Liệu giá token layer 2 sẽ phá xu hướng giảm trong 2024?
Chiến lược “rollup-centric” của Ethereum dường như đã cho thấy thành công lớn khi các rollup hiện xử lý số lượng giao dịch vượt trội so với chính mạng Ethereum.
Sự phát triển mạnh mẽ của các dự án Layer 2 đôi khi bị coi là "ký sinh" vì có thể ảnh hưởng đến giá trị của ETH. Dù các rollup hoạt động hiệu quả và đáp ứng tốt nhu cầu giao dịch, mức độ quan tâm đến việc sở hữu token của các dự án này vẫn còn khá thấp.
Trong năm 2024, token của các dự án layer 2 lớn nhất thị trường đa số đều giảm mạnh so với mức từ đầu năm, trong đó
- Arbitrum giảm 66%.
- Optimism giảm 56%.
- Starknet giảm mạnh 84%.
- ZkSync giảm 55%.
- Mantle là dự án ít bị ảnh hưởng nhất với mức giảm 10%.
Theo phân tích của DL News, thị trường crypto năm 2024 tăng trưởng rất tốt, với mức tăng trung bình của tất cả các token, bao gồm cả BTC là khoảng 46%. Ngay cả Ethereum, dù đang ở mức thấp nhất trong ba năm so với BTC vẫn tăng 10% từ đầu năm đến nay.
Việc liệu xu hướng giảm của các token rollup có thay đổi trong tương lai hay không vẫn còn là một câu hỏi mở. Ian Unsworth, nhà sáng lập Kairos Research, cho rằng giá các token này thường sẽ giảm sâu trước khi có cơ hội phục hồi, trừ khi các layer-2 thực hiện những thay đổi đáng kể để mang lại giá trị cho token của họ.
Trong khi đó, Brian Rudick, giám đốc nghiên cứu tại công ty giao dịch crypto GSR, lại lạc quan hơn với dự đoán một đợt tăng trưởng toàn diện sắp tới có thể giúp các token rollup phục hồi giá trị.
Rollup được thiết kế để giúp Ethereum đạt đến mức độ phổ biến rộng rãi nhờ chi phí giao dịch thấp hơn. Các nhà phát triển Ethereum đã tập trung hoàn toàn vào rollup, tin rằng đây là giải pháp thực tế hơn để đạt đến đại chúng, thay vì cố gắng giảm chi phí và tăng khả năng xử lý ngay trên Ethereum.
Theo dữ liệu từ L2BEAT, hiện tại có hơn 200 rollup đã hoạt động hoặc đang được phát triển. Các công ty như Sony, Uniswap và sàn giao dịch Kraken cũng đã công bố kế hoạch tạo ra rollup riêng.
Trong năm qua, các rollup đã xử lý số lượng giao dịch gấp ba lần so với mạng Ethereum, theo Jack Gorman, nhà khoa học dữ liệu tại quỹ đầu tư Variant Fund.
Sự thành công của rollup khiến một số người lo ngại rằng điều này có thể làm giảm giá trị của ETH, vì Ethereum không còn đốt đủ lượng token để bù cho số token được phát hành, dẫn đến tình trạng lạm phát.
Dù vậy, giá của các token rollup vẫn đang giảm liên tục. Các nhà phân tích cho rằng nguyên nhân là do sự mất cân bằng giữa cung và cầu. Thomas Bautista, nhà phân tích tại GSR, nhận định rằng các token như OP và ARB đã trải qua nhiều đợt unlock lớn trong năm nay.
Khi nguồn cung lưu hành tăng mạnh, áp lực bán cũng tăng, khiến giá token giảm. Sắp tới, sẽ còn nhiều đợt unlock nữa. Theo Token Track, hiện đã có 40% tổng token của Arbitrum và 29% của OP được lưu hành, trong khi Starknet chỉ có 19% token đang lưu thông, dự kiến sẽ chịu áp lực lớn khi các đợt unlock tiếp tục diễn ra.
Ngoài ra, các tổ chức quản lý phần lớn các dự án rollup đang sử dụng token để thúc đẩy tăng trưởng.
Chẳng hạn, vào tháng 6, Arbitrum DAO đã triển khai “Gaming Catalyst Proposal” với hơn 200 triệu token ARB, trị giá khoảng 200 triệu USD tại thời điểm được phê duyệt nhằm cấp vốn và hỗ trợ các nhà phát triển game.
Rudick cho rằng nếu thị trường crypto tiếp tục tăng trưởng mạnh, các token rollup cũng sẽ có cơ hội phục hồi dù nguồn cung đang tăng. Ông giải thích rằng, mặc dù các đợt unlock thường tạo áp lực giảm giá, nhưng yếu tố quan trọng nhất vẫn là tình hình thị trường chung.
Nếu giá crypto tăng, các đợt unlock sẽ dễ dàng được thị trường hấp thụ. Rudick còn nhấn mạnh rằng cuộc bầu cử tại Mỹ, các chính sách giảm lãi suất của ngân hàng trung ương và sự quan tâm đến các quỹ giao dịch crypto có thể thúc đẩy thị trường crypto phát triển mạnh vào cuối năm.
Đọc thêm: Thực hư về phí niêm yết trên Binance và Coinbase, các tay to nói gì?