Phân tích kỹ thuật là gì? Lộ trình học PTKT cho người mới từ A đến Z

Phân tích kỹ thuật (PTKT) là gì?

Phân tích kỹ thuật (hay Technical Analysis - TA) là một loại phân tích nhằm nghiên cứu hành vi, diễn biến giá trong quá khứ và khối lượng giao dịch trước đó để dự báo xu hướng giá trong tương lai.

Phương pháp phân tích kỹ thuật được áp dụng rộng rãi cho cổ phiếu và các tài sản khác trong thị trường tài chính truyền thống, nhưng nó cũng là một thành phần không thể thiếu trong giao dịch crypto.

Ví dụ: Dựa vào phân tích kỹ thuật, chúng ta có thể tìm được điểm vào lệnh và điểm chốt lời hợp lý. Ở đây, ta thấy được điểm vào lệnh (mua) khi giá phá xu hướng giảm (đáy sau thấp hơn đáy trước). Dùng fibonacci ta đo được điểm chốt lời (bán). Tìm được điểm vào lệnh và bán ra hợp lí giúp ta đem về lợi nhuận 40%.

03 nguyên lý chính của phân tích kỹ thuật (PTKT)

Giá cả phản ánh thị trường

Khi nhìn vào sự biến động của giá, ra có thể thấy được tâm lý giao dịch của đám đông tham gia thị trường.

• Giai đoạn 1: Khi vừa bắt đầu tham gia thị trường, đa số các nhà đầu tư sẽ cảm thấy hy vọng số tiền mình bỏ ra đem lại lợi nhuận lớn.
• Giai đoạn 2: Khi giá bắt đầu tăng sẽ khiến các nhà đầu tư cảm thấy lạc quan và hưng phấn và thoả mãn => đây cũng là điểm rủi ro tài chính lớn nhất. Vì cảm xúc này sẽ khiến họ cảm thấy chiến lược của mình là đúng và tiếp tục đổ tiền vào tiếp tục đầu tư.
• Giai đoạn 3: Khi giá bắt đầu điều chỉnh sẽ khiến các nhà đầu tư cảm thấy băn khoăn, lo sợ cuối cùng là hoảng loạn tìm cách cắt lỗ bằng mọi giá.
• Giai đoạn 4: Sau khi mất hết vốn các nhà đầu tư sẽ trở nên chán nản và dần mất niềm tin. Tuy nhiên đây là giai đoạn đầu tư tốt nhất. Sau đó chu kì này sẽ được lặp lại để trở về lại giai đoạn 1.

Lịch sử có xu hướng lặp lại

Phân tích kỹ thuật là thực hành dự báo biến động giá tiềm năng trong tương lai dựa trên việc kiểm tra các biến động giá trong quá khứ. Những trader theo trường phái phân tích kỹ thuật tin rằng: những gì đã diễn ra trong quá khứ sẽ lặp lại trong tương lai theo một xác suất nào đó. Trong phân tích kỹ thuật, mỗi loại chỉ báo kỹ thuật đặc thù cho chúng ta biết tương ứng mỗi entry cụ thể.

Ví dụ: Theo quan sát trong quá khứ, khi giá chạm đường MA (đường màu đen nằm trên giá) + chỉ báo MACD (nằm dưới giá): cho tín hiệu MACD cắt signal (đỏ cắt đen) đi lên thì giá sẽ tăng mạnh. Từ đó ta có một tín hiệu tốt để giao dịch.

Giá cả biến động theo xu hướng

Các nhà phân tích kỹ thuật tin rằng giá cả sẽ biến động theo xu hướng, sẽ tăng, giảm hay sideways (đi ngang) cho đến khi một chỉ báo kỹ thuật cho thấy sự đảo chiều.

Ví dụ: ETH đang di chuyển trên xu hướng tăng, MACD cho tín hiệu đảo chiều ở 2 đỉnh => ETH phá xu hướng tăng & bắt đầu hình thành xu hướng giảm.

