Mô hình Nến Nhật là gì? Cách đọc biểu đồ nến Nhật chi tiết (2024)
Mô hình nến Nhật là gì?
Nến nhật là loại mô hình biểu đồ giá phổ biến được dùng trong phân tích kỹ thuật khi giao dịch, giúp nhà đầu tư theo dõi biến động và dự đoán xu hướng giá tiếp theo của các loại tài sản như tiền mã hóa (crypto), chứng khoán, ngoại hối...
Mỗi cây nến Nhật sẽ thể hiện đầy đủ thông tin về giá mở cửa, giá đóng cửa, giá cao nhất và giá thấp nhất của tài sản trong một khoảng thời gian cụ thể.
Thông qua những cây nến, biểu đồ sẽ hình thành một bức tranh tổng thể về lực mua và bán, giúp phản ánh tâm lý thị trường cũng như mức độ chi phối của bên mua hoặc bên bán trong một giai đoạn. Nhờ đó nhà giao dịch có thể đưa ra quyết định giao dịch chính xác hơn.
Nến Nhật có lịch sử bắt nguồn từ Nhật Bản vào thế kỷ 18, khi một thương gia tên là Munehisa Homma sử dụng phương pháp này để giao dịch gạo tại thị trường Osaka.
Homma nhận thấy rằng ngoài việc phân tích cung và cầu, tâm lý thị trường cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định giá cả. Từ đó, ông phát triển mô hình nến Nhật để thể hiện sự tương quan giữa giá mở cửa, giá đóng cửa, giá cao nhất và giá thấp nhất. Qua đó giúp ông đánh giá sự biến động của thị trường và xu hướng giá.
Ý nghĩa của biểu đồ hình nến Nhật
Biểu đồ nến Nhật có vai trò quan trọng và rộng rãi trong trading nhờ tính tức thời, trực quan và dễ sử dụng. Đây là một trong những công cụ phân tích kỹ thuật phổ biến nhất trên thế giới, mang lại nhiều lợi ích cho nhà đầu tư trong việc đánh giá tâm lý thị trường và ra quyết định giao dịch.
Ý nghĩa của nến Nhật:
- Cung cấp thông tin đầy đủ về giá: Nến Nhật hiển thị giá mở cửa, giá đóng cửa, giá cao nhất và giá thấp nhất, giúp nhà đầu tư theo dõi biến động ngắn và dài hạn của tài sản.
- Dự đoán xu hướng và tâm lý thị trường: Nến Nhật phản ánh tâm lý giữa bên mua và bán, giúp dự đoán hướng đi của giá thông qua sự cân bằng hoặc mất cân bằng trong thị trường.
- Xác định tín hiệu đảo chiều: Nến Nhật phát hiện các tín hiệu đảo chiều xu hướng, hỗ trợ nhà đầu tư xác định điểm mua vào hoặc bán ra khi kết hợp với các công cụ kỹ thuật khác.
Cách đọc nến Nhật đơn giản
Về màu của nến Nhật trên biểu đồ, sẽ có sự khác nhau giữa các sàn giao dịch tùy vào nhu cầu và loại tài sản. Hầu hết tất cả các sàn đều quy ước ban đầu là nến tăng có màu xanh và nến giảm có màu đỏ. Tuy nhiên, MarginATM sẽ sử dụng màu vàng cho nến tăng, màu đen cho nến giảm.
Nến nhật có 2 thành phần chính là thân nến và bóng nến. Trong đó, mỗi cây nến thể hiện sự biến động của giá trong một khung giờ nhất định.
Cách đọc nến sẽ được quy ước như sau:
- Giá mở cửa thấp hơn giá đóng cửa thì nến có màu xanh (vàng), biểu thị giá tăng. Giá mở cửa nằm ở dưới và giá đóng cửa ở trên.
- Giá mở cửa cao hơn giá đóng cửa thì nến có màu đỏ (đen), biểu thị giá giảm. Giá mở cửa là giá ở trên, giá đóng cửa ở dưới.
Các loại nến Nhật cơ bản
Nến Nhật sẽ bao gồm các cây nến cơ bản như sau:
- Nến tiêu chuẩn.
