10 nâng cấp quan trọng cần chú ý trong Crypto
Ngày 12/12, Ignas, một researcher nổi tiếng trong lĩnh vực DeFi, đã giới thiệu một báo cáo trong đó thống kê 10 bản nâng cấp, cập nhật quan trọng của các dự án DeFi, crypto lớn trên thị trường.
Theo Ignas, hiệu ứng từ thị trường memecoin trong thời gian qua đã khiến nhà đầu tư trở nên lạnh nhạt với các dự án crypto chính thống. Tuy vậy, đây đều là những bản nâng cấp quan trọng, có tiềm năng trở thành xu hướng tiếp theo của thị trường, mang lại nhiều cơ hội lớn cho nhà đầu tư.
Avalanche 9000: Chuyển layer 1 thành layer 2?
Avalanche vừa ra mắt nâng cấp Avalanche9000, một trong những nâng cấp quan trọng bậc nhất của dự án, nhằm hỗ trợ việc xây dựng, phát triển layer 1 trong hệ sinh thái này rẻ hơn và tiện lợi hơn.
Thay vì phải tham gia xác thực cho mạng lưới gốc hoặc stake 2,000 AVAX, đội ngũ dự án giờ chỉ cần phải trả khoản phí khoảng 1.33 AVAX hàng tháng là có thể xây dựng layer 1 trong hệ sinh thái Avalanche.
Đây là một cấu trúc quản lý tương tự với mô hình của Polkadot và Cosmos.
Lấy cảm hứng từ EIP-4844 của Ethereum (Proto-Danksharding giúp giảm tối đa phí gas trên layer 2), Avalanche9000 giúp các layer 1 trên mạng lưới này tiếp cận với mức giá phải chăng như các rollup của Celestia, nhưng với khả năng tương tác và mức độ tin cậy cao hơn.
Bản nâng cấp này cũng giới thiệu cơ chế validator riêng biệt cho từng layer 1, cho phép mỗi mạng lưới tự thiết lập cơ chế đồng thuận riêng, ví dụ như Proof-of-Stake hoặc Proof-of-Authority.
Điều này sẽ cho phép các mạng lưới trong hệ sinh thái được quyền đa dạng hóa tokenomics, cũng như tạo ra được nhiều mô hình xây dựng giá trị độc lập.
Để mở đường cho Avalanche9000, blockchain này đã ra mắt Retro9000, một chương trình tài trợ với tổng trị giá 40 triệu USD. Chương trình này hiện đang hỗ trợ hơn 700 dự án layer 1, bao gồm cả lĩnh vực DeFi, GameFi...
Bên cạnh đó, dự án cũng đang thành công trong việc hợp tác với các đối tác TradFi thông qua những chương trình token hóa tài sản và các tựa game lớn như Off The Grid.
Theo Ignas, Avalanche dường như đã tìm được thế mạnh phát triển để có thể tạo lợi thế trong cuộc đua với Solana và Ethereum.
Near theo đuổi tham vọng AI
Ignas cho rằng, nhà đầu tư đang bị FOMO bởi sự bùng nổ của lĩnh vực AI agent trên mạng lưới Base và Solana nhờ những dự án như Virtuals Protocol và ai16z. Tuy nhiên, Near cũng là một dự án không nên bỏ qua trong làn sóng AI sắp tới.
Mạng lưới này đã phát triển hoàn chỉnh cơ chế hỗ trợ các AI agent on chain, với nhiều công cụ và tính năng mới đang được lên kế hoạch sẽ ra mắt trong thời gian tới.
Một trong những thế mạnh của Near là cơ chế Chain Abstraction cho các AI agent đa chuỗi, giúp các nhà phát triển tập trung vào việc cải thiện khả năng của agent mà không phải lo lắng về việc kết nối với nhiều hệ thống khác nhau.
Ngoài ra vào tháng 11, Near Intents cũng đã giới thiệu một mô hình giao dịch mới cho phép thanh toán xuyên chuỗi giữa các AI agent, dịch vụ và người dùng.
Tính năng này cho phép giao dịch bất kỳ tài sản trên mọi mạng lưới chỉ từ một tài khoản duy nhất, mà không cần đến các cầu nối hoặc wrap tài sản.
Near cũng vừa ra mắt một trung tâm nghiên cứu để khám phá các mô hình AI mới và hợp tác với Delphi để xây dựng một chương trình thúc đẩy sự phát triển của AI nhằm hỗ trợ những nhà phát triển trong lĩnh vực này.
