Hợp đồng quyền chọn là gì? 03 chiến lược trong thị trường quyền chọn

Theo CNBC, nhà quản lý quỹ phòng hộ lừng danh Bill Ackman gần đây đã kiếm được hơn 2 tỷ đô la bằng cách sử dụng các hợp đồng quyền chọn để phòng ngừa rủi ro danh mục đầu tư của mình. Các hợp đồng quyền chọn này được quỹ phòng hộ Pershing Square của Ackman sử dụng làm bảo hiểm chi trả cho các vị trí hiện tại cũng như những khoản lỗ tiềm năng.

Vậy chính xác thì hợp đồng quyền chọn là gì? Giao dịch quyền chọn diễn ra như thế nào? Có các loại hợp đồng quyền chọn nào? Chiến lược giao dịch trong thị trường quyền chọn ra sao? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp cho bạn những câu hỏi này.

Hợp đồng quyền chọn là gì?

Hợp đồng quyền chọn (Option Contract) là một dạng hợp đồng phái sinh. Trong đó người nắm giữ hợp đồng quyền chọn có quyền, nhưng không có nghĩa vụ mua hoặc bán một loại tài sản cơ sở (cụ thể ở đây là tiền điện tử) trong một thời điểm nhất định trong tương lai theo mức giá đã được xác định trước. Người bán hợp đồng quyền chọn có nghĩa vụ thực hiện giao dịch khi người nắm giữ hợp đồng chọn thực hiện quyền. 

Quyền chọn hoạt động theo cách tương tự như các công cụ phái sinh khác, nó cung cấp cho các trader cơ hội để dự đoán và tận dụng các thay đổi về giá. Nếu bạn tâm thì có thể tìm hiểu thêm về phái sinh trong thị trường crypto tại đây.

Quay lại, hợp đồng quyền chọn có thể thanh toán bằng tiền điện tử. Nhiều người tham gia giao dịch quyền chọn vì đây là một giải pháp tương đối ít rủi ro và chi phí thấp.

Ví dụ: Có hơn 100,000 hợp đồng quyền chọn Bitcoin trị giá hơn 6 tỷ đô la sẽ hết hạn vào 26/3.

Giao dịch quyền chọn diễn ra như thế nào?

Nhìn chung, giao dịch quyền chọn có hai loại:

• Quyền chọn mua (Call option).
• Quyền chọn bán (Put option).

Và sẽ có hai bên trong mỗi giao dịch: 

• Người mua hợp đồng quyền chọn.
• Người bán hợp đồng quyền chọn (còn được gọi là người soạn thảo hợp đồng).

Quy trình giao dịch quyền chọn sẽ diễn ra như sau: 

• Người bán quyền chọn “viết” (tạo) các hợp đồng quyền chọn mua (Call) và bán (Put). Mỗi hợp đồng đều có thông tin cụ thể về ngày hết hạn và giá thực hiện (strike price), đây là mức giá mà tại đó người mua hợp đồng có quyền mua hoặc bán tiền điện tử.
• Sau đó, người bán quyền chọn sẽ liệt kê các hợp đồng lên một sàn giao dịch phái sinh. Đôi khi, người mua quyền chọn cũng có thể đặt hàng trên sàn giao dịch và người bán quyền chọn có thể bán vào đó.
• Chi phí của một quyền chọn thường được gọi là “premium”. Phí premium liên quan đến thời gian đáo hạn, giá hiện tại so với giá thực hiện hợp đồng, lãi suất,... của loại coin bạn chọn.
• Sau đó, quy trình giao dịch quyền chọn sẽ được thực hiện khi các trader mua quyền chọn.

Giao dịch quyền chọn mua - Call Option

Trader mua quyền chọn mua sẽ được quyền mua một số lượng tiền điện tử với mức ấn giá định trước (giá thực hiện) vào một ngày xác định (ngày đáo hạn). Người bán quyền chọn mua có nghĩa vụ phải bán số tiền điện tử này theo giá thỏa thuận cho trader khi họ yêu cầu thực hiện quyền.

Ví dụ: Bitcoin hiện đang giao dịch ở mức $8,000. Bạn đang lạc quan về Bitcoin và bạn tin rằng giá sẽ tăng trên $10,000 trước khi kết thúc tháng. Vì vậy, bạn mua một quyền chọn mua: 

• Phí premium: $100.
• Giá thực hiện: $10,000.
• Số ngày cho đến khi đáo hạn: 30 ngày.

Vào cuối tháng, giá Bitcoin tăng vọt lên $12,000. Lúc này bạn quyết định thực hiện quyền chọn mua và lợi nhuận của bạn sẽ là: $12,000 - $10,000 - $100 = $1,900

Nhưng nếu vào cuối tháng, giá Bitcoin thấp hơn $10,000 thì bạn sẽ mất phí premium là $100 và không có lợi nhuận gì.

Tuy nhiên, bạn không bắt buộc phải thực hiện quyền chọn của mình. Bạn luôn có thể đóng vị thế của mình bằng cách bán quyền chọn trước ngày hết hạn.

