10 xu hướng nổi bật của Crypto AI trong năm 2025
Sự giao thoa giữa tiền mã hóa (crypto) và trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo nên làn sóng đổi mới trong lĩnh vực công nghệ. Năm 2025 được dự đoán sẽ là năm bản lề, đánh dấu sự bùng nổ của Crypto x AI với những ứng dụng mang tính đột phá.
Báo cáo của Archetype đã phân tích và dự đoán 10 xu hướng nổi bật nhất, góp phần định hình bức tranh toàn cảnh về tương lai của crypto x AI trong năm 2025.
Tương tác giữa các tác nhân AI (Agent-to-Agent Interaction)
Đặc tính minh bạch và khả năng kết hợp của blockchain đã tạo nên một môi trường lý tưởng cho sự tương tác giữa các tác nhân AI (AI Agent).
Các chương trình AI, được phát triển độc lập bởi các tổ chức khác nhau, có thể tự động tương tác và phối hợp với nhau trên blockchain. Điều này mở ra tiềm năng cho việc tự động hóa các quy trình phức tạp.
Hiện tại, các tác nhân AI đã có thể thực hiện các nhiệm vụ như gửi tiền, phát hành token và kỳ vọng trong tương lai, chúng sẽ còn đảm nhiệm nhiều vai trò quan trọng hơn nữa, từ xây dựng mạng xã hội phi tập trung đến tối ưu hóa quy trình làm việc doanh nghiệp.
Tổ chức phi tập trung do AI điều hành
Các hệ thống đa tác nhân AI đang được nghiên cứu với mục tiêu tạo ra các tổ chức tự quản lý, phi tập trung và hoạt động hiệu quả. Các tổ chức này sẽ được gọi là tổ chức phi tập trung do AI điều hành (Decentralized Agentic Organization).
Vitalik Buterin, nhà sáng lập Ethereum, cho rằng các hệ thống này có khả năng "tự tìm kiếm sự thật" và xây dựng hệ thống quản trị tự động.
Sự kết hợp giữa AI và blockchain sẽ mang đến một mô hình tổ chức mới, minh bạch và dân chủ hơn. Bên cạnh đó, việc nghiên cứu sự phối hợp giữa con người và AI cũng mở ra những hướng đi mới trong việc quản trị và ra quyết định.
Xu hướng phát triển:
- Tác nhân AI - Tác nhân AI: Các tác nhân có thể tự tổ chức, phân công công việc và phối hợp hành động để đạt được mục tiêu chung.
- Tác nhân AI - Con người: Các tác nhân AI có thể hỗ trợ con người trong việc ra quyết định, tổ chức cộng đồng và thực hiện các hành động tập thể. Điều này đòi hỏi cơ chế xác minh, đặc biệt nếu công việc của con người được thực hiện ngoài chuỗi (off-chain).
Tiếp thị nội dung bằng AI
AI đang được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực tiếp thị nội dung (content marketing), từ viết bài, thiết kế ấn phẩm đến sản xuất video… tạo nên sự thuận tiện cho việc sáng tạo và phân phối nội dung.
Các meme coin cũng có thể tận dụng AI để tăng cường sự lan tỏa và thu hút cộng đồng. Trong lĩnh vực trò chơi, nội dung đa dạng do AI tạo ra cũng giúp người dùng tăng trải nghiệm và cá nhân hóa, giữ chân người chơi.
Các tác nhân AI có thể được sử dụng để tạo ra các chiến dịch tiếp thị lan truyền (viral marketing), phân phối nội dung đến đúng đối tượng mục tiêu và tương tác với khách hàng tiềm năng một cách tự động.
AI trong lĩnh vực giải trí đa phương tiện
Khái niệm về nhân vật kỹ thuật số đã tồn tại từ lâu. Hatsune Miku (2007) đã bán hết vé cho các buổi biểu diễn 20,000 chỗ ngồi và Lil Miquela (2016) có hơn 2 triệu người theo dõi trên Instagram.