Liquity ra mắt phiên bản V2
Theo Ignas, sự kiện ra mắt phiên bản V2 là một trong những lý do chính giúp token LQTY của dự án Liquity tăng hơn 120% trong tháng qua.
Liquity V2 đã khắc phục những hạn chế của mô hình phí cố định ở phiên bản V1, bằng cách cho phép người dùng tự thiết lập lãi suất và sử dụng stablecoin BOLD để phi tập trung hóa, kiểm soát người dùng và tạo ra lợi nhuận.
Liquity V2 đã cho thấy tính hiệu quả khi thúc đẩy tỷ lệ vay lên đến 90% giá trị tài sản thế chấp và mức đòn bẩy cho phép lên đến 11 lần. Người dùng không chỉ giới hạn ở việc sử dụng ETH mà còn có thể sử dụng các LST như wsETH và rETH làm tài sản thế chấp, vừa vay được BOLD vừa nhận được phần thưởng staking.
Những người tham gia vào pool bình ổn của Liquity sẽ nhận được 75% doanh thu của giao thức bằng stablecoin BOLD và lợi nhuận từ việc thanh lý ETH, trong khi 25% doanh thu còn lại sẽ được sử dụng để hỗ trợ thanh khoản cho BOLD trong thị trường DeFi.
Theo Ignas, một trong những thay đổi lớn ở phiên bản V2 của Liquity là Forkonomics. Liquity là một trong những giao thức bị fork nhiều nhất trong DeFi.
Giờ đây, các dự án cần được cấp phép để sử dụng mã nguồn của Liquity, đổi lại sẽ nhận được sự hỗ trợ từ chính dự án, được quyền truy cập vào mạng lưới thanh khoản, chia sẻ bảo mật...
Điều này sẽ tạo ra lợi ích đôi bên: các phiên bản fork sẽ được hỗ trợ tốt hơn, đồng thời stablecoin BOLD sẽ được mở rộng qua nhiều mạng lưới mà không gặp phải rủi ro như bị hack hoặc sai sót trong quản lý.
Boros - Giao thức mới của Pendle
Boros là giao thức mới do Pendle phát triển, nhằm đưa giao dịch lợi nhuận lên một tầm cao mới. Được xây dựng chuyên biệt cho giao dịch lợi nhuận với đòn bẩy, Boros tập trung vào funding rate, là chi phí vay hoặc cho vay trong các vị thế hợp đồng tương lai.
Ignas cho rằng điểm đặc biệt của Boros là dự án cho phép các nhà giao dịch phòng ngừa rủi ro liên quan đến funding rate để dự đoán trước lợi nhuận, hoặc đầu cơ có đòn bẩy vào biến động lãi suất.
Ignas cho rằng đây là một tính năng mà trước đây chưa có nền tảng nào cung cấp một cách hiệu quả.
Ignas lấy ví dụ về Ethena, một dự án cung cấp stablecoin thuật toán, dựa vào funding rate để tạo ra lợi nhuận. Với Boros, Ethena có thể phòng ngừa biến động và cung cấp mức lợi nhuận ổn định hơn. Đồng thời, các nhà đầu tư có thể giao dịch trên chỉ số funding rate để có cơ hội kiếm thêm lợi nhuận.
Tuy ra mắt sản phẩm mới nhưng Pendle sẽ không phát hành thêm một token nào. Thay vào đó, dự án sẽ chỉ dùng token PENDLE và vePENDLE để vận hành cả hai phiên bản V2 và Boros.
Ngoài ra, mức phân bổ doanh thu cũng không thay đổi, trong đó 80% doanh thu sẽ được dành cho người nắm giữ vePENDLE, 10% dành cho quỹ dự trữ và 10% để hỗ trợ chi phí vận hành.
Nhờ sự ra đời của Boros, Pendle không chỉ mở rộng khả năng giao dịch trên mức lợi nhuận mà còn cung cấp một nền tảng giao dịch tiềm năng cho cộng đồng, trong khi vẫn giữ một mô hình đơn giản, thúc đẩy khả năng tiếp cận, đặc biệt đối với người dùng mới.
Zircuit gia nhập cuộc đua AI
Câu hỏi mà cộng đồng nhà đầu tư Zircuit đang đặt ra chính là: Dự án này sẽ làm gì tiếp theo để giữ chân người dùng và thu hút người mới sau khi đã airdrop xong hai season?
