Bitcoin Halving là gì? Những điều cần chú ý về Bitcoin Halving
Một trong những sự kiện quan trọng nhất đối với Bitcoin và cả thị trường tiền điện tử là Bitcoin Halving, diễn ra mỗi 4 năm một lần. Trong quá khứ, các chu kỳ tăng trưởng của thị trường thường gắn với sự kiện này.
Đợt halving tiếp theo dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 4/2024. Trong khi đếm ngược đến thời điểm này, cùng tìm hiểu một số thông tin thú vị liên quan đến sự kiện Bitcoin halving và những điều cần lưu ý trước khi event diễn ra nhé.
Tổng quan Bitcoin Halving
Bitcoin halving là sự kiện giảm một nửa phần thưởng của thợ đào khi khai thác được một khối Bitcoin, thường diễn ra 4 năm một lần sau khi hoàn thành mỗi 210,000 khối giao dịch.
Cơ chế hoạt động Bitcoin halving
Như chúng ta đã biết, Bitcoin có nguồn cung giới hạn là 21 triệu BTC. Halving được cha đẻ của Bitcoin là Satoshi Nakamoto mã hóa vào giao thức nhằm tăng độ khó khai thác Bitcoin theo thời gian.
Sự kiện Bitcoin Halving là một phần của thuật toán đồng thuận Proof-of-Work (PoW) mà mạng lưới Bitcoin sử dụng. Theo thời gian, các thợ đào sẽ phải sử dụng nhiều thuật toán phức tạp, thiết bị phần cứng chuyên dụng hơn để thêm 1 khối và mạng từ đó nhận được Bitcoin.
Cứ sau mỗi khối được tạo ra, thợ đào sẽ nhận được phần thưởng tương ứng. Số phần thưởng khi tạo được một khối sẽ giảm 1 nửa sau mỗi lần hoàn thành 210,000 khối.
Phần thưởng vào năm 2009 là 50 BTC. Sau 3 lần halving, phần thưởng cho việc thêm 1 block vào mạng còn 6.25 BTC trước khi còn một nửa là 3.125 BTC sau ngày halving dự kiến 12/4 tới đây.
Vai trò của Bitcoin Halving đối với Bitcoin
Sự kiện Halving có ý nghĩa đặc biệt do cha đẻ Bitcoin thiết kế nhằm giới hạn số lượng Bitcoin được phát hành ra thị trường, có ý nghĩa quan trọng với sự phát triển của mạng lưới:
- Hạn chế lạm phát: Nguồn cung Bitcoin giới hạn ở 21 triệu BTC. Có nghĩa là nếu phần thưởng còn lại của Bitcoin được thợ đào khai thác liên tục từ 2009 tới nay, nguồn cung BTC chắc chắn đã hết. Nhưng nhờ halving, trước đây tỷ lệ lạm phát vào 2011 là 50%, sang 2026 còn chưa tới 5%, tới 2020 con số này đã được giảm xuống còn hơn 1.7%.
- Động lực giúp BTC tăng giá: Số lượng Bitcoin được khai thác mới liên tục giảm, làm cho chúng trở nên khan hiếm hơn trước. Ngày 4/4/2022, Bitcoin thứ 19 triệu đã được khai thác, nhưng để khai thác hết 21 triệu BTC thì phải cần tới 2/2140.Nếu nhìn lại lịch sử tăng giá của Bitcoin sau Halving, giá BTC thường có xu hướng tăng mạnh.Chưa kể, trong số BTC đang lưu thông trên thị trường, 1 lượng lớn nằm bất động. Khoảng 5% hiện đang nằm trong các quỹ ETF và các quỹ lớn, 80% các ví hold BTC không giao dịch trong 6 tháng qua. Sau 2 tháng từ sự kiện Bitcoin ETF Spot được phê duyệt, hơn 10 tỷ USD đã chảy vào các quỹ ETF để mua Bitcoin.
- Tăng tính bảo mật: Bitcoin halving không chỉ là giảm phần thưởng cho thợ đào. Khi phần thưởng khối giảm, chi phí khai thác 1 khối sẽ tăng lên đáng kể, việc tấn công vào mạng lưới Bitcon cũng trở nên kém hấp dẫn và tốn kém.
