Hệ sinh thái và dữ liệu on-chain nói gì về kế hoạch của Aptos sắp tới?
Các thông tin cơ bản về Aptos
Aptos là blockchain L1 được xây dựng bằng ngôn ngữ Move và chính thức mainnet vào tháng 10/2022. Đội ngũ Aptos Labs có nguồn gốc từ dự án Diem và Novi của Meta (tên mới của Facebook), với hai nhà sáng lập là Mo Shaikh và Avery Ching từng giữ các vị trí lãnh đạo tại Novi.
Aptos đã thu hút khoảng 400 triệu USD đầu tư từ các quỹ nổi tiếng như a16z, Multicoin Capital, Binance Labs và Dragonfly. Aptos được xây dựng để giải quyết hai vấn đề của blockchain là bảo mật và khả năng mở rộng.
Dữ liệu hiện tại của Aptos
Dữ liệu vào tháng 03/2024 cho thấy lượng giao dịch hàng tuần là 11.7 triệu giao dịch, tăng trưởng đáng kể so với cùng kỳ năm ngoái, với tổng volume giao dịch đã lên đến 600 triệu USD.
Trong chu kì tăng giá gần đây của Aptos khiến cho hầu như tất cả các chỉ số của Aptos đều tăng liên tục và rất nóng.
Số người dùng hoạt động hàng tuần kể từ trong tháng 03/2024 là hơn 850 nghìn, với 389 nghìn người dùng mới được thêm vào trong tuần.
Có 21 giao thức mới được thêm vào trong tuần thứ 4 của tháng 03/2024 này, nâng tổng số giao thức hoạt động trên Aptos lên khoảng 258.
Hệ sinh thái của Aptos hiện tại có đang đi đúng hướng?
Phát triển hệ sinh thái là yếu tố tiên quyết đối với mọi dự án Layer 1. Về lựa chọn chiến lược, Aptos có một số điểm chung với các blockchain khác như ưu tiên cho Defi và RWAs (real world assets), chú trọng vào các thị trường và narrative mới nổi.
DeFi, RWAs: Đã bắt đầu xuất hiện những dự án lớn
Tính đến tháng 03/2024, tổng giá trị bị khóa (TVL) trong hệ sinh thái Aptos đạt tiệm cận 490 triệu USD, đã tăng trưởng lên rất nhiều kể từ năm 2023.
Hệ sinh thái DeFi của Aptos tại Q1 2024 đang có các dự án làm về giao thức và tài sản DeFi đa dạng như DEX, lending, LSDfi (Liquid Staking Derivatives), stablecoin và những mảng nhỏ khác. Những dự án dẫn đầu narrative DeFi/RWAs của hệ sinh thái Aptos hiện tại đang là ThalaLabs, Amnis Finance và Aries Markets.
Lấy ThalaLabs làm ví dụ, dự án này đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với Aptos, ra mắt như một siêu ứng dụng Defi và đóng góp 67% TVL của Aptos. Cốt lõi của dự án xoay quanh hai sản phẩm chính: MOD (stablecoin được thế chấp quá mức) và Thala Swap (AMM, nhằm trở thành core-liquidity của Aptos). Bên cạnh đó, dự án còn cung cấp các dịch vụ như liquidity staking và launchpad.
Token của Thala là THL, với 35% được phân bổ cho cộng đồng nhằm khích lệ phát triển hệ sinh thái Thala và thu hút thêm thanh khoản. Trong quý 3 năm 2023, Thala cùng với Aptos đã thiết lập Quỹ Thala Foundry trị giá 1 triệu USD để khuyến khích các giao thức native DeFi trên Aptos, cung cấp tài trợ từ 50,000 đến 250,000 USD. Founder của Thala là Adam, người từng làm việc tại ParaFi Capital nên anh có rất nhiều kinh nghiệm về mảng tài chính.
Dự án đầu tiên được hỗ trợ là giao thức lending Echelon Market, áp dụng tiêu chuẩn tài sản thế chấp mới với mục tiêu trở thành thị trường thanh khoản đa chuỗi, dự kiến TGE vào quý 2.
Có thể thấy Aptos đang có mục tiêu xây dựng cơ sở hạ tầng hệ sinh thái DeFi một cách hiệu quả thông qua dự án Thala làm con át chủ bài.
Đúng như kỳ vọng, khối lượng giao dịch của Thala đã vượt qua mốc 200 triệu USD. Thông qua mô hình dual token như Frax Finance, những users staking vào dự án có thể nhận được lợi nhuận cao hơn đáng kể. Lượng APT staking trên Thala đã đạt 5 triệu APT nhưng không dừng lại ở đó, LST vẫn là một miếng đất khá màu mỡ trên Aptos và Thala vẫn còn rất nhiều đất dụng võ.