Gần đây hơn, Neuro-sama (2022) có hơn 600,000 người đăng ký trên Twitch, nhóm nhạc kpop PLAVE (2023) đã đạt hơn 300 triệu lượt xem trên YouTube chỉ trong vòng chưa đầy hai năm. Sự xuất hiện của các nhân vật ảo này đã chứng minh sức hút của giải trí đa phương tiện do AI điều khiển.
Với sự phát triển của công nghệ AI, kết hợp với khả năng thanh toán và chuyển giao giá trị của blockchain, các nhân vật ảo sẽ ngày càng trở nên thực tế và có thể tương tác sâu hơn với người hâm mộ, tạo nên một kỷ nguyên mới cho ngành giải trí trong năm 2025.
Công cụ/Nền tảng nghệ thuật thế hệ mới
Sự kết hợp giữa AI và blockchain đang thúc đẩy sự ra đời của các công cụ và nền tảng nghệ thuật thế hệ mới. Art Blocks là một ví dụ tiêu biểu, cho phép trưng bày, lưu trữ và giao dịch nghệ thuật kỹ thuật số trên blockchain.
Các công cụ AI cho phép ngay cả những người không chuyên cũng có thể tạo ra tác phẩm nghệ thuật của riêng mình. Blockchain có thể đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng và hỗ trợ các công cụ này bằng cách:
- Xác thực tác phẩm: Blockchain có thể được sử dụng để chứng minh quyền sở hữu và nguồn gốc của tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số.
- Kiếm tiền từ tác phẩm: Các nghệ sĩ có thể sử dụng blockchain để bán tác phẩm của mình trực tiếp cho người mua, loại bỏ trung gian và nhận được nhiều giá trị hơn.
Thị trường dữ liệu (Data Market)
Dữ liệu đã trở thành một loại tài sản quý giá trong thời đại kỹ thuật số. Tuy nhiên, hiện nay, dữ liệu người dùng thường bị các công ty lớn thu thập và khai thác mà không có sự đồng ý hoặc chia sẻ lợi nhuận cho người dùng.
Giải pháp cho vấn đề trên:
- Trao quyền kiểm soát dữ liệu cho người dùng: Cơ sở hạ tầng phi tập trung, đặc biệt là blockchain, có thể được sử dụng để trao quyền kiểm soát dữ liệu trở lại cho người dùng, cho phép họ quyết định ai có thể truy cập và sử dụng dữ liệu của mình, cũng như nhận được phần thưởng xứng đáng.
- Giải quyết tình trạng thiếu hụt dữ liệu: Các mô hình AI đang "tiêu thụ" dữ liệu internet công cộng với tốc độ chóng mặt. Cần có các giải pháp để khuyến khích người dùng chia sẻ dữ liệu của họ một cách an toàn và minh bạch, đồng thời đảm bảo nguồn cung dữ liệu chất lượng cao cho các mô hình AI.
Tính toán phi tập trung (Decentralized Compute)
Năng lực tính toán là một yếu tố quan trọng không kém dữ liệu trong việc phát triển và triển khai AI. Mô hình truyền thống với các trung tâm dữ liệu lớn đang dần bộc lộ những hạn chế về khả năng mở rộng, chi phí và quyền kiểm soát.
Các nền tảng tính toán phi tập trung đang nổi lên như một giải pháp thay thế, cho phép tận dụng nguồn lực tính toán nhàn rỗi từ khắp nơi trên thế giới. Các nhóm phát triển đang xây dựng các stack công nghệ để điều phối, định tuyến và định giá năng lực tính toán hiệu năng cao (HPC) từ nhiều nguồn khác nhau.
Xu hướng phát triển:
- Tối ưu hóa hiệu suất: Tích hợp các framework compiler để định tuyến suy luận hiệu quả trên phần cứng đa dạng.
