Vitalik Buterin: Ethereum phải luôn phi tập trung

Vào ngày 07/12 cuộc thảo luận về các nguyên tắc cốt lõi của Ethereum đã được khơi lại sau phản hồi của Vitalik Buterin với Nick White, đối tác của Celestia, về khái niệm tính có thể xác minh trong blockchain.

Nick White chỉ ra rằng mục đích của blockchain là cung cấp một hệ thống minh bạch, có thể xác minh được, để không phải dựa vào các ủy ban hoặc bên trung gian. Ông nhấn mạnh rằng ngay cả khi Ethereum có một ủy ban xác thực riêng, nó vẫn chỉ là một dạng trung gian, và điều này làm suy yếu bản chất phi tập trung mà blockchain hướng đến.

Tính xác minh trong Ethereum là khả năng mọi giao dịch và dữ liệu trên blockchain có thể được kiểm tra công khai, minh bạch mà không cần tin tưởng vào bất kỳ bên trung gian nào. Mọi thông tin đều được ghi lại trên sổ cái công khai, và bất kỳ ai cũng có thể kiểm tra tính chính xác thông qua các công cụ như blockchain explorer

Ethereum cũng sử dụng các công nghệ mật mã để đảm bảo rằng dữ liệu không thể bị giả mạo. Ngoài ra, các hợp đồng thông minh trên Ethereum là mã nguồn mở, cho phép mọi người xác minh logic hoạt động, đảm bảo tính minh bạch tuyệt đối.

Tính dân chủ hóa trong Ethereum là khả năng tạo điều kiện cho mọi người tham gia vào mạng lưới, bất kể họ đến từ đâu hay có điều kiện kinh tế ra sao.

Ethereum hướng tới việc trao quyền cho cộng đồng bằng cách loại bỏ sự kiểm soát từ các tổ chức tập trung. Người tham gia có thể đóng góp vào quá trình xác thực giao dịch (như staking), tham gia biểu quyết hoặc sử dụng các dịch vụ trên blockchain mà không cần xin phép hay phụ thuộc vào ai. Điều này giúp Ethereum trở thành một hệ sinh thái công bằng và phi tập trung thực sự.

Thông điệp này đã làm dấy lên cuộc tranh luận sôi nổi trong cộng đồng crypto về cách duy trì sự cân bằng giữa tính phi tập trung và khả năng hoạt động hiệu quả của blockchain.

Trong bối cảnh hệ sinh thái phát triển mạnh mẽ, một số giải pháp thực tiễn đã được áp dụng, chẳng hạn như việc sử dụng các bên trung gian tập trung để cung cấp dịch vụ node API hoặc oracle.

Mặc dù những giải pháp này có thể cải thiện tốc độ và tính tiện ích của nền tảng, nhưng chúng cũng làm suy yếu các giá trị cốt lõi về phi tập trung của Ethereum.

Vitalik Buterin đã làm rõ rằng, nếu Ethereum chấp nhận hoàn toàn các giải pháp tập trung hoặc phụ thuộc vào các ủy ban trung gian, thì nền tảng này sẽ không còn là Ethereum nữa.

Nhận định này chỉ ra các yếu tố như tính có thể xác minh và tính dân chủ hóa cao không chỉ là lý tưởng, mà còn là bản chất cốt lõi tạo nên giá trị độc nhất của Ethereum trong không gian blockchain.

Trong bối cảnh này, các giải pháp phi tập trung cho những thành phần như node API có độ trễ thấp hoặc tính toán đa bên an toàn (MPC) vẫn cần thêm thời gian để phát triển.

Tuy nhiên, cộng đồng Ethereum vẫn kiên quyết bảo vệ các giá trị cốt lõi của mình và ưu tiên tính có thể xác minh bất cứ khi nào có thể. Điều này dẫn đến một câu hỏi lớn hơn: Làm thế nào các blockchain như Ethereum có thể vừa duy trì bản chất phi tập trung, vừa cải thiện khả năng sử dụng và tính năng của nền tảng?

Khả năng của Ethereum trong việc quản lý các tổ chức như Ethereum Foundation để hỗ trợ blockchain, đồng thời giữ vững các giá trị cốt lõi, sẽ là yếu tố quyết định thành công trong tương lai. Thông điệp của Vitalik Buterin là lời nhắc nhở cho các nhà phát triển và cộng đồng rằng giá trị cốt lõi của Ethereum nằm ở sự khác biệt của nó so với các dự án vận hành theo kiểu tập trung hiện tại.

Việc từ bỏ tính có thể xác minh và tính dân chủ hóa đồng nghĩa với việc Ethereum sẽ đánh mất bản sắc của mình. Cuộc tranh luận này không chỉ là câu chuyện về công nghệ, mà còn là về triết lý và tầm nhìn cho tương lai của blockchain.

Cuộc tranh luận diễn ra trong bối cảnh giá ETH liên tục tăng từ ngày 20/11 đến ngày 09/12. Hiện tại, giá ETH đang ở mức 3,977 USD, chỉ cần tăng 20% nữa giá sẽ tiến về mức ATH là 4,800 USD.

Đọc thêm: a16z dự đoán về AI năm 2025