Tín hiệu phân kì là chỉ báo chạy khác giá. Như hình dưới, ta thấy giá ETH đỉnh sau cao hơn đỉnh trước (mũi tên) như chỉ báo MACD ngược lại khi đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước.

Mục tiêu của phân tích kỹ thuật (PTKT)

PTKT sẽ giúp bạn trả lời 2 câu hỏi:

• Xu hướng tiếp theo là tăng hay giảm, tiếp diễn hay đảo chiều?
• Nếu tăng thì tăng tới đâu? Nếu giảm thì giảm tới đâu?

PTKT giúp xác định xu hướng tiếp theo của giá

Dựa vào các chỉ báo trong phân tích kỹ thuật, chúng ta có thể dự đoán được hướng đi tiếp theo của giá. Để dễ hiểu hơn, bạn có thể nhìn vào biểu đồ dưới đây:

• Sử dụng đường trendline, chúng ta có thể nhận thấy giá đang trong xu hướng tăng.
• Chỉ báo MACD cho ta thấy có sự xuất hiện của phân kì ẩn (tín hiệu phân kì là chỉ báo chạy khác giá). Điều này có nghĩa là xu hướng tăng này sẽ còn tiếp diễn trong tương lai.
• Và khi đường MACD cắt signal thì đây chính là giá mà chúng ta nên mua vào (hay còn gọi là vùng entry).

PTKT giúp xác định các target

Dựa trên các chỉ báo trong phân tích kỹ thuật, chúng ta có thể xác định được đâu là điểm chốt lời (TP) hay cắt lỗ (SL). Cụ thể như sau:

Sử dụng các lý thuyết về sóng và fibonacci ta tìm được điểm chốt lời ở vùng fibo 1.

Như ví dụ trong hình, khi mua ở mức giá $972 chúng ta có thể bán theo fibonacci để đo được điểm chốt lời cụ thể là vùng fibo 1.

Có thể anh em vẫn chưa hiểu rõ Fibonacci là gì và cách sử dụng nó trong phân tích kỹ thuật như thế nào, hãy tham khảo thêm bài viết sau: Cách sử dụng Fibonacci trong giao dịch.

PTKT giúp hạn chế rủi ro khi trade

Đối với một số trường hợp, nếu giá không đi theo đúng phân tích ban đầu mà tiếp tục giảm. Ở trường hợp này, anh em nên tiếp tục giữ lệnh chờ giá tăng lại hay dừng lỗ?

Và câu trả lời là: Chúng ta nên cắt lỗ.

Bên cạnh đó, có rất nhiều trường hợp sau khi giá chạm Stop Loss thì tăng lại. Vậy, đâu là điểm dừng lỗ hợp lý? Trong trường hợp này, có 2 vị trí để cắt lỗ:

• Khi giá break xu hướng tăng trước đó.
• Khi giá đóng nến dưới vùng hỗ trợ.

Ví dụ cho ta 2 điểm để dừng lỗ:

• Khi giá phá trường xu hướng tăng.
• Khi giá phá đường hỗ trợ.

Sau khi bán đi thì giá tiếp tục giảm hơn 50%. PTKT giúp hạn chế rủi ro khi tham gia thị trường.

Qua 2 ví dụ trên cho ta thấy tầm quan trọng của việc áp dụng PTKT vào giao dịch. Phân tích cơ bản cho ta cái nhìn tổng quan về một đồng coin hay một dự án. Phân tích kĩ thuật cho ta điểm ra vào lệnh hợp lý và xác định điểm chốt lời/lỗ.

So sánh phân tích kỹ thuật (TA) và phân tích cơ bản (FA)

Khác với phân tích cơ bản (Fundamental Analysis - FA), Phân tích kỹ thuật (TA) chỉ dựa vào những chỉ báo kỹ thuật trên biểu đồ để “giải mã” tâm lý của trader. Trader dùng FA để xác định xu hướng chính của thị trường. Sau đó sử dụng PTKT để tính toán thời điểm vào lệnh, xác suất thành công và tìm xu hướng thứ cấp của biểu đồ.

