Tiền mã hóa 2025: Những ngã rẽ và dự đoán tương lai

Ryan Watkins, đồng sáng lập Syncracy Capital, mới đây đã đăng tải một bài viết với tiêu đề: "A Tale Of Two Markets" (Câu chuyện hai thị trường).

Bài viết không chỉ vẽ nên bức tranh toàn cảnh về thị trường tiền mã hóa biến động mà còn làm rõ những mâu thuẫn và thách thức mà ngành công nghiệp này đang phải đối mặt.

Tiềm năng cách mạng đi kèm với hoài nghi sâu sắc

Mở đầu bài viết, Watkins nhấn mạnh sự giằng co giữa những tiềm năng to lớn mà công nghệ blockchain mang lại và những hoài nghi về tương lai của nó. Ông sử dụng những cặp đối lập như "thời kỳ tốt đẹp nhất" và "thời kỳ tồi tệ nhất", "thời đại của sự thông thái" và "thời đại của sự ngu muội" để mô tả những mâu thuẫn bên trong thị trường.

Một mặt, người ta kỳ vọng blockchain sẽ thay đổi hoàn toàn hệ thống tài chính toàn cầu, giúp mọi người dễ dàng tiếp cận tài sản và tạo ra những thị trường mới, mang lại cơ hội cho hàng tỷ người trên thế giới.

Mặt khác, thống kê cho thấy số lượng ứng dụng thực tế mang lại lợi ích rõ ràng cho phần đông người dùng vẫn còn rất hạn chế. Tình trạng đầu cơ, lừa đảo tràn lan, cùng với những câu chuyện về việc người dùng mất sạch tiền vì "chơi" mấy đồng tiền ảo vô nghĩa (meme coin), khiến không ít người cảm thấy hoài nghi về tương lai của ngành này.

Blockchain - nền tảng cho sự thay đổi mang tính cách mạng

Watkins cho rằng chính sự giằng co này lại là minh chứng cho thấy những "khó khăn tăng trưởng" của một công nghệ mang tính cách mạng. Ông tin rằng blockchain, với khả năng thiết lập một hệ thống quyền sở hữu được bảo mật bằng mật mã và có thể kiểm chứng bởi bất kỳ ai, có tiềm năng dân chủ hóa tài sản với quy mô hàng tỷ người.

Điểm cốt yếu trong lập luận của ông nằm ở khả năng giảm chi phí giao dịch của blockchain. Bằng cách tự động hóa việc thực hiện hợp đồng thông qua lập trình, giúp thông tin dễ dàng tiếp cận hơn và giảm sự phụ thuộc vào các bên trung gian, blockchain giúp giảm chi phí giao dịch, đặc biệt là khi nó được kết hợp với các công nghệ hiện đại như công cụ tìm kiếm và các nền tảng việc làm tự do (gig economy).

Khi chi phí giao dịch giảm xuống, nhu cầu về các công ty lớn với bộ máy cồng kềnh cũng giảm theo, mở đường cho các mô hình hoạt động dựa trên thị trường toàn cầu được xây dựng trên blockchain, giúp tăng sản xuất kinh tế và tăng hiệu quả của thị trường.

Những lợi ích thực tế mà kinh tế tiền mã hóa đã mang lại

Trên thực tế, thế giới tiền mã hóa đã và đang cho thấy những lợi ích nhất định. Stablecoin (một loại tiền mã hóa ổn định) giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và giúp mọi người tiếp cận tài chính dễ dàng hơn bằng cách cung cấp cho người dùng trên toàn thế giới một loại tiền rẻ và đáng tin cậy.

Các sàn giao dịch và nền tảng cho vay toàn cầu tạo ra một thị trường hiệu quả hơn và giúp mọi người dễ dàng tiếp cận nguồn vốn hơn. DePIN (mạng lưới cơ sở hạ tầng phi tập trung) tạo ra các thị trường hoàn toàn mới, cho phép người dùng phối hợp và kiếm tiền từ các nguồn lực vật lý và kỹ thuật số khác nhau.

Nhiều doanh nghiệp trong số này đang hoạt động rất hiệu quả, với tỷ suất lợi nhuận tương đương với các công ty phần mềm, nhờ blockchain tự động hóa phần lớn cơ sở hạ tầng và xử lý mọi hoạt động. Các tổ chức tài chính lớn cũng đang dần nhận ra tiềm năng này và bắt đầu tích hợp các dự án dựa trên blockchain vào sản phẩm của mình.

