Kiếm tiền trong thời đại AI Agent lên ngôi như thế nào?

Năm 2025 được dự đoán là năm trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ tạo nên bước đột phá trong lĩnh vực tài chính. Không còn chỉ là những lời bàn tán trên X, AI Agent đang âm thầm thay đổi toàn bộ nền kinh tế số.

Foxi, một nhà nghiên cứu về DeFi và AI, đã chia sẻ những góc nhìn về cách tận dụng làn sóng AI Agent để tạo ra lợi nhuận cho các nhà đầu tư.

Ba làn sóng phát triển của AI Agent

Để nắm bắt được giá trị thực sự của AI Agent, người dùng cần hiểu rõ những thay đổi nền tảng đang diễn ra. Theo Foxi, nền kinh tế AI Agent đang trải qua ba giai đoạn phát triển chính:

Giai đoạn 1: Human-to-Agent (Hiện tại)

Ở giai đoạn này, AI Agent chủ yếu đóng vai trò là trợ lý ảo, tương tác với con người thông qua các chatbot đơn giản. Điển hình là các chatbot trên X (ví dụ như @aixbt_agent) được thiết kế để hỗ trợ nghiên cứu cơ bản.

Tuy nhiên, các Agent này chưa có khả năng tự chủ cao, chúng không thể tự quản lý tài nguyên, đánh giá rủi ro hay thực hiện các hoạt động giao dịch.

Giai đoạn 2: Agent-to-Human (Đang nổi lên)

Giai đoạn này đánh dấu sự phát triển của AI Agent khi chúng có thể tự động thực hiện các tác vụ hàng ngày thay cho con người.

Từ việc chạy chiến lược giao dịch, tối ưu hóa năng lượng sử dụng đến đàm phán và thanh toán hóa đơn, AI Agent đang dần thay đổi cách người dùng tương tác với thế giới kỹ thuật số.

Sự chuyển dịch này cũng kéo theo những thay đổi trong mô hình thanh toán. Thay vì trả phí cố định hàng tháng, người dùng sẽ chuyển sang mô hình thanh toán theo nhu cầu sử dụng (pay-as-you-go).

Ví dụ, AI Agent thực hiện 10 giao dịch trong tháng thì người dùng chỉ phải trả phí cho 10 giao dịch đó, thay vì trả một khoản phí cố định cho cả tháng.

AI Agent càng "thông minh" và làm được nhiều việc, chúng càng cần thanh toán cho nhiều dịch vụ nhỏ lẻ, liên tục như sử dụng năng lực tính toán, truy cập dữ liệu... Hệ thống thanh toán hiện tại không đáp ứng được nhu cầu này vì chưa được thiết kế cho các giao dịch siêu nhỏ và siêu nhanh.

Tiền mã hóa, với tốc độ xử lý nhanh, chi phí thấp và tính linh hoạt cao, nổi lên như một giải pháp tối ưu cho các giao dịch vi mô trong thời đại AI Agent. Các ứng dụng tiềm năng trên blockchain bao gồm: hệ thống giao dịch tự động, tối ưu hóa lợi nhuận, cân bằng danh mục đầu tư.

Giai đoạn 3: Agent-to-Agent (Tương lai)

Đây là giai đoạn mang đến những cơ hội đột phá nhất. Các AI Agent sẽ không chỉ tương tác với con người mà còn tương tác với nhau, tạo ra một mạng lưới hợp tác tự động và hiệu quả. Các ứng dụng tiềm năng bao gồm:

• Thị trường tài nguyên: Các Agent tính toán sẽ thương lượng với các Agent lưu trữ để tối ưu hóa việc phân bổ dữ liệu.
• Tối ưu hóa dịch vụ: Các Agent cơ sở dữ liệu sẽ đàm phán với các Agent tính toán để tối ưu hóa các truy vấn.
• Dịch vụ tài chính: Các Agent đánh giá rủi ro sẽ hợp tác với các Agent bảo hiểm để cung cấp các giải pháp bảo vệ tài chính toàn diện.

Giai đoạn này đòi hỏi một cơ sở hạ tầng được thiết kế riêng cho việc tương tác giữa các máy móc (M2M). Hệ thống tiền tệ truyền thống với sự kiểm soát tập trung sẽ không đáp ứng được nhu cầu của nền kinh tế tự trị.

Stablecoin, với khả năng lập trình, giao dịch xuyên biên giới và hỗ trợ thanh toán vi mô, được kỳ vọng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nền kinh tế AI Agent tương lai.

Phân tích chi tiết các dạng AI trong web3

Foxi dự đoán sẽ có dòng tiền đổ vào thị trường AI Agent, và chuỗi dòng tiền này sẽ phụ thuộc vào mức độ trưởng thành của các dự án AI.

Mức độ 1

Hiện tại, thị trường đang tràn ngập các Agent dưới dạng chatbot hoặc bản sao của ChatGPT với ít ứng dụng thực tế. Tuy nhiên, chúng vẫn thu hút được sự chú ý và đầu tư nhờ vào yếu tố "meme" và tiềm năng phát triển trong tương lai.

Các Agent Enabler (bệ phóng) đóng vai trò lớp nền tảng cho các Agent, giúp chúng kết nối với người dùng và tạo ra doanh thu. Ví dụ, khi Agent tạo ra doanh thu thông qua tương tác với người dùng, số tiền này sẽ được sử dụng để mua lại và đốt token, qua đó gia tăng giá trị của nền tảng.