- Huấn luyện mô hình phân tán: Phát triển các framework huấn luyện mô hình phân tán trên các mạng lưới tính toán.
- AI-Fi: Hình thành thị trường AI-Fi với các nguyên tắc kinh tế mới, cho phép biến năng lực tính toán và GPU thành tài sản sinh lợi nhuận hoặc sử dụng thanh khoản trên chuỗi để cung cấp cho các trung tâm dữ liệu nguồn vốn thay thế.
Tiêu chuẩn đo lường khả năng tính toán
Việc thiếu các tiêu chuẩn chung trong việc đo lường và đánh giá năng lực tính toán đang là một thách thức. Cần có các tiêu chuẩn rõ ràng và minh bạch để tính toán năng lực của các mô hình và thị trường tính toán, đặc biệt là khi kết hợp với các hệ thống phân tán không đồng nhất.
Điều này sẽ giúp người dùng dễ dàng so sánh hiệu suất của các hệ thống AI khác nhau và đưa ra quyết định sáng suốt. Blockchain có thể đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các tiêu chuẩn này.
Các nguyên tắc bảo mật dữ liệu
Việc kết hợp giữa crypto và AI đặt ra một thách thức về vấn đề bảo mật: trong khi mã nguồn mở là chìa khóa để đảm bảo an ninh trong crypto, thì trong AI, việc công khai mô hình (hoặc thậm chí dữ liệu huấn luyện) lại làm tăng nguy cơ bị tấn công.
Các công nghệ tăng cường quyền riêng tư như Zero-Knowledge Proofs (ZK), Fully Homomorphic Encryption (FHE), Trusted Execution Environments (TEEs) và Multi-Party Computation (MPC) đang được phát triển và ứng dụng để bảo vệ dữ liệu trong các ứng dụng AI.
Xu hướng phát triển:
- Bảo vệ dữ liệu trong quá trình tính toán: Nghiên cứu và phát triển các phương pháp bảo vệ dữ liệu trong quá trình tính toán, cho phép thực hiện các phép tính trên dữ liệu được mã hóa mà không cần giải mã.
- Xây dựng môi trường thực thi an toàn: Phát triển các môi trường thực thi an toàn, đảm bảo tính toàn vẹn và bảo mật của dữ liệu và mã trong quá trình xử lý.
AI Intent và giao diện người dùng mới
Một trong những ứng dụng tiềm năng nhất của tác nhân AI là tự động thực hiện giao dịch on-chain thay cho người dùng.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều điểm chưa rõ ràng về định nghĩa của "intent - ý định", "agentic action - hành động tác nhân", "agentic intent - ý định tác nhân"... và cách AI khác biệt với các bot giao dịch truyền thống.
Xu hướng phát triển:
- Hệ thống ngôn ngữ tinh vi: Kết hợp các hệ thống xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) tiên tiến với các loại dữ liệu và kiến trúc mạng nơ-ron khác nhau để nâng cao khả năng hiểu và thực hiện ý định của người dùng.
- Giao diện giao dịch mới: Phát triển các giao diện giao dịch trực quan và thân thiện với người dùng, cho phép người dùng tương tác với các tác nhân AI và thực hiện giao dịch bằng ngôn ngữ bản địa.
- Wallets as browser: Khám phá tiềm năng của luận điểm "ví như trình duyệt", nơi ví tiền mã hóa không chỉ là nơi lưu trữ tài sản mà còn là cổng giao tiếp với các ứng dụng và dịch vụ phi tập trung.
Tóm lại, sự kết hợp giữa crypto và AI sẽ mang đến những thay đổi to lớn trong nhiều lĩnh vực, từ giải trí, tiếp thị đến tài chính và quản trị. Năm 2025 được dự đoán sẽ là một năm đầy sôi động với nhiều ứng dụng mới và đột phá trong lĩnh vực này.
Đọc thêm: Binance sẽ “hint” dự án sắp niêm yết trên Binance Alpha