Theo Ignas, câu trả lời dành cho câu hỏi này chính là AI, với sản phẩm chủ đạo là Gud AI. Đây là một AI agent có khả năng cung cấp nhận định về thị trường dựa trên các dữ liệu có sẵn.
Zircuit tách biệt khỏi các layer 2 khác ở việc dự án này không tập trung vào việc mở rộng quy mô mạng lưới, thay vào đó chú trọng vào tính bảo mật, hiệu quả và tính năng.
Một trong những tính năng chính của Zircuit là Bảo mật cấp trình tự (Sequencer Level Security - SLS).
Trong khi hầu hết các blockchain phát hiện giao dịch gian lận chỉ sau khi giao dịch này được thực hiện, cơ chế SLS cho phép xác định các mối đe dọa ngay trước khi giao dịch được đưa lên mạng lưới.
Ignas cũng thể hiện sự công nhận dành cho cầu nối giữa Zircuit và Ethereum, khi dự án này đã góp phần thu hút hơn 2 tỷ USD TVL, với tổng lượng tiền nạp ròng vào hệ sinh thái này đã tăng lên mốc 300 triệu USD kể từ thời điểm ra mắt.
Zircuit cũng là một trong số ít dự án layer 2 có sự góp mặt của quỹ đầu tư Binance Labs, bên cạnh Pantera Capital và Dragonfly Capital. Ignas dự đoán rằng việc Binance niêm yết token ZRC chỉ là chuyện một sớm một chiều.
Starknet ra mắt cơ chế staking
Ignas cho rằng Starknet là một trong số ít dự án có được những tiến bộ đáng kể về mặt sản phẩm, dù bị phần lớn cộng đồng quay lưng sau chiến dịch airdrop không thành công.
Một trong những động thái lớn nhất chính là ra mắt tính năng staking cho token STRK trên Mainnet. Đây cũng là blockchain layer 2 đầu tiên cho phép người dùng stake token gốc của mạng lưới, thay vì sử dụng Ethereum.
Bitwise, một công ty quản lý tài sản tiền điện tử trị giá 11 tỷ USD với hơn 3.5 tỷ USD ETH đã stake, cũng tham gia vào hệ sinh thái Starknet bằng cách hỗ trợ hệ thống staking STRK.
Xét về mặt kỹ thuật, chi phí triển khai ứng dụng trên Starknet chỉ là 5 USD, với phí xác thực chỉ dưới 1 USD. Đồng thời dự án thậm chí có thể tận dụng công nghệ xác thực bằng chứng SNARK nhờ vào sự trợ giúp của nhiều đội ngũ trong hệ sinh thái.
Điều này mở ra cơ hội cho các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng thực tế phục vụ nhu cầu của đời sống vận hành trên công nghệ ZK, như xác thực danh tính hoặc xác minh tài liệu một cách an toàn.
Bên cạnh đó, Starknet cũng vừa ra mắt bản cập nhật v0.13.3, giúp cắt giảm chi phí gas blob xuống năm lần nhờ vào khả năng nén dung lượng khối thông minh.
Đây cũng là một trong số ít dự án được Vitalik Buterin tích cực khen ngợi trong suốt thời gian qua.
Bên cạnh việc phát triển trên Ethereum, Starknet cũng đang nỗ lực mở rộng sang hệ sinh thái Bitcoin thông qua cầu nối trustless PoC, được phát triển bằng sCrypt.
Ignas dự kiến đây sẽ là cánh cổng giúp Starknet tiếp cận nguồn thanh khoản dồi dào cùng với tệp người dùng rộng lớn của mạng lưới Bitcoin.
Mode - Tham vọng xây dựng AIFi
Kể từ sau airdrop, Mode đang tập trung nguồn lực để xây dựng hai sản phẩm chủ đạo của mạng lưới là veMODE và hệ sinh thái AIFi.
Mode là layer 2 OP-stack đầu tiên sử dụng mô hình quản trị ký quỹ (ve) thông qua veMODE. Để bỏ phiếu cho các đề xuất quản trị, người dùng cần phải stake MODE hoặc token thanh khoản của cặp MODE/ETH để nhận về veMODE.
