a16z dự đoán về AI năm 2025
Andreessen Horowitz (a16z) vừa công bố một bài blog dự đoán về những ý tưởng lớn sẽ định hình năm 2025 và tương lai. a16z là quỹ đầu tư mạo hiểm nổi tiếng với những khoản đầu tư vào các công ty công nghệ hàng đầu như Facebook, Pinterest, Skype, và gần đây là Coinbase.
Bài viết bao quát nhiều lĩnh vực như sức mạnh kinh tế Mỹ, công nghệ sinh học và y tế, công nghệ tiêu dùng, tiền điện tử, doanh nghiệp và công nghệ tài chính, trò chơi điện tử, công nghệ tăng trưởng và cơ sở hạ tầng.
Trong số đó, những dự đoán về thị trường tiền điện tử được đánh giá là đặc biệt đáng chú ý, bởi đây là một lĩnh vực đang phát triển với tốc độ chóng mặt và thu hút sự quan tâm từ cộng đồng. Dưới đây là những phân tích chi tiết về các xu hướng này:
AI tự chủ và vai trò của tiền điện tử
AI đang phát triển với tốc độ nhanh chóng và dần trở thành những tác nhân tự chủ, có khả năng tự đưa ra quyết định và thực hiện các hành động phức tạp.
Để AI thực sự phát huy tiềm năng, chúng cần có khả năng tham gia vào các hoạt động kinh tế, trao đổi giá trị và quản lý tài sản một cách độc lập. Tiền điện tử và công nghệ blockchain chính là chìa khóa, cung cấp cho AI "ví riêng" và các công cụ cần thiết để tương tác với thị trường.
Nhờ đó, AI có thể vận hành các node trong mạng lưới cơ sở hạ tầng phi tập trung (DePIN), tham gia vào các trò chơi blockchain với tư cách là người chơi thực thụ, hay thậm chí sở hữu và vận hành blockchain riêng.
Chatbot tự trị phi tập trung (DAC)
Một ý tưởng thú vị khác là sự ra đời của Chatbot tự trị phi tập trung (DAC). Được bảo vệ bởi môi trường thực thi tin cậy (TEE), DAC có thể tự tạo nội dung, xây dựng cộng đồng trên mạng xã hội phi tập trung, tạo thu nhập và quản lý tài sản tiền điện tử mà không bị con người can thiệp.
Hoạt động trên mạng lưới các node không cần cấp phép và được điều phối bởi giao thức đồng thuận, DAC có tiềm năng trở thành thực thể tự trị tỷ USD đầu tiên. Tuy nhiên, cần có các quy định và hành lang pháp lý để quản lý rủi ro đi kèm với sự phát triển của DAC.
Xác thực danh tính cá nhân trong thời đại AI
Sự gia tăng của nội dung giả mạo do AI tạo ra (deepfake, lừa đảo...) đang là mối đe dọa lớn đối với an ninh mạng và niềm tin trực tuyến. Proof of personhood (bằng chứng về con người) - cơ chế giúp xác minh rằng chúng ta đang tương tác với một người thật sự - sẽ là chìa khóa cho bài toán này.
"Bằng chứng về con người" giống như chứng minh thư kỹ thuật số, giúp người dùng xác nhận danh tính của mình một cách an toàn và riêng tư. Điều này sẽ giúp tăng cường bảo mật, ngăn chặn lừa đảo và bảo vệ họ khỏi những kẻ xấu muốn lợi dụng công nghệ AI để trục lợi.
Blockchain đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra "bằng chứng về con người" đáng tin cậy. Nhờ tính duy nhất, blockchain đảm bảo mỗi người chỉ có một danh tính, không thể giả mạo.
Tập hợp thông tin phi tập trung
Mặc dù thị trường dự đoán đã trở nên phổ biến, nhưng chúng không phải lúc nào cũng hiệu quả trong việc tập hợp thông tin.
Các cơ chế tập hợp thông tin dựa trên công nghệ phân tán, ứng dụng trong quản trị cộng đồng, mạng lưới cảm biến và tài chính, sẽ là giải pháp thay thế tiềm năng.
