Hành trình Terra: 4 năm xây dựng - 4 ngày sụp đổ

Chi tiết về hành trình của Terra: Từ khởi đầu là một ứng dụng thanh toán ở Hàn Quốc đến một hệ sinh thái bậc nhất trị giá 60 tỷ USD. Cuối cùng lại trở thành một trong những thất bại “thảm hại" lớn nhất lịch sử trong lĩnh vực tiền điện tử.

Mạng lưới Terra và Do Kwon - CEO Terraform Labs trở nên nổi tiếng trong tiền điện tử. Năm 2021, LUNA bùng nổ khi tăng gần 200 lần từ 0.6 đến 120 USD. Và sau đó, LUNA đã sụp đổ chỉ trong 4 ngày ngắn ngủi trở về con số 0.

Vào ngày 7/5, giá của stablecoin terraUSD (UST) có tổng vốn hoá thị trường là 18 tỷ USD bắt đầu mất pag và giảm xuống 65% xuống còn 0.35 USD vào ngày 9/5. Kéo theo đó, đồng LUNA đã giảm từ 80 USD xuống còn vài cent (0.0003 USD) vào ngày 12/5.

Hãy cùng nhìn lại quá trình hình thành và phát triển của blockchain Terra. Từ tầm nhìn của Do Kwon là tạo ra một hệ thống thanh toán tiền điện tử ổn định về giá cả. Và trở thành một trong những dự án tiền điện tử nổi tiếng đến những “trò hề” trên phương tiện truyền thông xã hội của Do Kwon. Và cuối cùng thì tất cả đã sụp đổ như thế nào.

2018

• Tháng 1: Do Kwon và Daniel Shin ra mắt Terra với kế hoạch phát triển Chai. Đây là ứng dụng thanh toán thương mại điện tử và tạo ra đồng stablecoin ổn định về giá so với tiền fiat nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch. Chai được hỗ trợ bởi Terra Alliance - 15 công ty thương mại điện tử lớn ở Châu Á.
• Ngày 20/4: Cyrus Younessi - người đứng đầu bộ phận rủi ro tại MakerDAO và cựu nhà phân tích nghiên cứu tại Scaler cho rằng Terra sẽ không hoạt động. Qua đó, ông đã mô tả kịch bản giống hệt “thảm hoạ” xảy ra vào tháng 5/2022.

• Ngày 23/4: Terraform Labs - công ty phát triển blockchain Terra được thành lập tại Singapore.

2019

• Ngày 30/1: LUNA được bán thông qua hình thức ICO cho các nhà đầu tư. Phòng thí nghiệm Terraform tính phí 0.18 USD/LUNA trong vòng gọi vốn seed round và 0.8 USD trong đợt private sale.

• Tháng 4: Do Kwon và một số đồng tác giả xuất bản white paper về Terra Money.

2020

• Ngày 24/2: Gdac GROW - sàn giao dịch tiền điện tử của Hàn Quốc ra mắt sản phẩm staking LUNA đầu tiên.
• Ngày 6/7: Nicholas Platt - người đứng đầu bộ phận nghiên cứu tại Terra giới thiệu giao thức Anchor. Đây là ứng dụng gửi tiết kiệm và cho vay phi tập trung được xây dựng trên blockchain Terra.
• Ngày 21/9: UST - stablecoin của blockchain Terra được công bố rộng rãi, với kế hoạch ra mắt trên Ethereum và Solana.
• Ngày 3/12: Mirror - Giao thức chứng khoán tổng hợp của Terra ra mắt.

2021

• Ngày 21/9: Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) trát tòa Do Kwon - CEO Terraform Labs với lo ngại rằng Mirror có thể vi phạm luật chứng khoán liên bang.
• Ngày 28/11: Do Kwon bác bỏ ý kiến cho rằng có thể xảy ra cuộc tấn công vào Terra, đưa UST - LUNA vào “vòng xoáy tử thần”. (Đến tháng 5/2022, kịch bản này đã thật sự xảy ra).

2022

• Ngày 19/1: Do Kwon ra mắt Luna Foundation Guard - tổ chức xây dựng các khoản dự trữ hỗ trợ tỷ giá USD - UST trong bối cảnh thị trường có nhiều biến động. Phân bổ các nguồn lực hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển của hệ sinh thái Terra” thông qua các khoản tài trợ.
• Ngày 22/2: Tổ chức bảo vệ quỹ Luna (LFG) có trụ sở tại Singapore huy động được 1 tỷ USD thông qua việc bán LUNA để mua BTC cho hệ thống dự trữ của UST. Trong đó, Jump Crypto & Three Arrows Capital là các nhà đầu tư chính.
• Ngày 14/3: CEO Do Kwon đặt cược 1 triệu USD với AlgodTrading rằng giá LUNA sẽ tăng cao hơn 88 USD sau 1 năm. Sau khi một bài đăng tuyên bố LUNA-UST là ponzi của AlgodTrading từ tháng 2.