- Tạo sự chú ý và nhu cầu đầu cơ: Mỗi lần diễn ra sự kiện halving, thị trường bao gồm cả nhà đầu tư mới và cũ đều dồn sự quan tâm, dòng tiền chảy vào Crypto sau sự kiện đều tăng mạnh.
- Sự cạnh tranh giữa các thợ đào tăng lên: Khi phần thưởng giảm xuống, các nhóm/công ty đào coin có máy đào chất lượng thấp sẽ chịu sức ép lớn nhằm thu về lợi nhuận khi phần thưởng khối giảm nhưng năng lượng tiêu tốn để khai thác BTC không giảm.
Halving 2024 khi nào diễn ra?
Thời điểm halving được dự tính theo chiều cao khối, mỗi khi có 210,000 khối được đào, halving sẽ chính thức diễn ra. Thời điểm bắt đầu đo chiều cao khối cũng là khi Bitcoin ra mắt năm 2009.
Chiều cao khối cũng là số lượng khối đã được đào, từ khi ra mắt, chiều cao khối là 0.
Đến nay, Bitcoin đã trải qua 3 lần halving:
- Lần 1 diễn ra vào ngày 28/11/2012 khi chiều cao khối đạt 210,000.
- Lần 2 diễn ra vào ngày 9/7/2016 khi chiều cao khối đạt 420,000.
- Lần 3 diễn ra vào ngày 11/5/2020 khi chiều cao khối đạt 630,000.
- Lần 4 dự kiến diễn ra ngày 19/4/2024 khi chiều cao khối đạt 840,000. (Hiện nay chiều cao khối đã đạt đến con số 835,260 tính đến 19/3/2024).
Ngày chính xác diễn ra sự kiện halving có thể thay đổi phụ thuộc vào tốc độ đào Bitcoin. Nếu tốc độ đào tăng lên thì ngày halving sẽ đến sớm hơn và ngược lại, tốc độ đào chậm hơn thì ngày halving sẽ lùi lại khi hoàn thành đủ khối.
Những điều cần biết về sự kiện halving
Theo dõi đếm ngược thời gian halving ở đâu?
Halving được ví như sự kiện “giao thừa” của thị trường Crypto. Rất nhiều người mong ngóng đến thời khắc lịch sử 4 năm 1 lần của Bitcoin. Tuy nhiên lại không biết theo dõi ở đâu. Dưới đây là 1 số trang bạn có thể theo dõi đếm ngược sự kiện halving nhé:
- https://www.coingecko.com/en/coins/bitcoin/bitcoin-halving
- https://watcher.guru/bitcoin-halving
…..
Nhiều thợ đào ngừng khai thác Bitcoin sẽ gây ảnh hưởng gì?
Yếu tố quan trọng nhất khi khai thác Bitcoin chính là hashrate. Hashrate hay tỷ lệ băm là khả năng tính toán, tính bằng Hash per second hay số lần đoán đáp án Hash trong một giây của máy tính.
Hashrate là đại diện cho sức mạnh tính toán trong mạng, khả năng bảo mật và khả năng chống tấn công tổng thể của mạng. Chỉ số này sẽ giảm khi nhiều thợ đào ngừng khai thác do phần thưởng khối giảm, chi phí tăng cao.
Giả sử sau halving, nhiều thợ đào ngừng tham gia đào Bitcoin để chuyển sang khai thác các đồng coin khác. Trong thời gian đó, hashrate giảm có thể khiến những kẻ tấn công lợi dụng nhằm xâm chiếm mạng lưới.
Lịch sử cho thấy, sau những lần halving trước thì hashrate có giảm:
- Khi đợt halving đầu tiên năm 2012 diễn ra, hashrate của Bitcoin đã giảm từ tháng 12/2012 đến giữa tháng 2/2013. Sau đó, cả hashrate và lợi nhuận khai thác đều tăng. Có nghĩa là: sau một thời gian ổn định lại hệ thống, halving sẽ có lợi cho cả thợ đào và toàn bộ mạng lưới.