Tìm hiểu thêm về Phân tích cơ bản (Fundamental Analysis - FA).

03 lầm tưởng về phân tích kỹ thuật (PTKT)

Phân tích kỹ thuật áp dụng cho mọi sản phẩm có giá

Đây là một lầm tưởng rất phổ biến ở nhiều người.

Phân tích kỹ thuật là bộ môn phân tích tâm lý, hành vi của đám đông thông qua biểu đồ. Nên chỉ áp dụng ở những thị trường có khối lượng người giao dịch, mua bán lớn và không áp dụng được ở các thị trường có khối lượng mua bán nhỏ lẻ hoặc bị khống chế bởi một hay một số tổ chức nắm quyền.

Chỉ cần phân tích đúng nhiều thì sẽ có được lợi nhuận

Rất nhiều người nghĩ rằng, mình có phân tích được nhiều lệnh thắng hơn lệnh thua thì chắc chắn mình sẽ lời. Ví dụ dưới đây sẽ cho bạn thấy sự sai lầm trong lối suy nghĩ này:

A có số vốn là $1000 và tham gia vào thị trường. A chia vốn ra làm 10 phần mỗi lần vào lệnh $100. Sau khi đánh thắng 5 lệnh, trong lúc phấn khích A đã quyết định tăng mức vốn của mình lên 1 lệnh $500. Và A phân tích sai 3 lệnh liên tiếp. => A mất $1000.

Trong 8 lệnh phân tích, A đã phân tích đúng 5 lệnh và sai 3 lệnh. Theo lý thuyết A vẫn còn lời $200 nhưng vì không biết cách quản lý vốn nên A đã cháy tài khoản.

Như vậy, trong trading phân tích kỹ thuật đúng là rất tốt. Nhưng sẽ tốt hơn nữa nếu bạn có chiến lược quản lý vốn hợp lý và biết thỏa mãn vừa đủ với số tiền mà mình kiếm được.

Cố gắng “vẽ đường cho giá chạy" thay vì phân tích hướng đi của giá

Khi phân tích bất kì một tài sản nào, chỉ cần xác định 2 yếu tố:

• Xu hướng tiếp theo là tăng hay giảm?
• Tăng tới đâu? Giảm tới đâu?

Cá nhân mình đọc nhiều bài phân tích thấy có một sai lầm cơ bản là thay vì phân tích để dự báo hướng đi của giá, thì bạn lại đang vẽ đường đi cho giá.

Chẳng hạn khi giá đang nằm ở vị trí 3. Đối với 1 bài phân tích đúng và hợp lý, thì ta sẽ đặt ra 2 trường hợp khi giá tăng thì sẽ tăng đến điểm nào và giảm thì giảm xuống đâu. Ở đây cụ thể là:

• Nếu tăng, giá sẽ có xu hướng tiến đến vị trí số 4.
• Nếu giảm, giá sẽ hồi về vị trí số 5.

Nhưng thay vào đó, nhiều bạn sẽ chỉ phân tích theo đúng 1 hướng đi của giá như sau: giá hiện tại đang ở vị trí số 3 khả năng cao sẽ tăng đến vị trí số 4, sau đó giảm về vị trí số 5 và tiếp tục tăng lên vị trí số 6.

Ưu điểm của phân tích kỹ thuật (PTKT)

• Phân tích kỹ thuật giúp cho trader có thể đưa ra các dự đoán chính xác, xác định được các điểm ra/vào lệnh hợp lý để tăng lợi nhuận và hạn chế rủi ro.
• Có nhiều chỉ báo và công cụ phân tích đa dạng giúp các trader có thể lựa chọn công cụ phù hợp nhất với chiến lược của mình.
• Không cần tốn quá nhiều thời gian để nghiên cứu các yếu tố tác động đến giá như phân tích cơ bản. Anh em sẽ mất ít thời gian hơn để nghiên cứu các công cụ như các mô hình giá, mô hình nến hay chỉ báo kỹ thuật vì thông tin về các công cụ này được chia sẻ rất rộng rãi do tính phổ biến của nó.