Giao dịch quyền chọn bán - Put Option

Trader mua quyền chọn bán sẽ có quyền (không phải nghĩa vụ) bán số tiền điện tử họ có với mức giá định trước (giá thực hiện) vào một ngày xác định (ngày đáo hạn). Trong trường hợp này, trader đang đặt cược vào giá giảm và bán khống (short selling) trên thị trường.

Ví dụ: Bạn tin rằng giá Bitcoin sẽ giảm và mua một hợp đồng quyền chọn tương đương với 10 BTC. 

• Phí premium: $600.
• Giá thực hiện: $1,600.
• Số ngày cho đến khi đáo hạn: 30 ngày.

Vào ngày đáo hạn hợp đồng, nếu giá BTC trên thị trường là $1,500, bạn thực hiện quyền chọn bán của mình và thu được lợi nhuận: ($1,600 - $1,500) x 10 - $600 = $400

Nếu giá BTC lúc này là $1,800, bạn không thực hiện quyền chọn bán của mình và sẽ mất phí premium là $600 (lỗ $600).

Các sàn giao dịch quyền chọn

Một số sàn cung cấp giao dịch quyền chọn bạn có thể tham khảo như: OKEx, Deribit, IQ Option, LedgerX, CME Group, Skew, FTX, Bit, Quedex,...

Bạn có thể giao dịch quyền chọn ngay trên FTX sau khi xem hướng dẫn sử dụng sàn FTX.

Vai trò của hợp đồng quyền chọn

Ở cấp độ cá nhân, quyền chọn giúp nhà đầu tư tạo ra thu nhập, đầu cơ, bảo hiểm cho các vị thế. Vai trò của quyền chọn phát huy nhiều hơn trong các thị trường biến động mạnh. Một hợp đồng quyền chọn cần có người bán (người viết) và người mua. Người mua phải trả phí hợp đồng quyền chọn (premium). Phí này cũng sẽ là thu nhập của người bán.

Với giao dịch quyền chọn, các lợi ích sẽ được phát huy tối đa cho trader. Những holder dài hạn, miner,... có thể bảo hiểm cho các vị thế của mình và kiếm thêm lợi nhuận bằng việc bán quyền chọn. Các nhà đầu cơ có thể hạn chế rủi ro giảm giá.

Nhìn chung, quyền chọn rất quan trọng đối với thị trường tài chính. Nó góp phần tăng cường “sức khỏe” cho thị trường, thu hút nhiều nhà đầu tư tổ chức lớn hơn.

03 chiến lược giao dịch trong thị trường quyền chọn

Dưới đây là một số chiến lược quyền chọn phổ biến trong thị trường quyền chọ hiện nay.

Dây đai (Straddles)

Đây là chiến lược giao dịch quyền chọn phổ biến nhất. Trong chiến lược này, trader mua cả quyền chọn mua và quyền chọn bán với cùng một mức giá thực hiện và ngày hết hạn, trong khi thanh toán cả hai khoản phí (premium) giao dịch quyền chọn.

Chiến lược quyền chọn này được sử dụng khi các trader kỳ vọng về một biến động thị trường nhưng chưa biết là nó đi theo hướng nào. Bằng cách đó, Straddle cho phép nhà đầu tư kiếm lợi bất kể hướng của thị trường dịch chuyển ra sao, miễn là biến động giá đủ lớn để vượt qua giá khớp lệnh và chi trả phí giao dịch.

Quyền chọn bán được bảo đảm (Protective Put)

Các trader sử dụng chiến lược Protective Put khi họ đang nắm giữ tài sản tiền điện tử. Để phòng ngừa trước các biến động giá giảm có thể xảy ra, bạn mua một quyền chọn bán với mức giá thực hiện bằng hoặc tương tự so với giá trị hiện tại của tài sản kỹ thuật số của bạn.

• Trong trường hợp giá tiền điện tử giảm, bạn có thể thực hiện quyền bán tùy chọn với giá thực tế, điều này sẽ bù đắp phần lớn khoản lỗ của bạn.
• Mặt khác, nếu giá trị tài sản của bạn tăng lên, bạn sẽ không thực hiện giao dịch và chỉ lỗ khoản phí premium.

Covered Call

Chiến lược Covered Call là việc bạn giữ coin và đồng thời bán một tỷ lệ tương đương trong các quyền chọn mua.

• Do đó, bạn có thể kiếm thêm thu nhập từ phí premium trong thời gian biến động giá giảm vì người mua sẽ không thực hiện giao dịch của họ.
• Trong trường hợp ngược lại và giá tăng, tài sản bạn nắm giữ sẽ bù đắp được khoản lỗ của việc bán quyền chọn mua.

Tìm hiểu thêm: 05 phương pháp quản lý rủi ro hiệu quả trong Crypto.

Kết luận

Trên đây là những thông tin cơ bản về hợp đồng quyền chọn là gì, cách một giao dịch quyền chọn diễn ra và các chiến lược quyền chọn trong thị trường quyền chọn.

Quyền chọn cho phép bạn giao dịch nhiều loại vị thế mà không cần phải thực sự sở hữu tài sản, đồng thời phòng ngừa biến cố có thể xảy ra do biến động giá. Tuy nhiên, trước khi quyết định giao dịch quyền chọn bạn nên xây dựng chiến lược giao dịch hợp lý, hiệu quả và thận trọng để có những lựa chọn phù hợp cho mình nhé.