zkSync là gì? Thông tin chi tiết về dự án zkSync
zkSync là một giải pháp Layer 2 (L2) đáng chú ý được phát triển để nâng cao khả năng mở rộng và hiệu suất của mạng Ethereum bằng cách sử dụng công nghệ Zero-knowledge (ZK-Rollups) để thực hiện giao dịch ngoại tuyến mà không cần đảm bảo tính bảo mật bằng cách hoàn toàn tin cậy. Vậy, zkSync có tính năng gì khiến nó trở nên đặc biệt hơn các dự án Layer-2 khác?
zkSync là gì?
zkSync là giải pháp mở rộng quy mô Layer-2 được thiết kế để tăng tốc độ giao dịch và giảm phí gas trên mạng Ethereum trong khi vẫn duy trì tính bảo mật và quyền riêng tư cao cho người dùng. Nó thực hiện điều này thông qua công nghệ Zero-Knowledge Rollup (ZK-Rollup) - tổng hợp các giao dịch vào một khối, trong khi mọi tính toán và lưu trữ được thực hiện ngoài chuỗi off-chain.
Đây là dự án được phát triển bởi Matter Labs - công ty được đồng sáng lập vào năm 2019 bởi Alex Gluchowski và Alexandr Vlasov. Matter Labs đã huy động được hơn 58 triệu USD. Khoản tài trợ mới nhất của họ được huy động vào ngày 8 tháng 11 năm 2021 từ vòng Series B do Andreessen Horowitz (a16z) dẫn đầu. Các nhà đầu tư lớn khác bao gồm Dragonfly Capital, Placeholder, 1kx...
zkSync hoạt động như thế nào?
Nền tảng phát triển cốt lõi của zkSync là ZK-rollups.
ZK-rollups là gì?
ZK-rollups được xây dựng bởi Matter Labs, là giải pháp mở rộng quy mô layer-2 cho Ethereum bằng cách sử dụng zero-knowledge-proofs (Bằng chứng không tri thức). ZK-rollups hiệu quả hơn, ít tốn gas hơn và yêu cầu ít bộ nhớ hơn so với bản cuộn tiêu chuẩn. Ngoài ra, công nghệ zero-knowledge-proofs là công nghệ xác thực thông tin mà không cần tiết lộ nội dung của chính thông tin đó vì vậy nó vốn có khả năng bảo vệ thông tin cá nhân của người dùng
Các giai đoạn phát triển của zkSync
Về mặt tương thích EVM thì zkSync được đánh giá cao nhờ sử dụng zkSync complier để đổi Solidity thành zkEVM. Công nghệ tương thích máy ảo Etherum với mục tiêu đảm bảo những trải nghiệm cũng như tính năng ứng dụng trên Layer 2 sẽ không quá khác biệt so với Layer1.
Nhờ EVM, các nhà phát triển sẽ không cần thay đổi mã code của họ hoặc từ bỏ các công cụ EVM (và hợp đồng thông minh) khi xây dựng hoặc chuyển hợp đồng thông minh sang các giải pháp có thể mở rộng hơn để bảo tồn sự phân cấp và bảo mật của Layer1.
zkSync 1.0 là giải pháp công nghệ mở rộng quy mô Ethereum. Nó có thể đáp ứng khối lượng giao dịch lớn (~3000 TPS). Tuy nhiên, nhu cầu về thông lượng nhiều hơn khi mạng phát triển rộng hơn đã dẫn đến một phiên bản mới.
zkSync 2.0 là sản phẩm đã được triển khai mainnet, zkSync sẽ là zk-Rollup đầu tiên thực hiện các hợp đồng thông minh tương thích Ethereum (EVM). Hơn nữa, với sự phát triển của zkPorter, một giải pháp sharding, zkSync 2.0 có thể tăng thông lượng từ 3,000 tps (trong phiên bản 1.1) lên 20,000 tps.
