Chiến lược giao dịch theo động lực là gì? Ưu nhược điểm của chiến lược Momentum

Chiến lược giao dịch theo động lực là gì?

Chiến lược giao dịch theo động lực (momentum) là chiến lược hoạt động theo nguyên lý "mua cao, bán cao hơn" và "bán thấp, mua lại thấp hơn".

Các nhà đầu tư sử dụng chiến lược này thường tìm kiếm các tài sản có hiệu suất tốt trong quá khứ gần và đầu tư vào chúng với hy vọng rằng xu hướng tăng giá sẽ tiếp tục. Tương tự, họ sẽ bán các cổ phiếu có hiệu suất kém với kỳ vọng rằng xu hướng giảm giá sẽ tiếp tục.

Nguồn gốc của chiến lược này có thể bắt đầu từ rất lâu về trước khi các nhà nghiên cứu xem xét diễn biến xu hướng của giá cổ phiếu trong dài hạn từ thời Victoria (1830 - 1930). Tuy vậy, các nhà đầu tư đôi khi vẫn xem Richard Driehaus là cha đẻ của chiến lược momentum với triết lý đầu tư “mua cao và bán cao hơn nữa".

Chiến lược được rất nhiều các quỹ phòng hộ lớn (như AQR, Citadel, Millennium, Renaissance Technologies, …) sử dụng và mang lại lợi nhuận trong thời gian dài.

Nhiều công ty quản lý quỹ cũng dựa trên chiến lược này để đưa ra các sản phẩm ETF và đạt được các kết quả khá ấn tượng.

Cách tiếp cận truyền thống của phương pháp đầu tư theo động lực thường khá đơn giản như sắp xếp các cổ phiếu có lợi nhuận 3, 6 hoặc 12 tháng cao nhất và mua các cổ phiếu trong top 10 hoặc 20. Đồng thời làm ngược lại, bán khống các cổ phiếu có lợi nhuận thấp nhất tương ứng.

Trong bối cảnh hiện nay, các quỹ phòng hộ (hedge fund) vẫn sử dụng cách tiếp cận này nhưng bổ sung thêm vào đó là các mô hình toán học định lượng phức tạp và nhiều tiêu chí lọc khác nhau để đạt được hiệu suất cao nhất.

Ngoài ra, chiến lược momentum còn có cách gọi khác là đầu tư theo xu hướng (trend following). Theo đó, khi áp dụng, chúng ta có thể dựa trên độ hot của một xu hướng bất kỳ trên thị trường để lọc ra các cổ phiếu theo trào lưu đó để đầu tư.

Đọc thêm: Cách xác định thị trường Crypto đang chú ý tới trend nào?

Ví dụ với xu hướng AI trên thị trường cổ phiếu, từ khoá này đã nổi lên từ giữa năm 2023 với trào lưu đầu tư mạnh mẽ vào AI để tối ưu năng suất lao động. Trong đó, nổi bật là NVIDIA, tuy đã tăng mạnh trước đó nhưng xu hướng vẫn tiếp tục cho tới thời điểm giữa năm 2024.

Do đó, nếu đầu tư NVIDIA vào đầu năm 2024 dựa trên dữ liệu hiệu suất mạnh trong 2023 thì mức lợi nhuận vẫn có thể đạt 150% (mức đỉnh gần 200%).

Ưu và nhược điểm của chiến lược giao dịch theo động lực

Chiến lược động lực có một số ưu điểm đáng chú ý:

1. Khả năng sinh lời cao: Khi áp dụng đúng cách, chiến lược này có thể mang lại lợi nhuận cao do tận dụng được các xu hướng mạnh mẽ trên thị trường.
2. Đơn giản, dễ thực hiện: So với một số chiến lược đầu tư phức tạp khác, chiến lược động lực tương đối dễ hiểu và dễ thực hiện, đặc biệt là khi sử dụng các công cụ định lượng và phân tích kỹ thuật.
3. Phù hợp với nhiều loại tài sản: Chiến lược này không chỉ áp dụng cho cổ phiếu mà còn có thể áp dụng cho các loại tài sản khác như trái phiếu, tiền tệ, và hàng hóa.

