Trung Quốc công bố gói kích thích kinh tế 41 tỷ USD

Trung Quốc vừa công bố gói hỗ trợ tiêu dùng trị giá 41 tỷ USD, nhằm kích thích nền kinh tế giữa áp lực giảm phát gia tăng. Thay vì phát tiền mặt trực tiếp như Mỹ, chính phủ Trung Quốc chọn cách tăng gấp đôi trợ cấp cho chương trình đổi hàng tiêu dùng lên 300 tỷ nhân dân tệ trong năm 2025.

Khoản hỗ trợ này sẽ giúp giảm 15 - 20% giá mua một số sản phẩm được chọn lọc như điện thoại thông minh tầm trung và thiết bị gia dụng. Đây là bước mở rộng từ chương trình 150 tỷ nhân dân tệ vào năm ngoái, khi chỉ áp dụng cho một số mặt hàng hạn chế hơn.

Việc thúc đẩy tiêu dùng đã trở thành ưu tiên hàng đầu của Trung Quốc trong năm 2025. Lần đầu tiên trong một thập kỷ, chính phủ nước này đặt tiêu dùng làm trọng tâm chính sách kinh tế. Theo Morgan Stanley, trong báo cáo chính thức, từ "tiêu dùng" được nhắc đến 27 lần, con số cao nhất trong vòng 10 năm qua. Điều này phản ánh nỗ lực của Bắc Kinh trong việc kích thích nhu cầu nội địa, giữa bối cảnh nền kinh tế đang chịu áp lực từ giảm phát và sự suy giảm nhu cầu từ thị trường quốc tế.

Năm 2024, doanh số bán lẻ của Trung Quốc chỉ tăng 3.5%, thấp hơn nhiều so với mức 7.2% của năm trước đó. Điều này càng đáng lo ngại khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 2/2025 đã giảm xuống dưới 0%, đánh dấu lần đầu tiên giảm phát quay trở lại sau hơn một năm.

Nếu giá cả tiếp tục suy giảm, doanh nghiệp sẽ không có động lực đầu tư và tăng lương cho người lao động, dẫn đến tăng trưởng kinh tế chậm lại. Để đối phó, chính phủ Trung Quốc đã vạch ra bốn nhiệm vụ chính: tăng cường hỗ trợ tài chính, thúc đẩy tiêu dùng, kiểm soát cạnh tranh giá cả, và ổn định thị trường bất động sản.

Bất động sản đóng vai trò cốt lõi trong nền kinh tế Trung Quốc khi chiếm phần lớn tài sản của hộ gia đình. Tuy nhiên, sau khi Bắc Kinh siết chặt tín dụng bất động sản vào năm 2020, thị trường này rơi vào khủng hoảng và chỉ mới bắt đầu có dấu hiệu phục hồi từ cuối năm 2024. Theo UBS Securities, việc ổn định thị trường bất động sản có thể giúp khôi phục niềm tin của người tiêu dùng, tương tự như tác động tích cực của một đợt tăng giá trên thị trường chứng khoán.

Để tài trợ cho gói hỗ trợ này, chính phủ Trung Quốc đã quyết định tăng mức phát hành trái phiếu chính phủ đặc biệt trong năm 2025 và nâng mức thâm hụt ngân sách lên 4%. Đây là dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đang theo đuổi một chính sách tài khóa tích cực hơn để kích thích nền kinh tế.

Song song với đó, Chủ tịch Tập Cận Bình cũng có động thái xoa dịu khu vực tư nhân khi tổ chức một cuộc gặp hiếm hoi với các doanh nhân vào tháng trước. Chính phủ hy vọng rằng, khi doanh nghiệp trở nên tự tin hơn, họ sẽ mở rộng tuyển dụng và tăng lương, từ đó thúc đẩy tiêu dùng.

Không chỉ tập trung vào trợ cấp hàng tiêu dùng, Trung Quốc cũng đang đẩy mạnh đầu tư vào các lĩnh vực mới như "kinh tế trải nghiệm", nơi kết hợp giữa du lịch, điện ảnh, trò chơi điện tử và văn hóa truyền thống.

Một ví dụ điển hình là lượng khách du lịch đến các địa điểm lịch sử gia tăng mạnh sau thành công của tựa game "Black Myth: Wukong". Bên cạnh đó, chính phủ cũng có kế hoạch cải thiện cơ chế tăng lương định kỳ và tăng số ngày nghỉ phép có lương để khuyến khích người lao động chi tiêu nhiều hơn.

Những biện pháp kích thích tiêu dùng bước đầu đã mang lại hiệu quả. Theo số liệu mới nhất, doanh số xe điện tại Trung Quốc đã tăng gần 80% trong tháng 2/2025, đạt 686,000 xe, nhờ chính sách trợ cấp 15,000 nhân dân tệ cho mỗi giao dịch đổi xe cũ.

Trong lĩnh vực smartphone, doanh số trong tuần từ 20/01 - 26/01 đã tăng 65% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt hơn 9.5 triệu chiếc. Counterpoint Research dự đoán các khoản trợ cấp này sẽ tiếp tục thúc đẩy nhu cầu nâng cấp điện thoại sớm hơn kế hoạch, nhất là khi trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng trở thành yếu tố quan trọng.

Với những kết quả tích cực ban đầu, chính phủ Trung Quốc dự kiến sẽ sớm công bố kế hoạch chi tiết hơn để tiếp tục thúc đẩy tiêu dùng trong thời gian tới.

Đọc thêm: BTC tiếp tục giảm mạnh, thị trường đạt mức extreme fear