. Với nhiều người, cảm giác như đang cố leo lên một ngọn núi dốc đứng, nơi mà từng bước đi đều đầy mồ hôi, hoài nghi và đôi lúc cả thất vọng.
Charlie Munger – cộng sự đắc lực của Warren Buffett từng thẳng thắn chia sẻ: “The first $100,000 is a bitch.” (Tạm dịch: 100 nghìn đô đầu tiên là một cột mốc cực kỳ nhọc nhằn)
Và nếu bạn sống trong thời đại ngày nay, con số “100 nghìn đô” đó có thể đã trở thành 1 triệu đô đầu tiên. Không chỉ vì lạm phát, mà còn vì môi trường đầu tư ngày càng cạnh tranh và nhiều cạm bẫy hơn. Nhưng khó không có nghĩa là không thể. Những nhà đầu tư vĩ đại như Warren Buffett đã từng bắt đầu từ con số rất nhỏ. Họ không sinh ra đã giàu – họ tích lũy, học hỏi, sai lầm và trưởng thành qua từng quyết định đầu tư.
Vậy làm thế nào để vượt qua chặng đường gian nan ban đầu ấy? Hãy cùng nhìn lại cách mà Buffett và những người đi trước đã từng làm – để thấy rằng, dù con đường không bằng phẳng, bạn hoàn toàn có thể đi tới triệu đô đầu tiên nếu biết tập trung, kiên trì và chọn đúng hướng.
Triệu đô đầu tiên - Chặng đường gian nan của các huyền thoại đầu tư
Warren Buffett không phải sinh ra đã là tỷ phú. Trong những năm 1950, ông chỉ là một nhà đầu tư trẻ với khát vọng lớn và số vốn khiêm tốn. Nhưng chính giai đoạn đó mới là nền móng cho cả đế chế tài chính về sau. Từ năm 1949 đến 1954, Buffett đạt mức lợi nhuận trung bình khoảng 50% mỗi năm, giúp ông biến số vốn ít ỏi ban đầu thành 100.000 USD — một con số tương đương gần 1 triệu đô ngày nay, sau khi điều chỉnh theo lạm phát.
Điều đáng chú ý là cách Buffett dồn tiền vào các cơ hội mà ông tin tưởng nhất, không phân tán vào hàng chục cổ phiếu. Trong một thương vụ nổi tiếng thời đó, ông từng đặt tới 75% tài sản ròng vào cổ phiếu GEICO, chỉ sau vài ngày gặp gỡ ban lãnh đạo công ty. Dù sau đó ông bán ra sớm với mức lời 50%, GEICO vẫn luôn là một cái tên gắn bó với sự nghiệp Buffett, và về sau trở thành công ty con thuộc Berkshire Hathaway.
Còn với người thầy của ông — Benjamin Graham, nhà sáng lập trường phái đầu tư giá trị — câu chuyện cũng ấn tượng không kém. Năm 1948, Graham thông qua công ty Graham-Newman đã mua 50% cổ phần của GEICO với giá 712.000 USD. Đến năm 1972, khoản đầu tư này có giá trị 400 triệu USD, tương đương mức tăng 562 lần. Điều đặc biệt là Graham thường không bao giờ đầu tư quá 5% vốn vào một cổ phiếu. Nhưng riêng GEICO, ông đã phá lệ, đầu tư tới 20% tài sản của quỹ vào công ty bảo hiểm này.
Và chính khi ông phá bỏ nguyên tắc để đặt cược lớn, Graham đã ghi dấu ấn với thương vụ thành công nhất đời mình.
Đầu tư không phải trò chơi may rủi - Hãy chọn ít mà chắc
Không giống lời khuyên phổ biến về việc "đa dạng hóa để giảm rủi ro", Warren Buffett và Benjamin Graham – hai nhà đầu tư huyền thoại – đều đã từng chọn cách tập trung vào những cơ hội mà họ hiểu rõ nhất và tin tưởng nhất.
Buffett từng nói: “Diversification is protection against ignorance. It makes little sense if you know what you are doing.” (Tạm dịch: “Đa dạng hóa là cách bảo vệ chống lại sự thiếu hiểu biết. Nếu bạn biết mình đang làm gì, điều đó chẳng có nhiều ý nghĩa.”)
Ngay từ thuở ban đầu, ông đã không ngần ngại dồn phần lớn tài sản vào những thương vụ có xác suất thành công cao. Khi đầu tư vào GEICO, Buffett không chỉ dựa vào báo cáo tài chính – ông đến tận trụ sở công ty, gặp ban lãnh đạo và tìm hiểu hoạt động từ trong ra ngoài, trong khi các nhà đầu tư khác chỉ nhìn GEICO như một cái tên nhỏ trong ngành bảo hiểm.
Còn với Graham, dù nổi tiếng là người thận trọng và nguyên tắc, ông cũng từng phá lệ để dồn vốn vào GEICO – vì ông đã hiểu công ty rõ hơn thị trường, không phải nhờ may mắn mà bằng nghiên cứu kỹ lưỡng và tiếp cận trực tiếp với đội ngũ quản trị.
Trong một thế giới đầu tư đầy nhiễu loạn, những thương vụ thành công nhất thường không đến từ danh mục 30 cổ phiếu – mà từ 1 hoặc 2 cái tên bạn hiểu rõ hơn bất kỳ ai khác.
5 nguyên tắc vàng giúp bạn xây dựng vốn nhanh
Tìm kiếm cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng nhiều lần (multi-baggers)
Những khoản đầu tư tốt nhất không đơn thuần là tăng 20–30%, mà có thể nhân đôi, nhân ba hoặc hơn thế nữa.