Tuy nhiên, chiến lược động lực cũng có một số nhược điểm:

1. Rủi ro cao: Do chiến lược này dựa vào xu hướng giá, nó có thể gặp rủi ro lớn khi thị trường biến động mạnh hoặc đảo chiều đột ngột.
2. Chi phí giao dịch cao: Tần suất giao dịch cao có thể dẫn đến chi phí giao dịch lớn, làm giảm lợi nhuận thực tế của nhà đầu tư.
3. Hiệu quả không ổn định: Hiệu quả của chiến lược động lực có thể thay đổi theo thời gian và điều kiện thị trường, do đó nhà đầu tư cần liên tục theo dõi và điều chỉnh chiến lược của mình.

Đặc biệt, chiến lược đầu tư momentum bị các nhà nghiên cứu chỉ trích rằng sẽ gây ra thua lỗ nặng nề trong trường hợp thị trường gặp hiện tượng thiên nga đen.

Nguyên nhân bắt nguồn từ việc các cổ phiếu có yếu tố momentum thường có độ biến động cao hơn so với thị trường, do đó khi rủi ro diễn ra thường danh mục sẽ giảm mạnh hơn chỉ số.

Ngoài ra, tuy ý tưởng cũng như cách triển khai đơn giản nhưng để tối ưu hơn nữa hiệu suất đầu tư thì chiến lược lại yêu cầu các phương pháp toán học rất phức tạp.  

Các bước để triển khai chiến lược giao dịch momentum

Đối với nhà đầu tư cá nhân, việc triển khai chiến lược momentum có thể thực hiện theo các bước dưới đây:

Như vậy, có hai yếu tố quan trọng trong việc triển khai thành công chiến lược: 

• Xác định xem một xu hướng có đang diễn ra hay không.
• Đánh giá xem liệu xu hướng đó còn có thể mạnh trong bao lâu và các rủi ro khi thị trường biến động theo chiều hướng xấu.

Đối với việc đánh giá thời gian một xu hướng duy trì động lực, nhà đầu tư có thể có tiếp cận theo một số phương pháp như sau:

• Đo lường thời gian trung bình dựa trên các xu hướng đã diễn ra trong quá khứ.
• Có các phương pháp để dự phóng. Ví dụ như trong thị trường cổ phiếu với trend AI, các công ty phân tích sẽ có các báo cáo dự báo lợi nhuận, doanh thu của công ty NVIDIA, từ đó ta có thể tính toán được tương đối đâu là thời điểm thị trường đã kỳ vọng quá cao.
• Chú ý tới xu hướng phân bổ vốn của các tổ chức lớn với tần suất tái cơ cấu danh mục thấp. Nguyên nhân là do họ nắm giữ một lượng tài sản rất lớn nên không thể mua đi bán lại trong một thời gian ngắn, vì vậy trong một xu hướng họ sẽ cần chọn các lớp tài sản còn duy trì được động lực trong một khoảng thời gian dài nhất định.

Chiến lược động lực là một công cụ mạnh mẽ cho các nhà đầu tư biết cách tận dụng các xu hướng trên thị trường. Mặc dù nó có thể mang lại lợi nhuận cao, nhưng cũng đi kèm với rủi ro đáng kể. 

Việc áp dụng chiến lược này đòi hỏi nhà đầu tư phải có kiến thức, kỹ năng cao. Bằng cách kết hợp các phương pháp định lượng và định tính, đồng thời duy trì sự theo dõi chặt chẽ và kỷ luật, nhà đầu tư có thể tận dụng được các cơ hội mà chiến lược động lực mang lại.

Đọc thêm: Tái cơ cấu danh mục đầu tư là gì?