Thay vì bỏ phiếu cho các vấn đề thanh khoản, cộng đồng Mode tập trung vào cải tiến các giao thức, hướng đến mục tiêu phát triển toàn bộ hệ sinh thái.
Theo thông báo của dự án, 2 triệu USD token OP sẽ được dùng để trả thưởng cho người dùng thông qua hệ thống quản trị này.
Mode cũng đang lên kế hoạch xây dựng các AI agent để đơn giản hóa việc quản trị, cho phép AI bỏ phiếu các đề xuất thay cho người dùng. Nhưng theo Ignas, điều thực sự khiến Mode trở nên khác biệt là việc tập trung vào hệ sinh thái AIFi.
Nhờ khoản tài trợ 6 triệu USD từ Optimism, Mode đang đẩy mạnh việc tích hợp các AI agent vào lĩnh vực DeFi để đơn giản hóa quy trình và mở rộng quy mô của toàn hệ thống. Các agent này có thể đảm nhận nhiều tác vụ, từ yield farming, quản lý rủi ro, đến quản trị mạng lưới.
Theo Ignas, hệ sinh thái AIFi của Mode được xây dựng trên ba lớp:
- Sequencer được bảo mật bởi AI: Phát hiện và ngăn chặn các nguy cơ tấn công trước khi được ghi nhận lên blockchain.
- Hệ thống agent on chain: Các đối tác như Giza, Olas và RPS AI giúp triển khai các agent, trong khi SDK dApp Intents của Mode cho phép các agent học hỏi và thực hiện các tác vụ nâng cao.
- Giao diện được hỗ trợ bởi AI: Xây dựng các công cụ có tích hợp AI như ví điện tử để tối giản hóa các tương tác của người dùng với ứng dụng.
Để ra mắt hệ sinh thái AIFi, Mode đã giới thiệu AI Agent App Store, một trung tâm lưu trữ các AI agent được thiết kế riêng cho lĩnh vực DeFi.
Một số các AI agent mà Ignas cho là nổi bật của Mode bao gồm:
- ARMA của Giza
- MODIUS của Olas
- Brian
- Sturdy V2
Polkadot - Gã khổng lồ tỉnh giấc
Theo Ignas, mạng lưới Polkadot đã đạt được nhiều thành tựu ấn tượng trong thời gian qua. Số lượng giao dịch hàng tháng đã đạt mức ATH mới, trong khi các chỉ số quan trọng như phí giao dịch, người dùng hoạt động hay khối lượng giao dịch đều tăng mạnh.
Ignas cho rằng sự bùng nổ của Polkadot xuất phát từ bản nâng cấp Polkadot 2.0. Trước đây, việc vận hành một parachain trên blockchain này rất tốn kém, với chi phí khoảng 16,700 USD hàng tháng.
Với Polkadot 2.0, chi phí này đã giảm xuống chỉ còn 1,000 đến 4,000 USD. Các dự án giờ đã có thể thuê không gian blockchain với token DOT, tạo thêm một nguồn nhu cầu ổn định cho đồng coin này.
Bên cạnh đó, Polkadot cũng tích cực mở rộng kết nối với các mạng lưới khác. Sự ra đời của cầu nối Hyperbridge đã giúp kết nối Polkadot với các blockchain lớn như Ethereum và BNB, tăng cường tương tác đa chuỗi và mở ra những cơ hội mới cho các nhà phát triển.
Với khả năng xử lý đến 3.3 triệu giao dịch hàng ngày, Polkadot đã chứng minh được sức mạnh cũng như khả năng tương thích với các ứng dụng quy mô lớn như gaming hoặc nhiều lĩnh vực khác.
Bên cạnh đó, Ignas cũng công nhận lĩnh vực DeFi trên blockchain này đang có những tăng trưởng tích cực, dẫn đầu bởi Hydration. Số lượng người dùng hoạt động trên ứng dụng này đã tăng hơn 50% kể từ tháng 10, với phí giao dịch thu được đã tăng gấp đôi mức ATH.
TVL của giao thức này cũng đã tăng gấp 4 lần so với năm 2023, từ 15 triệu USD lên hơn 62 triệu USD.
