Phân tích xu hướng “cày điểm" của các dự án hiện tại

Tổng quan về xu hướng "cày điểm"

Thay vì tung ra các tin đồn về việc airdrop token cho người dùng sớm, các dự án trong khoảng thời gian gần đây đã có một phương pháp khác để thu hút khách hàng đó là cơ chế tính điểm.

Theo đó, một số dự án đang triển khai cơ chế tính điểm đối với người dùng tham gia sử dụng sản phẩm. Một vài ví dụ có thể kể tới như:

- Các sản phẩm liên quan tới restaking: Ether.Fi, EigenLayer đang có các sự kiện phân phối điểm (point) cho người dùng, hứa hẹn về tương lai airdrop token.

- Các sàn giao dịch DEX (mảng perp): Aevo, Zeta, Drift,… đã dựa trên khối lượng giao dịch cùng với một vài tiêu chí khác như tỷ lệ may mắn, mức lợi nhuận, … để tính toán điểm của người dùng.

Với chiến lược này, người dùng đã tích cực tham gia sử dụng sản phẩm hơn, từ đó dự án cũng thu về được rất nhiều con số ấn tượng về TVL, khối lượng giao dịch volume, số lượng giao dịch transaction, … 

Đối với trường hợp của EigenLayer, nhờ vào cơ chế kể trên, dự án đã thu hút được khoảng 8 tỷ USD TVL và thành protocol đứng thứ 4 trên thị trường DeFi tính theo TVL chỉ trong thời gian ngắn.

Hay như một dự án khác trong mảng DEX là Aevo, sau khi ra mắt cơ chế tính điểm, khối lượng giao dịch cũng đã tăng vọt.

Tuy nhiên, tất cả những con số ấn tượng này đều đạt được thông qua kỳ vọng của người dùng về những đợt airdrop hậu hĩnh trong tương lai.

Do đó, câu hỏi được đặt ra hiện tại đó là liệu đây có phải cách hiệu quả hơn để thu hút người dùng? Liệu cách này có giải quyết được những bài toán như:

• Sau khi airdrop (nếu có) người dùng sẽ rời đi hay vẫn sẽ sử dụng nền tảng?
• Liệu vấn đề một lượng lớn airdrop thuộc về các cá voi gây ra bất bình đẳng trong cộng đồng?
• Vấn đề về các contributors tích cực nhưng không nhận lại phần thưởng xứng đáng liệu có được giải quyết?
• …

Đây có phải cách hiệu quả hơn để thu hút người dùng?

Không thể phủ nhận được rằng, cơ chế tính điểm để sử dụng cho mục đích phân phối airdrop (nếu có) tạo ra một môi trường minh bạch hơn đối với người dùng.

Trước đó, các dự án khi thực hiện airdrop token thường không công bố trước các tiêu chí đánh giá người dùng. Đồng thời, họ sẽ dựa trên những bộ lọc nhất định để phân biệt được người dùng thật và các “airdrop farmer".

Tuy nhiên, vẫn sẽ có những trường hợp bị bỏ sót, tạo ra những tranh cãi trong cộng đồng. Cơ chế tính điểm đóng góp kể trên có thể sẽ khắc phục điểm yếu này.

Dẫu vậy, vẫn còn nhiều vấn đề cần xem xét đối với cơ chế tính điểm này. Vấn đề đầu tiên có thể kể tới là sự mất cân bằng giữa người dùng. 

Theo đó, các cá voi (whale) sở hữu nhiều nguồn lực tài chính hơn sẽ luôn là người nhận được nhiều airdrop hơn. Không thể phủ nhận việc họ sẽ là bên tạo ra doanh thu cho dự án nhiều hơn, tuy vậy, việc này sẽ khiến whale đã giàu lại càng giàu khi nhận được airdrop.

Đối với các dự án đặc thù như perpetuals trading (DEX) thì có thể giải quyết vấn đề này với cơ chế tính tỷ lệ phần trăm lợi nhuận.

Nhưng đối với các dự án thuần về deposit như EigenLayer, việc giải quyết vấn đề chênh lệch sẽ khó hơn.

Một vấn đề khác luôn hiện hữu đối với các dự án lựa chọn chiến lược airdrop để thu hút người dùng. Do bản chất, họ bị thu hút bởi token airdrop nên khi yếu tố này biến mất, họ cũng sẽ có xu hướng rời bỏ.

Xu hướng này rất giống việc trong quá khứ các AMM DEX thực hiện yield farming đẩy APY lên cao. Sau khi hết token, thì người dùng sẽ rời bỏ nền tảng. dYdX là một ví dụ cho trường hợp rời bỏ sau airdrop/yield farming kể trên.

Bên cạnh đó, point cũng là một con dao hai lưỡi, giả sử trong trường hợp dự án không airdrop token, mà phân phối phần thưởng theo hình thức khác thì sẽ dẫn tới tranh cãi rất lớn. Vì đơn giản lúc này, kỳ vọng của cộng đồng sẽ không được đáp ứng.

Đồng thời, nếu giá token giảm nghiêm trọng sau airdrop cũng tiềm tàng rủi ro không thể phát triển trong dài hạn.

Không thể phủ nhận được rằng, việc cày point sẽ khiến dự án minh bạch hơn đối với người trong trường hợp airdrop token. Đồng thời, việc phải sử dụng tiền thật để giao dịch cũng sẽ có khả năng giảm tình trạng “airdrop farmer" diễn ra.

Tuy nhiên, hệ thống này cũng sẽ còn tồn tại rất nhiều nhược điểm cần giải pháp để tối ưu.

Sau cùng, hệ thống point cũng giống như vampire attack, tuy nhiên thay vì ngay lập tức triển khai các chương trình bootstrap với token, dự án sẽ có thêm thời gian suy nghĩ phải làm gì với số point đã phát cho người dùng, một dạng “delay vampire attack".

Và phần lớn vampire attack từ trước đến nay đều thất bại.

Đọc thêm: Tin tức vĩ mô: FED vẫn giữ lãi suất cao, Báo cáo tài chính của NVIDIA