- Trường hợp tương tự đã xảy ra trong đợt halving thứ hai và thứ ba của Bitcoin. Hashrate có giảm ngay sau halving tuy nhiên trong dài hạn nó vẫn tiếp tục tăng đều đặn, chỉ duy nhất lợi nhuận khai thác của thợ đào đã không phục hồi trong gần 1 năm sau ngày halving. Nếu lịch sử lặp lại, lợi nhuận khai thác Bitcoin có thể bị suy giảm trong thời gian dài.
Lịch sử biến động giá trước và sau halving trong lịch sử như thế nào?
Trong lịch sử 3 lần diễn ra sự kiện halving, Bitcoin hầu hết đều tăng giá mạnh, tạo đỉnh mới sau khoảng gần 1 năm diễn ra halving.
Như đã chỉ ra ở trên, Bitcoin đã tăng 7 lần, thậm chí 100 lần so với giá ngay ngày hôm sau sự kiện halving, cụ thể:
- Năm 2012, giá Bitcoin tăng từ 12 USD lên 1,163 USD, tức tăng 100 lần trong 1 năm.
- Năm 2016, giá Bitcoin tăng từ 647 USD 19,664 USD tương đương mức tăng 30 lần.
- Năm 2020, giá Bitcoin tăng từ 9,100 USD lên 69,000 USD tức 7 lần trong 1 năm.
Về sau, Bitcoin đã có mức giá cao hơn nên mức tăng trưởng có giảm. Ngoài ra, ở những lần trước, giá Bitcoin thường có xu hướng phá đỉnh cũ sau halving.
Tuy vậy, lần halving thứ 4 này có lẽ đã khác. Giá BTC lần đầu tiên phá ATH cũ trước khi halving diễn ra, thậm chí trước hơn 1 tháng.
Bitcoin halving có những giai đoạn nào?
Giai đoạn trước khi diễn ra halving
Chỉ còn khoảng 35 ngày nữa sẽ đến lần halving tiếp theo 2024, dự kiến vào ngày 19/4. Như đã phân tích ở trên, trong lịch sử, đây là lần đầu tiên giá Bitcoin tăng mạnh, tạo ATH trước khi chính thức diễn ra halving.
Lịch sử thường có những đợt giảm mạnh, đó là lý do khiến nhiều nhà đầu tư vẫn lo sợ Bitcoin giảm về vùng 40,000 USD trước khi tiếp tục tăng trong thời gian tới.
Giai đoạn khi diễn ra halving
Trái với mong muốn của nhiều nhà đầu tư, vào ngày diễn ra halving thường giá Bitcoin không có nhiều biến động mạnh. Có lẽ đây là thời điểm mang tính lịch sử với thị trường, nên nhiều nhà đầu tư cũng không đưa ra bất kỳ quyết định giao dịch lớn nào, chờ mạng lưới ổn định. Vì vậy giá Bitcoin không biến động nhiều hơn so với ngày thường.
Lần halving gần nhất, giá Bitcoin giảm mạnh 1 ngày trước đó nhưng tới halving thì cả 2 phe mua và bán đều cân bằng tạo nên cây nến lưỡng lự như trên.
Giai đoạn tạo đỉnh, phân phối
Như đã chia sẻ ở trên, sau halving khoảng 1 năm, giá Bitcoin thường có xu hướng tạo ATH mới. Qua mỗi năm, giá Bitcoin lại ghi nhận mức tăng kỷ lục và thường vượt qua mức đỉnh cũ mùa trước nhiều lần. Khi Bitcoin lên tới vài chục nghìn USD thì con số tăng trưởng cũng giảm dần.
Giai đoạn giảm giá, tạo đáy
Sau khoảng 1 năm tạo đỉnh mới, giá Bitcoin sẽ có sự điều chỉnh bởi gần như tất cả các holder đều đang có lợi nhuận và muốn chốt lời. Theo dữ liệu lịch sử, sự điều chỉnh của Bitcoin qua các năm như sau:
- Vào năm 2012, Bitcoin giảm từ 1,163 USD về đáy thấp nhất 156 USD.
- Vào 2016, Bitcoin giảm từ 19,666 USD về đáy thấp nhất 3,210 USD.