Ignas nhận định Polkadot có tiềm năng lớn nhờ vào khả năng mở rộng và tích hợp mạnh mẽ. Bên cạnh đó, sự phát triển và cải tiến liên tục, cùng sự hỗ trợ từ các đối tác lớn khiến Polkadot trở thành một trong những blockchain có khả năng bùng nổ trong mùa tăng trưởng tiếp theo.
dYdX tìm lại vị thế dẫn đầu
dYdX là một trong những sàn perp DEX hàng đầu trên thị trường, tuy nhiên đã mất dần vị thế thống trị do sự cạnh tranh gay gắt của các đối thủ như GMX, Vertex hay HyperLiquid.
Để gia tăng lợi thế cạnh tranh trong thị trường DeFi, dYdX mới đây đã ra mắt dYdX Unlimited với một loạt tính năng mới: Instant Market Listing, MegaVault và Affiliate Program.
Với Instant Market Listings, bất kỳ ai cũng có thể tạo và giao dịch các cặp token ngay lập tức mà không cần chờ sự phê duyệt từ phía quản trị dự án.
Người dùng chỉ cần chọn một cặp giao dịch, gửi USDC vào MegaVault và bắt đầu giao dịch. Đây là một lợi thế lớn mà các sàn giao dịch CEX không thể cung cấp.
MegaVault là trung tâm của hệ thống này với khả năng gom USDC để cung cấp thanh khoản cho tất cả cặp giao dịch, đồng thời cho phép người gửi tiền kiếm thêm thu nhập thụ động. 50% phí giao dịch được tạo ra trên dYdX sẽ được chuyển vào MegaVault và chia sẻ cho nhà đầu tư.
Để tăng cường khả năng thu hút, dự án còn dành 1.5 triệu token DYDX và 100,000 USDC để thưởng cho người gửi MegaVault thông qua chương trình Trading Rewards. Chương trình này đã giúp dYdX thu hút được gần 50 triệu USD tiền gửi với mức APY đạt 48%.
Theo Ignas, dYdX có đủ tiềm năng để duy trì vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực perp DEX, thậm chí cạnh tranh trực tiếp với các sàn giao dịch tập trung.
Sự kết hợp giữa công nghệ tiên tiến và mô hình kinh doanh sáng tạo giúp dYdX không chỉ duy trì sự phát triển mà còn mở rộng quy mô, tiếp cận nhiều người dùng và nhà đầu tư hơn trong tương lai.
Aptos bứt tốc trong cuộc đua với Sui
Aptos, một trong những kỳ phùng địch thủ của Sui, cũng đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể trong thời gian qua, với TVL lần đầu tiên vượt mốc 1 tỷ USD, tăng gấp 19 lần so với năm 2023.
Aptos cũng là blockchain non-EVM đầu tiên được quỹ đầu tư BlackRock lựa chọn thông qua việc tích hợp quỹ BUILD vào hệ sinh thái.
Ngoài ra, đây cũng là một trong bảy blockchain được Franklin Templeton chọn làm nơi lưu trữ cho quỹ on-chain U.S. Government Money Fund.
Ngoài ra, Aptos cũng thu hút được Tether và Circle trong việc xây dựng native stablecoin trên mạng lưới này.
Ignas cho rằng động thái này đã góp phần vào sự bùng nổ của Aptos, giúp TVL tăng trưởng vượt mốc 1 tỷ USD và thu hút được hơn 1 triệu người dùng mới tham gia hệ sinh thái.
Bên cạnh đó, Ignas cũng liệt kê những cột mốc phát triển ấn tượng của thị trường DeFi trên Aptos, bao gồm:
- Khối lượng giao dịch hàng ngày trên các sàn DEX tăng hơn 2,700% (27 lần) so với năm ngoái.
- Aries Markets, giao thức cho vay hàng đầu của mạng lưới, vừa xác lập mức ATH mới cho chỉ số TVL với hơn 800 triệu USD tiền gửi và 450 triệu USD được vay.
- Emojicoin.fun, sàn launchpad memecoin tương tự Pump.fun, đã ra mắt mainnet và thu hút được hơn 16,000 người dùng chỉ sau 24 giờ ra mắt.
Theo Ignas, Aptos vẫn là đối thủ nặng ký trong cuộc đua với Sui và các blockchain layer 1 khác. Với sự hỗ trợ từ các quỹ đầu tư lớn và sự bùng nổ của mảng stablecoin, Aptos có tiềm năng trở thành một trong những blockchain hàng đầu trong tương lai gần.
Đọc thêm: OKX ra mắt Ordinals Launchpad, thúc đẩy hệ sinh thái Bitcoin Ordinals