Mức độ 2

Khi các chatbot đơn thuần không còn đủ sức hấp dẫn, các nhà phát triển bắt đầu tích hợp thêm các yếu tố như "bảo mật" (ví dụ: sử dụng các công nghệ như TEE, FHE, ZKP) để tăng tính ứng dụng và tiện ích cho Agent.

Các Agent sẽ sớm được tích hợp vào DeFi và ví tiền mã hóa, cho phép người dùng thực hiện các hoạt động như swap token, bridge tài sản giữa các blockchain, tối ưu hóa giao dịch và giảm thiểu phí.

Sự cạnh tranh trong giai đoạn này sẽ tập trung vào yếu tố "kỹ thuật" hơn là "tín ngưỡng" như giai đoạn trước. Các dự án có đội ngũ phát triển AI mạnh (ví dụ: BUZZ, ACOLYT) sẽ thu hút được sự quan tâm của nhà đầu tư.

Mức độ 3

Trong giai đoạn này, các AI Agent sẽ trưởng thành và tập trung vào giá trị cốt lõi: suy luận AI, dữ liệu và tính toán phân tán. Hạ tầng AI sẽ đóng vai trò then chốt, bao gồm:

• Hạ tầng dựa trên TEE (Trusted Execution Environment) để đảm bảo an ninh cho dữ liệu và hoạt động của AI Agent.
• Các lớp sẵn có dữ liệu chuyên biệt (DA) để lưu trữ và truy xuất ngữ cảnh LLM (Large Language Model).
• Oracle trên chuỗi cung cấp nguồn dữ liệu đáng tin cậy cho AI Agent.
• zkVM framework đảm bảo tính bảo mật và hiệu quả cho việc thực thi các tác vụ của AI Agent.
• Các giải pháp chain abstraction để kết nối các blockchain khác nhau.

Các dự án hạ tầng tiên tiến như Ritual (RITUAL), IoNet (ION), và Story Protocol (STORY) sẽ chuyển từ giai đoạn đầu cơ sang nhu cầu thiết yếu, thúc đẩy sự đổi mới AI thế hệ mới.

Lựa chọn đầu tư chiến lược trong thị trường AI Agent

Foxi cho rằng thị trường đang ở giai đoạn chuyển giao từ giai đoạn 1 sang giai đoạn 2. Ông khuyến nghị nhà đầu tư nên tập trung vào các Agent có khả năng mang lại giá trị "chủ động" cho người dùng, ví dụ như:

• Hệ thống giao dịch tự động: AI Agent có thể tự động thực hiện các giao dịch phức tạp, giúp người dùng tối ưu hóa lợi nhuận.
• Cân bằng danh mục đầu tư: AI Agent có thể tự động điều chỉnh danh mục đầu tư dựa trên các điều kiện thị trường, giúp người dùng giảm thiểu rủi ro.
• Thực tế ảo: AI Agent có thể tạo ra các trải nghiệm thực tế ảo sống động và tương tác.
• Hợp đồng thông minh hỗ trợ AI: AI Agent có thể được sử dụng để phân xử các tranh chấp trong thị trường dự đoán.

Ngoài ra, Foxi cũng chia sẻ một số lời khuyên hữu ích cho nhà đầu tư:

• Theo dõi các nhân vật có ảnh hưởng: @shawmakesmagic được xem là người có tầm ảnh hưởng lớn trong lĩnh vực AI, việc theo dõi các hoạt động của ông ấy có thể giúp nhà đầu tư nắm bắt được xu hướng thị trường.
• Các dự án tiềm năng ở Hackathon: Các cuộc thi Hackathon, đặc biệt là trên Solana, là nơi quy tụ nhiều dự án AI Agent tiềm năng. Danh sách các dự án có thể tham khảo tại đây.
• Sử dụng công cụ hỗ trợ: Thị trường tiền mã hóa biến động rất nhanh, các nhà đầu tư cần trang bị cho mình những công cụ theo dõi thị trường hiệu quả. Có những công cụ chuyên biệt có thể quét Twitter để phát hiện các thông báo quan trọng (như thông báo về CA), giúp người dùng nhanh chóng "ape in" (mua vào) trước khi giá tăng cao.
• Lựa chọn AI phù hợp: Không phải mọi framework đều như nhau. Nhà đầu tư nên nghiên cứu kỹ lưỡng các AI framework khác nhau trước khi đưa ra quyết định đầu tư để tránh bị lừa đảo.
• Tập trung vào DeFi x AI: Sự kết hợp giữa DeFi và AI được dự đoán sẽ tạo ra nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn.

Foxi kết luận rằng, mặc dù thị trường hiện tại đang bị chi phối bởi các Agent mạng xã hội đơn giản, nhưng giá trị thực sự nằm ở cơ sở hạ tầng và khung phát triển sẽ hỗ trợ cho hoạt động kinh tế tự trị thế hệ tiếp theo.

Ông khuyến nghị nhà đầu tư nên tập trung vào các dự án AI Agent (điển hình là ai16z và Virtual Protocol) để nắm bắt cơ hội trong thị trường tiềm năng này.

Đọc thêm: Founder BitMEX: Thị trường sẽ đạt đỉnh vào giữa tháng 3/2025