Đầu cơ và đổi mới - hai mặt không thể tách rời

Sự phát triển nhanh chóng của thế giới tiền mã hóa đã dẫn đến sự bùng nổ của các loại tài sản và giao thức tài chính mới, từ những sản phẩm mang tính đột phá đến những trò lừa đảo trắng trợn.

Tuy nhiên, Watkins so sánh điều này với "bong bóng dot-com" (thời kỳ bùng nổ của các công ty internet vào cuối những năm 1990), cho rằng chính hoạt động đầu cơ đã thu hút người dùng mới, tạo ra các thử nghiệm cần thiết và đẩy nhanh tốc độ khám phá và ứng dụng công nghệ.

Giữa cơn sốt đầu cơ, những "người chiến thắng" thực sự đang dần xuất hiện. Đó là những dự án "chất lượng" hiếm hoi, có khả năng củng cố vị thế trên thị trường, mở rộng tầm ảnh hưởng, và tập trung vào các ứng dụng thực tế, không chỉ dựa vào "sóng" đầu cơ. Đây sẽ là nền tảng cho sự phát triển bền vững của thế giới tiền mã hóa.

Syncracy tin rằng chìa khóa để thành công trong thị trường đầy biến động này là nắm giữ các tài sản cân bằng giữa nền tảng vững chắc và khả năng tận dụng "sóng" đầu cơ. Nói cách khác, hãy đầu tư vào những dự án đang phát triển nhanh chóng và có người dùng thực sự.

Hiện tại, điều này đồng nghĩa với việc "long volumes" - nắm giữ các tài sản có khối lượng giao dịch lớn. Chúng bao gồm:

• Nhà phát hành tài sản: Các tổ chức phát hành tiền mã hóa hoặc token.
• Sàn giao dịch: Nơi người dùng mua bán, trao đổi tiền mã hóa.
• Cơ sở hạ tầng (layer 1): Các blockchain nền tảng như Bitcoin, Ethereum, Solana...

Các dự án này hưởng lợi trực tiếp từ khối lượng giao dịch. Khi giao dịch tăng, lợi nhuận của chúng cũng tăng theo.

Mô hình tăng trưởng dựa vào đầu cơ sẽ sớm nhường chỗ cho các dự án chất lượng, đặc biệt khi các nhà đầu tư tổ chức tham gia thị trường. Các dự án DeFi và DePIN đầy tiềm năng sẽ trỗi dậy, dù cần thời gian chứng minh giá trị và khung pháp lý rõ ràng. Một số lĩnh vực như stablecoin đã đi trước và tiên phong, vạch đường cho sự phát triển này.

Đồng tình với quan điểm của Watkins, Mason Nystrom, một nhà đầu tư của Pantera Capital, cũng chia sẻ góc nhìn của mình. Ông phân biệt giữa tăng trưởng nội sinh (Endogenous growth) và tăng trưởng ngoại sinh (Exogenous growth) trong thị trường crypto.

Tăng trưởng nội sinh chủ yếu diễn ra trong hệ sinh thái DeFi, trong khi tăng trưởng ngoại sinh đến từ việc đưa stablecoin và tài sản thế giới thực (RWA) lên blockchain. Theo Nystrom, RWA, bao gồm hàng hóa, cổ phiếu, tín dụng tư nhân, ngoại hối... chính là cơ hội lớn nhất để mở rộng DeFi ra khỏi vòng luẩn quẩn hiện tại.

Bài viết của Ryan Watkins và những chia sẻ của Mason Nystrom đã làm sáng tỏ bức tranh phức tạp của thế giới tiền mã hóa. Sự giằng co giữa tiềm năng và hoài nghi, giữa đầu cơ và đổi mới, là một phần tất yếu trong quá trình phát triển của một công nghệ mang tính cách mạng. Việc tìm ra điểm cân bằng giữa hai mặt này sẽ là chìa khóa cho sự thành công trong tương lai của thế giới tiền mã hóa.

Đọc thêm: Tether phát triển AI có tính năng quản lý ví crypto, dịch thuật và hỗ trợ giọng nói