Với tính chất phi tập trung và minh bạch, blockchain cho phép xây dựng các hệ thống thu thập thông tin đáng tin cậy, khuyến khích sự tham gia và chia sẻ thông tin trung thực từ cộng đồng.
Doanh nghiệp áp dụng Stablecoin
Với những ưu điểm vượt trội như chi phí thấp, tốc độ nhanh và dễ tiếp cận, stablecoin đang dần khẳng định vị thế là giải pháp thanh toán toàn cầu hiệu quả.
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đặc biệt là những doanh nghiệp chịu áp lực chi phí thanh toán cao, sẽ là đơn vị tiên phong trong việc áp dụng stablecoin.
Xu hướng này dự kiến sẽ lan rộng đến các doanh nghiệp lớn, khi họ tìm cách loại bỏ trung gian thanh toán và tối ưu hóa lợi nhuận.
Trái phiếu chính phủ trên Blockchain
Việc đưa trái phiếu chính phủ lên blockchain sẽ tạo ra một loại tài sản kỹ thuật số được chính phủ hỗ trợ, sinh lãi mà không có rủi ro giám sát như CBDC. Loại tài sản này có thể thúc đẩy sự phát triển của DeFi bằng cách cung cấp thêm lựa chọn tài sản thế chấp cho các giao thức cho vay và phái sinh.
Nhiều quốc gia, bao gồm cả Vương quốc Anh, đang tích cực nghiên cứu và thử nghiệm việc phát hành trái phiếu chính phủ trên blockchain.
Xu hướng này hứa hẹn sẽ tăng cường tính minh bạch, hiệu quả và khả năng tiếp cận của thị trường trái phiếu, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của công nghệ blockchain trong lĩnh vực tài chính công.
DUNA - Khung pháp lý cho DAO tại Mỹ
DUNA, hay "hiệp hội phi lợi nhuận chưa hợp nhất phi tập trung", là cấu trúc pháp lý mới được thiết kế cho các dự án blockchain tại Mỹ.
DUNA trao quyền hợp pháp cho DAO, thúc đẩy hoạt động kinh tế, bảo vệ người nắm giữ token khỏi trách nhiệm pháp lý và đơn giản hóa việc quản lý thuế, tuân thủ hành lang pháp lý. Dự kiến DUNA sẽ trở thành tiêu chuẩn cho các dự án blockchain tại Mỹ và lan rộng ra các nước khác.
Nền dân chủ lỏng trong thế giới thực
Sự bất mãn với các hệ thống quản trị hiện tại đang thúc đẩy nhu cầu tìm kiếm các mô hình quản trị mới hiệu quả hơn. Nền dân chủ lỏng, nơi công dân có thể trực tiếp tham gia vào quá trình ra quyết định hoặc ủy quyền phiếu bầu của mình, nổi lên như một giải pháp tiềm năng.
Blockchain, với khả năng bảo mật và minh bạch, có thể là công cụ then chốt để hiện thực hóa nền dân chủ lỏng trong thế giới thực.
Công nghệ này cho phép tổ chức bỏ phiếu an toàn, riêng tư và thử nghiệm các mô hình quản trị mới ở cấp địa phương, từ đó xây dựng hệ thống quản trị hiệu quả và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân.
Tái sử dụng cơ sở hạ tầng blockchain
Trong lĩnh vực blockchain, việc nhiều nhóm phát triển "tái tạo bánh xe" bằng cách xây dựng lại các thành phần cơ sở hạ tầng đã có sẵn đang gây lãng phí thời gian và công sức.
Xu hướng trong năm 2025 sẽ là tái sử dụng các thành phần cơ sở hạ tầng blockchain có sẵn, từ giao thức đồng thuận đến hệ thống bằng chứng.
Cách tiếp cận này giúp các nhà phát triển tiết kiệm thời gian, công sức và tập trung vào việc xây dựng các sản phẩm, dịch vụ web3 thực sự đột phá, đáp ứng nhu cầu của người dùng.
Trải nghiệm người dùng là trọng tâm
Trong quá khứ, các dự án tiền điện tử thường bị giới hạn bởi những lựa chọn về cơ sở hạ tầng kỹ thuật, dẫn đến trải nghiệm người dùng (UX) chưa được tối ưu.