zkSync được người dùng dự đoán có thể “vượt mặt" Optimistic Rollup và trở thành tương lai của hệ sinh thái Ethereum. zkSync nhìn chung sẽ gia tăng mạnh tốc độ xử lý nhưng vẫn giữ được tính bảo mật:
Token zkSync
Tính đến thời điểm hiện tại, dự án chưa có thông báo chính thức về việc ra mắt token riêng. Tuy nhiên, khi zkSync trở thành một hệ thống hoàn toàn phi tập trung, dự án này sẽ có một token riêng để làm cơ chế phần thưởng cho các operator ZK-rollups và để tham gia giao dịch. Theo nhiều tin đồn đoán, vào năm 2024 zkSync mới ra token. Chưa có airdrop token zkSync ($ZKS), nhưng zkSync Era Mainnet Alpha hiện đã mở công khai.
Nhiều người cho rằng cơ hội tốt nhất để nhận được airdrop $ZKS là tương tác với zkSync Lite và zkSync Era Mainnet Alpha. Hơn nữa, nhiều dự án trong hệ sinh thái zkSync cũng chưa có token chính thức. Vì vậy, việc tương tác với các dApp trong hệ sinh thái của họ có thể cho bạn cơ hội nhận được airdrop từ zkSync và dự án hệ sinh thái nếu có. (Không chắc chắn dự án sẽ có airdrop cho người dùng sớm).
Investor
zkSync là dự án nhận được sự quan tâm từ nhiều ông lớn trên thị trường crypto. Đây chính là tiền đề giúp các sự kiện cũng như hoạt động chính của zkSync được đẩy mạnh, thậm chí là bùng nổ bởi sự hỗ trợ từ các quỹ đầu tư có tên tuổi.
Có nên đầu tư vào zkSync?
Cuối tháng 10/2022, đội ngũ Matter Labs, đơn vị phát triển zkSync tiết lộ sẽ phát hành tokenomics của dự án vào tháng 11. Ngày 28/10/2022, zkSync cũng đã triển khai bản thử nghiệm mainnet.
Ngày 16/11/2022, đội ngũ phát triển của zkSync tiếp tục hé lộ những thông tin về token trong tương lai. zkSync tuyên bố sử dụng 2/3 nguồn dự trữ token cho hệ sinh thái nếu có đợt phát hành sau này. Các nhà phát triển cam kết phân phối token theo nguyên tắc công bằng và minh bạch.
Trên trang tokenomics của dự án, công ty đã thông báo rằng token zkSync sẽ được triển khai trong thời gian tới để phục vụ cho việc staking và trở thành trình xác nhận trong mạng zkSync. Người dùng của mạng zkSync có thể được thưởng một đợt airdrop, tương tự như đợt airdrop Optimism.
Cũng như các dự án layer 2 khác, zkSync được kỳ vọng sẽ triển khai đợt airdrop trong thời gian sắp tới. Một dự án layer 2 (tương tự zkSync) đó là Optimism, đã có đợt airdrop token cho người dùng sử dụng nền tảng này. Do đó, việc trải nghiệm các sản phẩm của nền tảng zkSync có thể giúp bạn chớp lấy cơ hội nhận airdrop từ dự án trong tương lai.
Tổng kết
Có thể thấy, zkSync là một trong những dự án layer-2 tiềm năng và sở hữu nền tảng đầu tư vững chắc từ các quỹ đầu tư tên tuổi trên thị trường. Dự án được kì vọng sẽ phát triển mạnh mẽ và hỗ trợ hiệu quả cho nhiều ứng dụng trong hệ sinh thái Ethereum, cũng như mang lại lợi ích cho cộng đồng người dùng và nhà phát triển. Tuy nhiên, việc dự án chưa cho ra mắt tokenomics khiến cộng đồng vẫn đặt ra câu hỏi về khả năng về đợt airdrop token của zkSync.
Đọc thêm: BUSD là gì? Thông tin về stablecoin Binance USD
**Không phải là lời khuyên tài chính.