- Vào năm 2020, Bitcoin giảm từ ATH 69,000 USD về mức thấp nhất 15,479 USD trước khi tích lũy tăng trở lại.
Thời gian tạo đáy có khác nhau tùy từng năm và thị trường nhưng có thể thấy, qua các năm, đáy mới của Bitcoin không còn thấp như trước, đỉnh mới được tạo luôn cao hơn đỉnh cũ. Lần halving đầu tiên bitcoin chia hơn 10 lần từ đỉnh trước khi tích lũy tăng trở lại, tới 2016 con số này giảm xuống còn 6 lần và tới mùa 2020 thì chỉ còn 4 lần.
Giai đoạn tích lũy lại và bắt đầu chu kỳ mới
Sau khi tạo đáy, giá Bitcoin lại tiếp tục tái tích lũy và tăng trưởng chờ mùa halving tiếp theo. Như đã phân tích phía trên, mỗi mùa halving lại có một diễn biến đường giá mới, khiến nhà đầu tư không lường trước được.
Tác động của sự kiện halving tới thị trường Crypto
Tác động tới thợ đào
Thợ đào là nhóm đầu tiên bị tác động sau halving. Như thông tin bên trên cung cấp, hashrate thường biến động, độ khó khai thác Bitcoin tăng lên kèm theo phần thưởng khối giảm đi. Sau halving lần tới, phần thưởng khối chỉ còn 3.125 BTC vì vậy đòi hỏi các thợ đào phải nâng cấp máy móc nhằm giải mã thuật toán nhanh hơn, tìm ra những giải pháp tiết kiệm năng lượng khai thác.
Khi khai thác Bitcoin không còn đem lại lợi nhuận. Điều này dẫn tới những khả năng sau:
- Thợ đào sẽ bán máy đào cũ lỗi thời, mua máy đào thế hệ mới. Vì chi phí nhiều hơn nên có thể họ sẽ bán một phần Bitcoin đã tích lũy được trước đó. Ngắn hạn có thể tạo ra lực bán cho thị trường.
- Trường hợp khác, thợ đào sẽ bán hẳn máy móc, rời khỏi thị trường khi việc đào coin trở nên khó khăn và lợi nhuận giảm sâu.
- Ngoài ra, có thể một bộ phận thợ đào đang khai thác Bitcoin chuyển qua khai thác các các đồng tiền sử dụng cơ chế PoW nhằm tìm kiếm mức lợi nhuận tốt hơn.
Tuy nhiên, lực bán của thợ đào ra thị trường nhìn chung không lớn và ít có tác động trong dài hạn.
Tác động tới nhà đầu tư Bitcoin
Sau thợ đào, nhóm nhà đầu Bitcoin sẽ là nhóm thứ 2 bị tác động bởi Bitcoin halving. Rõ ràng, sự kiện halving khiến nhà đầu tư tăng niềm tin hơn vào sự tăng trưởng giá BTC khi nguồn cung giảm, Bitcoin trở nên khan hiếm khi chỉ có một lượng nhỏ BTC đang trong lưu thông.
Nhưng đó là những nhà đầu tư đã tham gia thị trường từ lâu và đang nắm giữ Bitcoin. Với những nhà đầu tư mới cần tỉnh táo để chọn thời điểm thích hợp, tránh đu đỉnh.
Tác động tới các loại tiền điện tử khác
Sự kiện halving của Bitcoin nhưng gần như cũng chính là sự kiện chung thúc đẩy sự bùng nổ của cả thị trường crypto. Sau halving, dòng tiền được đẩy cho Bitcoin, sau đó lần lượt tới các altcoin vốn hóa lớn, altcoin vốn hóa trung bình và altcoin vốn hóa nhỏ.
Trong một mùa bull run, nhiều dự án có thể đạt được mức lợi nhuận khủng từ 10 lần, thậm chí 100 lần.
Ví dụ: Solana đã tăng trưởng từ 1 USD lên 259 USD trong mùa tăng giá 2020, hay những altcoin khác như ETH tăng trưởng từ 170 USD lên hơn 4,936 USD.
Đọc thêm: Cảnh báo: Chu kỳ 4 năm Crypto rút ngắn - điều gì đang diễn ra?