Hạn chế của PTKT

• Không phải tất cả các mô hình kỹ thuật, các chỉ báo đều hoạt động đúng. Đặc biệt là trong những lúc thị trường bị tác động bởi những tin tức cực kỳ quan trọng.
• Phân tích kỹ thuật có tính tương đối: Với cùng một đồ thị giá và một chỉ báo kỹ thuật nhưng 2 trader sẽ cho ra kết quả phân tích khác nhau và rất có thể sẽ cho ra các dự đoán đối nghịch nhau về hướng đi của giá
• Phân tích kỹ thuật phụ thuộc vào tính chủ quan của trader: Nếu nhà đầu tư tin vào thị trường bullish thì có thể kết quả phân tích sẽ nghiêng về hướng thị trường tăng và ngược lại.
• Trong một số thị trường tài chính, phân tích kỹ thuật phải được kết hợp với phân tích cơ bản.

Nên bắt đầu học phân tích kĩ thuật (PTKT) như thế nào?

Bạn có thể bắt đầu học phân tích kỹ thuật từ dễ đến khó theo các mục được sắp xếp dưới đây.

Bước đầu tiên bạn nên học cách sử dụng TradingView để phân tích, bạn xem tại đây. Sau đó bạn tìm hiểu về các kiến thức để phân tích như:

Cách học phân tích kỹ thuật hiệu quả

Bước đầu tiên là nắm được các khái niệm cốt lõi của Phân tích kỹ thuật như MarginATM đã đề cập ở trên. Kiến thức nền tảng phải vững chắc, thì giao dịch mới tự tin chắc thắng được.

Vận dụng những kiến thức đã học để backtesting trên giấy, kiểm tra tỉ lệ chính xác của từng indicator bạn đã học. Với công nghệ ngày này, rất nhiều công cụ để bạn có thể kiểm tra tỉ lệ thành công của một chiến lược. Và bạn cũng có thể thực hành trade bằng tài khoản Demo.

Ví dụ: Với sàn CFD Bingbon, bạn có thể trade demo từ crypto, index hay commodities.

Cuối cùng là học cách vận dụng linh động các phương pháp. Tuân thủ nguyên tắc nhưng không nên bảo thủ, bám vào các tín hiệu theo một chiều quan điểm cá nhân.

Tổng kết

Bài viết trên giúp anh em có cái nhìn đúng hơn về phân tích kỹ thuật. Trong thời gian tới, MarginATM sẽ làm một series các bài về phân tích kỹ thuật từ cơ bản đến nâng cao. Nếu theo dõi đầy đủ các bài hướng dẫn, anh em có thể đọc hiểu được biểu đồ, hiểu các bài phân tích của các treder khác, tự lên kịch bản cho các coin mình đang quan tâm và tìm được điểm ra vào lệnh hợp lý.

Không thể phủ nhận những lợi ích mà phân tích kĩ thuật mang lại bên cạnh đó chỉ học phân tích kỹ thuật không thể giúp chúng ta chiến thắng trong thị trường này mà còn cần kết hợp thêm rất nhiều yếu tố khác. Đó là lý do các bài phân tích của MarginATM phân tích kĩ thuật chỉ chiếm 30%.

Ngoài ra, anh em cũng có thể xem thêm video dưới đây để tìm ra câu trả lời xác đáng nhất cho câu hỏi Vì sao cần phải học PTKT khi trade:

Đầu tư là 1 quá trình đơn giản nhưng không dễ dàng, đòi hỏi bạn phải đưa ra những quyết định đánh giá giữa mức rủi ro và lợi nhuận.

Vì vậy hãy cân nhắc thật kĩ và có quyết định sáng suốt để không bị mất tiền và mang lại lợi nhuận từ số tiền đầu tư nhé!