Thala gần đây cũng đã công bố partnership với Ondo Finance, đưa trái phiếu kho bạc Mỹ được token hoá lên Aptos và được tích hợp thông qua Thala Labs.
Token hoá trái phiếu kho bạc đã phát hành hơn 700 triệu USD, cho thấy mảng RWA trên toàn thị trường nói chung và Aptos nói riêng đang phát triển rất tốt.
Tận dụng uy tín và nguồn lực trong các tổ chức tài chính truyền thống của đội ngũ dự án Aptos Labs, mục tiêu của Aptos là đưa lượng lớn vốn của TradFi lên blockchain, nắm bắt cơ hội tăng trưởng trong DeFi. Đây là sẽ một trong những câu chuyện phát triển chính của Aptos trong năm 2024 thông qua việc sử dụng USDY được bảo trợ bởi tài sản thật ngoài đời.
Aptos nổi bật với hiệu suất độc đáo, hỗ trợ giao dịch quy mô lớn, an toàn cao, chi phí thấp và độ trễ thấp tạo điều kiện rất tốt cho các CEX hoạt động trên dự án này. Dựa trên những tính năng này, một số giao thức phái sinh được xây dựng trên Aptos như Merkle Trade (một Perp DEX với total trading volume đạt hơn 20 tỷ USD), Econia (on-chain orderbook), và Mirage Protocol (tài sản phái sinh và perp DEX) cũng đang được xây dựng trên Aptos và thu hút sự tăng trưởng mạnh mẽ.
Mảng SocialFi và GameFi
GameFi
Ở mảng GameFi, một số nhà phát triển game lớn như ReadyGG có hệ sinh thái hơn 2000 trò chơi và Stan (chủ yếu phát triển ở thị trường ấn độ) đã thiết lập quan hệ đối tác với Aptos.
Các dự án đang được xây dựng có thể kể đến như AptosMonkeys, Aptosmingos, Bruh_Bears và nhiều dự án khác. Ngoài ra, Aptos cũng hợp tác với NBC Universal để tạo ra một trò chơi web tương tác tên là Free Renfield.
Aptos vẫn chưa có dự án GameFi nào quá nổi trội và xuất sắc mặc dù Aptos cũng tương thích với Ethereum 2.0 và BNB chain, điều này tạo ra lợi thế rất lớn khi Aptos có thể tiếp cận nguồn dự án khổng lồ từ hai blockchain này.
SocialFi
Điểm nổi bật của SocialFi hiện tại chỉ đến từ ứng dụng Chingari và sự kiện launch của dự án Graffio. Chingari là ứng dụng social on-chain có hơn 1 triệu lượt tải trên google store. Người dùng có thể nhận được GARI token bằng cách tương tác và sáng tạo nội dung trên Chingari. GARI token được dùng để tip, mua quà tặng KOL và nhiều ứng dụng khác.
Graffio được tạo ra như một sự kiện sáng tạo nghệ thuật cộng đồng để kỷ niệm một năm thành lập của Aptos. Aptos đã kêu gọi toàn bộ cộng đồng tham gia vào việc tạo ra một tác phẩm chung trong vòng 24 giờ. Cuối cùng, sự kiện kết thúc với hơn 605,000 ví đã tham gia.
Ngoài ra, các ứng dụng SocialFi trong hệ sinh thái Aptos còn một số cái tên tiềm năng khác như TowneSquare do Aptos phát triển và Kade Network.
TowneSquare là nền tảng nội dung và cộng đồng với việc có thể buôn bán NFT trực tiếp trên ứng dụng, giới thiệu bộ tính năng ngang hàng hỗ trợ gửi tin nhắn wallet-to-wallet và hỗ trợ thanh toán on-chain. Đội ngũ phía sau TowneSquare cũng đã phát triển biểu đồ xã hội Cred, tận dụng cơ sở dữ liệu hành vi trên chain để phân tích ra nhiều trường hợp sử dụng Socialfi để cung cấp cho bên thứ ba là các nhãn hàng.
Kade Network giống tương tự như Friend Tech, cùng với khả năng tạo các nhóm kín. Những người ủng hộ đằng sau Kade Network là Aptos và dự án Overmind. Overmind là nền tảng kiếm tiền cho các developer với việc có thể kiếm được phần thưởng sau khi hoàn thành các câu hỏi lập trình. Overmind cũng hợp tác với Aptos Foundation.