Để tìm thấy chúng, nhà đầu tư cần quan sát những doanh nghiệp nhỏ nhưng có mô hình mở rộng quy mô rõ ràng, lợi thế cạnh tranh bền vững, ban lãnh đạo đáng tin cậy và thị trường tiềm năng lớn. Multi-bagger thường đến từ các công ty đang ở giai đoạn đầu tăng trưởng — và quan trọng là bạn phải có khả năng nhận ra khi thị trường vẫn chưa định giá đúng.
Tránh hiểu sai về rủi ro – lợi nhuận cao không đồng nghĩa với rủi ro cao
Một trong những ngộ nhận phổ biến nhất là: muốn lợi nhuận cao phải chấp nhận rủi ro cao. Thực tế, các nhà đầu tư giỏi thường tìm được những khoản đầu tư mang lại lợi nhuận cao nhưng có rủi ro thấp. Họ làm được điều đó bằng cách mua tài sản chất lượng với giá rẻ.
Khi bạn mua một doanh nghiệp tốt với giá thấp hơn giá trị thực, biên an toàn (margin of safety) sẽ bảo vệ bạn. Đó là cách Benjamin Graham và Warren Buffett đầu tư.
Chọn cổ phiếu bị định giá thấp nhưng có tiềm năng bứt phá
Không phải cổ phiếu rẻ nào cũng tốt, nhưng một cổ phiếu tốt được bán với giá rẻ là cơ hội. Hãy tìm những công ty có dòng tiền ổn định, nợ thấp, ROE cao, và đang bị thị trường "bỏ quên" tạm thời. Một sự kiện tích cực bất ngờ, sự thay đổi trong ngành, hoặc cải thiện kết quả kinh doanh có thể đưa những cổ phiếu này quay lại ánh đèn sân khấu và tăng giá mạnh.
Kỷ luật trong việc mua – bán – nắm giữ
Nhiều người mất tiền không phải vì chọn sai cổ phiếu, mà vì bán quá sớm hoặc mua theo cảm xúc. Kỷ luật là nền tảng trong mọi chiến lược đầu tư thành công.
Trước khi mua, hãy đặt ra tiêu chí cụ thể. Khi nắm giữ, tránh bị lung lay bởi tin tức ngắn hạn. Và khi bán, đừng hành động chỉ vì cổ phiếu đã tăng — hãy bán khi lý do bạn đầu tư ban đầu không còn nữa.
Phát triển sự kiên định và niềm tin dài hạn
Tài sản lớn được xây dựng không phải qua đêm. Những nhà đầu tư huyền thoại như Charlie Munger từng nói: "Big money is not in the buying or selling, but in the waiting." (Tiền lớn không nằm ở việc mua hay bán, mà ở việc chờ đợi.)
Để giữ được niềm tin trong thời gian dài, bạn cần hiểu rõ doanh nghiệp, tin vào giá trị nội tại, và tránh bị ảnh hưởng bởi đám đông.
Bắt đầu với vốn nhỏ không sao cả - Quan trọng là bạn đi đúng hướng
Bắt đầu đầu tư với số vốn nhỏ — 2.000 hay 20.000 USD — là điều rất bình thường. Đừng để sự khiêm tốn về tài chính khiến bạn nản lòng. Warren Buffett cũng từng bắt đầu với số vốn chỉ vài nghìn đô và dành nhiều năm đầu để tích lũy từng bước một. Điều quan trọng không phải bạn bắt đầu với bao nhiêu, mà là bạn có thể giữ vững kỷ luật và hiểu được giá trị của thời gian trong đầu tư.
Hành trình đến triệu đô không nhất thiết phải hoành tráng hay đầy kịch tính. Thực tế, nó có thể bắt đầu rất đơn giản – từ việc tìm ra một doanh nghiệp tốt, hiểu rõ mô hình kinh doanh của họ, mua vào ở mức giá hợp lý và kiên nhẫn nắm giữ trong thời gian dài. Đó chính là cách Warren Buffett đã làm với những khoản đầu tư huyền thoại như American Express, Coca-Cola, hay gần đây là Apple.
Đừng sợ những thất bại ban đầu. Benjamin Graham — cha đẻ của đầu tư giá trị — từng mất tiền và rút ra những bài học để đời từ đó. Việc thua lỗ trong giai đoạn đầu không phải là thất bại, mà là học phí. Điều quan trọng là bạn học được gì từ nó và tiếp tục tiến về phía trước với tâm thế vững vàng hơn.
Hãy xem vốn nhỏ là lợi thế: bạn linh hoạt, dễ xoay chuyển, và có thể đầu tư vào những cổ phiếu nhỏ có tiềm năng lớn – điều mà các quỹ hàng tỷ đô không thể làm.
Đừng bỏ cuộc - Triệu đô không phải giấc mơ viển vông
Không ai nói rằng hành trình tích lũy triệu đô đầu tiên là dễ dàng. Ngay cả những nhà đầu tư huyền thoại như Charlie Munger hay Warren Buffett cũng phải bắt đầu từ con số rất nhỏ, với vô vàn thử thách về tâm lý, kiến thức và cả sự kiên nhẫn. Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không thể làm được.
Quan trọng là bạn học hỏi đúng hướng, kiên định với chiến lược của mình, và dồn nguồn lực vào những cơ hội xứng đáng. Sẽ có lúc thị trường khiến bạn nghi ngờ chính mình, nhưng nếu bạn đủ hiểu doanh nghiệp mình đầu tư, đủ kỷ luật để không lung lay theo tin tức ngắn hạn – phần thưởng sẽ đến.
“The first million is a bitch, but you will get there.” Hãy nhớ: Mọi hành trình vững chắc đều bắt đầu bằng một bước đi nhỏ – nhưng đúng hướng.