Tuy nhiên, điều này sẽ thay đổi trong năm 2025. Các nhà phát triển sẽ tập trung vào UX trước, sau đó mới lựa chọn cơ sở hạ tầng phù hợp để mang lại trải nghiệm tốt nhất cho người dùng.
Xu hướng này cho thấy sự trưởng thành của ngành công nghiệp tiền điện tử, khi các dự án ưu tiên sự tiện lợi và dễ sử dụng, thay vì chỉ tập trung vào công nghệ.
Hạn chế những từ ngữ và quy trình khó hiểu
Mặc dù sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội, nhưng sự phức tạp về mặt kỹ thuật đang là rào cản lớn nhất đối với việc áp dụng rộng rãi web3. Để web3 thực sự bùng nổ, các dự án cần phải đơn giản hóa trải nghiệm người dùng và loại bỏ những thuật ngữ kỹ thuật khó hiểu.
Các ứng dụng Web3 cần phải trở nên dễ sử dụng như những ứng dụng phổ biến hiện nay, ví dụ như email hay Spotify. Chỉ khi đó, web3 mới có thể tiếp cận được đại đa số người dùng và giải phóng toàn bộ tiềm năng của mình.
Cửa hàng ứng dụng cho tiền điện tử
Các nền tảng tập trung như App Store và Google Play hạn chế phân phối ứng dụng liên quan đến crypto. Việc này đang thúc đẩy sự phát triển của các cửa hàng ứng dụng phi tập trung.
Các cửa hàng ứng dụng phi tập trung mang đến sự tự do và kiểm soát cho cả người dùng và nhà phát triển. Người dùng được tiếp cận dễ dàng với các ứng dụng tiền điện tử, đảm bảo an toàn và quyền riêng tư. Nhà phát triển được tự do phân phối ứng dụng, tiếp cận người dùng mục tiêu và kiểm soát doanh thu tốt hơn.
Một số ví dụ điển hình về cửa hàng ứng dụng phi tập trung bao gồm World App của Worldcoin và dApp Store cho Solana. Sự phát triển của các công nghệ mới này cho thấy phần cứng cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hệ sinh thái ứng dụng phi tập trung.
Chuyển đổi người sở hữu thành người dùng
Mặc dù tiền điện tử đã đạt được những bước tiến đáng kể trong năm 2024, nhưng tỷ lệ người dùng tích cực vẫn còn rất thấp. Chỉ khoảng 5-10% người sở hữu tiền điện tử thực sự sử dụng chúng.
Năm 2025 sẽ là năm trọng điểm để chuyển đổi những người nắm giữ tiền điện tử "thụ động" thành người dùng tích cực. Sự phát triển của cơ sở hạ tầng blockchain, với các ứng dụng ngày càng dễ sử dụng và phí giao dịch thấp hơn, sẽ là động lực thúc đẩy sự thay đổi này.
Token hóa "tài sản phi truyền thống"
Sự phát triển của công nghệ blockchain đang mở ra cơ hội token hóa (mã hóa) tài sản trên quy mô lớn. Các tài sản trước đây khó tiếp cận do chi phí cao hoặc chưa được công nhận giá trị giờ đây có thể được token hóa, mang lại tính thanh khoản và cho phép chúng tham gia vào nền kinh tế toàn cầu.
Việc token hóa tài sản có thể tạo ra những mô hình kinh tế mới, ví dụ như cho phép cá nhân kiểm soát và kiếm tiền từ dữ liệu cá nhân của họ. Xu hướng này hứa hẹn sẽ trao quyền cho người dùng, giảm sự phụ thuộc vào các trung gian tập trung và thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế số.
Bài blog của AZ16 đã vẽ ra một bức tranh toàn cảnh về những xu hướng công nghệ sẽ định hình năm 2025 và tương lai. Những thay đổi này sẽ mang lại những cơ hội mới cho các cá nhân, doanh nghiệp và chính phủ, đồng thời tạo ra một thế giới kỹ thuật số phi tập trung, minh bạch và hiệu quả hơn.
Đọc thêm: Bộ tài chính Mỹ công nhận Bitcoin là Vàng kỹ thuật số