Cách Aptos thu hút developer
Aptos cung cấp nhiều chương trình hỗ trợ và tài trợ đa dạng, phục vụ cho các mục đích khác nhau, bao gồm Chương trình Tài trợ Aptos, Chương trình Tài trợ Nghệ sĩ Aptos, The Registry, Aptos Collective,... Mỗi chương trình này đều hướng tới mục tiêu riêng biệt. Vào tháng 10/2023, Aptos công bố rằng họ đã phân phối hơn 6 triệu USD tiền tài trợ.
Ngoài ra, trong các lĩnh vực cụ thể, Aptos cung cấp các chiến lược hỗ trợ đặc biệt như quỹ Thala Foundry chỉ dành cho DeFi phối hợp với Thala Labs.
Bên cạnh các chương trình tài trợ, việc tổ chức các hackathon cũng là chiến lược then chốt khác của Aptos để thu hút các nhà phát triển. Loạt sự kiện hackathon World Tour của họ đã được tổ chức tại nhiều địa điểm, bao gồm Singapore, Hồng Kông, Seoul, Tokyo, Amsterdam và nhiều nơi khác.
Xét đến việc nhà phát triển Web3 chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng số cộng đồng nhà phát triển (20 nghìn so với 20 triệu), việc mở rộng số lượng nhà phát triển là rất quan trọng. Một mặt, Aptos đang phát triển các công cụ như Aptos Assistant và co-pilot để làm giảm rào cản phát triển.
Mặt khác, họ đang tạo điều kiện cho sự hợp tác đa dạng. Chẳng hạn, hợp tác với Chingari, họ đã cùng ra mắt GARI Academy, hỗ trợ nhà phát triển và sinh viên Ấn Độ xây dựng dApps trên Aptos thông qua giáo dục. Hơn nữa, họ cũng tổ chức các sự kiện tại chỗ ở Ấn Độ để quảng bá nhận thức và quảng cáo cho chính dự án Aptos của mình.
Cách Aptos thu hút người dùng
Việc phân bổ token như thế nào chính là mảnh ghép quan trọng nhất song hành cùng với việc phát triển hệ sinh thái để liên tục kích thích người dùng.
Điểm đáng chú ý của Aptos là việc họ phân bổ 51% (tương đương 510 triệu APT) token cho cộng đồng. Phần lớn số token này (410 triệu, khoảng 80%) được giữ bởi Quỹ Aptos, trong khi một phần nhỏ hơn (100 triệu) được giữ bởi Aptos Labs.
Khoảng một phần tư số token (130 triệu) đã được mở khóa ban đầu để hỗ trợ các dự án hệ sinh thái, tăng trưởng cộng đồng, v.v. Số token còn lại dự kiến sẽ được mở khóa linear trong 10 năm tới, cho thấy cam kết phát triển lâu dài.
Airdrop đầu tiên của Aptos diễn ra vào năm 2022, phân phối 23,454,750 APT chủ yếu là trả thưởng cho người dùng tham gia testnet. Điều này cho thấy Aptos vẫn duy trì một ngân sách đáng kể cho các kế hoạch kích thích cộng đồng.
Adam, người sáng lập Thala, đã úp mở trên Twitter rằng đợt airdrop thứ hai sắp diễn ra, và Thala Foundry nhằm thiết lập thanh khoản cấp hai cho mạng lưới Aptos.
Mặc dù việc quá mong đợi đợt airdrop có thể khiến cho người dùng bị overhype và thổi phồng quá mức khả năng thật sự của dự án, kèm theo đó là các tác động tiêu cực nếu như airdrop không như mong muốn hoặc bị delay quá lâu.
Nhưng về cơ bản thì việc tổ chức airdrop vẫn là công cụ số một ở thời điểm hiện tại để có thể gia tăng số lượng người dùng đổ xô vào hệ sinh thái Aptos, và đây cũng là mục tiêu số 1 đối với bất cứ dự án nào.
Kết luận
Cuộc cạnh tranh giữa các blockchain đang ngày càng trở nên gay gắt. Để tồn tại và phát triển, mỗi blockchain cần tìm ra đề xuất giá trị độc đáo và phân biệt chiến lược hệ sinh thái của mình. Aptos sẽ phải tìm ra “Golden Path” của chính mình để có thể vươn lên trở thành hệ sinh thái lớn mạnh trong thời gian uptrend sắp tới.
DeFi, GameFi, RWAs hay AI sẽ là cú đặt được của Aptos trong năm 2024 này? Câu trả lời sẽ được xác định ở đợt airdrop sắp tới khi người dùng đổ xô vào dự án và chọn cho mình chiếc thuyền “vững chắc” nhất.
Đọc thêm: Ondo là gì? Cơ chế hoạt động của Ondo Finance ra sao?