• Ngày 23/3: Jump Trading - nhà đầu tư đứng sau LFG đề xuất cơ chế về cách triển khai dự trữ bitcoin (BTC) để nâng giá UST trong cuộc khủng hoảng.
• Ngày 25/3: Có tin đồn rằng LFG đã mua số bitcoin trị giá 125 triệu USD (2,840 BTC vào thời điểm đó).
• Ngày 28/3: Địa chỉ ví Bitcoin của LFG mua hơn 27,000 BTC trị giá khoảng 1,3 tỷ USD.
• Ngày 30/3: LFG tiếp tục mua 5,773 BTC trị giá 272 triệu USD.
• Ngày 5/4: LUNA đạt ATH ở 119.5 USD theo sàn giao dịch Binance.
• Ngày 6 /4: LFG mua 5,040 BTC. Nâng số lượng dự trữ lên 35,768 BTC, trị giá 1,6 tỷ USD vào thời điểm đó.
• Ngày 7/4: LFG mua 100 triệu USD AVAX bằng UST.
• Ngày 11/4: LFG mua 173 triệu USD BTC. Vậy, LFG sở hữu 39,898 Bitcoin trong ví của mình.
• Ngày 14/4: Terraform Labs trao 10 triệu token LUNA trị giá 820 triệu USD cho LFG.
• Ngày 19/4: LUNA vượt bão tăng 17% trong ngày, đẩy giá LUNA lên 90 USD. Đồng thời, UST trở thành stablecoin lớn thứ ba.
• Ngày 27/4: Nguồn cung lưu hành của LUNA đạt mức thấp nhất mọi thời đại là 346 triệu LUNA.

Ngày tàn của Terra

• Ngày 7/5: Dấu hiệu cho thấy dòng vốn bị rút khỏi Terra: một cá voi đã swap 85 triệu UST sang USDC.

• Ngày 8/5: UST mất peg giảm xuống 0.98 USD. Theo sau là hàng loạt các đợt giảm giá lớn của UST trên Anchor. LFG cam kết cho MM vay 750 triệu USD BTC để bảo vệ peg UST và 750 triệu UST khác sẽ được sử dụng để mua lại BTC sau khi biến động giảm xuống.
• Ngày 9/5: Tiền gửi trên giao thức Anchor giảm xuống dưới 9 tỷ USD (từ 14 tỷ USD). Và ANC - token của Anchor cũng giảm 35% trong ngày. UST mất peg 1 USD lần 2 và giảm xuống 0.35 USD.
• Ngày 11/5: Trên thị trường phái sinh, hơn 58% các trader “bắt đáy LUNA". Điều nãy đã dẫn đến việc thanh lý 63 triệu USD vị thế long.

• Ngày 11/5: LUNA giảm hơn 93% về dưới 1 USD. TVL trên Anchor giảm 11 tỷ USD trong hai ngày. Do Kwon được tiết lộ là một trong những người đồng sáng lập stablecoin Basis Cash theo thuật toán đã thất bại.
• Ngày 12/5: Giá LUNA tiếp tục giảm 96% trong ngày, đẩy nó xuống dưới 0.01 USD. Blockchain Terra chính thức bị tạm dừng hoạt động
• Ngày 13/5: LUNA, UST bị delist hầu hết các cặp giao dịch trên sàn khi giá về gần 0 USD.

=> Hơn 1 tháng kể từ ATH và chưa đầy 1 tuần về 0 USD. Vốn hoá LUNA ở thời điểm ATH lả khoảng 40 tỷ đô. Nhưng nay cả hệ sinh thái Terra gần như sụp đổ sau mọi nỗ lực giải cứu từ phía dự án. Mọi sai lầm đều trả giá bằng tiền và LUNA, UST đã trả giá quá đắt.

• Ngày 13/5: Do Kwon chấp nhận UST không còn “cứu chữa” được nữa và lên tiếng về giải pháp hard fork “xây lại” với đồng LUNA (lần 1).

• Ngày 14/5: Công ty phân tích dữ liệu Elliptic theo dõi khoản dự trữ BTC trị giá 3.5 tỷ USD của LFG tới các sàn giao dịch lớn Gemini và Binance.
• Ngày 16/5: LFG xác nhận rằng họ đã cạn kiệt nguồn dự trữ BTC từ khoảng 80,000 BTC xuống còn 313 BTC trong nỗ lực cứu peg của UST.
• Ngày 17/5: Do Kwon đưa ra kế hoạch thứ 2 nhằm hồi sinh LUNA bằng cách fork Terra thành một chain mới mà không có stablecoin thuật toán UST.

Đọc thêm: Do Kwon có thể đi tù vì tội lừa đảo?