- Nến cường lực (Marubozu).
- Nến có râu dài ở dưới (Hammer - Nến búa).
- Nến có râu dài ở trên (Inverted Hammer - Nến búa ngược).
- Nến do dự (Nến Doji).
Nến tiêu chuẩn
Cấu tạo: Nến tiêu chuẩn là cây nến có phần thân dài, bóng trên và bóng dưới ngắn hơn so với thân nến.
Ý nghĩa: Thể hiện xu hướng hiện tại của thị trường. Nến xanh (vàng) cho thấy xu hướng tăng, còn nến đỏ (đen) cho thấy xu hướng giảm.
Nến cường lực (Maruzobu)
Cấu tạo: Nến cường lực (Maruzobu) là cây nến chỉ có thân nến, gần như không có bóng trên hoặc/và bóng dưới.
Ý nghĩa:
- Thể hiện lực mua hoặc bán cực mạnh trên thị trường, áp đảo bên còn lại.
- Có thể báo hiệu xu hướng sẽ tiếp tục hoặc sắp đảo chiều.
Đối với tín hiệu tiếp diễn:
- Nếu nến cường lực tăng (màu xanh/vàng) xuất hiện trong xu hướng tăng, thị trường có khả năng tiếp tục tăng.
- Nếu nến cường lực giảm (màu đỏ/đen) xuất hiện trong xu hướng giảm, thị trường có khả năng tiếp tục giảm.
Đối với tín hiệu đảo chiều:
- Nếu nến cường lực giảm (màu đỏ/đen) xuất hiện sau một xu hướng tăng, đó là dấu hiệu xu hướng có thể đảo chiều thành giảm.
- Nếu nến cường lực tăng (màu xanh/vàng) xuất hiện sau một xu hướng giảm, đó là dấu hiệu xu hướng có thể đảo chiều thành tăng.
Nến có râu dài ở dưới (Nến Hammer - Nến Búa)
Cấu tạo: Nến búa (Hammer) là cây nến có thân nến ngắn và bóng dưới rất dài, trong khi bóng trên rất ngắn hoặc không có. Bóng dưới dài ít nhất gấp đôi chiều dài của thân nến.
Ý nghĩa:
- Nến búa xuất hiện trong xu hướng giảm, báo hiệu khả năng thị trường sắp đảo chiều sang xu hướng tăng.
- Bóng dưới dài thể hiện rằng trong phiên giao dịch, giá đã giảm sâu nhưng lực mua mạnh mẽ đã đẩy giá đóng cửa lên lại gần với giá mở cửa, cho thấy bên mua đang dần chiếm ưu thế.
- Nến búa màu xanh (vàng) càng củng cố tín hiệu tăng mạnh hơn, trong khi búa màu đỏ (đen) vẫn báo hiệu sự đảo chiều nhưng tín hiệu yếu hơn.
Nến có râu dài ở trên (Inverted Hammer - Búa ngược)
Cấu tạo: Nến búa ngược (Inverted Hammer) là cây nến có thân nến ngắn, bóng trên dài và bóng dưới rất ngắn hoặc không có. Bóng trên dài ít nhất gấp đôi chiều dài của thân nến.
Ý nghĩa:
- Nến búa ngược cũng xuất hiện trong xu hướng giảm (tương tự như nến búa), báo hiệu khả năng thị trường có thể đảo chiều sang xu hướng tăng.
- Bóng trên dài cho thấy giá đã tăng mạnh, nhưng bên bán đã kéo giá xuống gần với giá mở cửa. Tuy nhiên lực bán không đủ mạnh để đẩy giá xuống thấp hơn, cho thấy khả năng bên mua sắp chiếm ưu thế.
- Nến búa ngược màu xanh (vàng) củng cố tín hiệu tăng mạnh hơn, trong khi Nến búa ngược màu đỏ (đen) vẫn báo hiệu đảo chiều nhưng yếu hơn.
Nến búa ngược là dấu hiệu quan trọng cho các nhà đầu tư muốn phát hiện tín hiệu đảo chiều từ xu hướng giảm sang tăng.
Nến do dự ( Nến Doji)
Cấu tạo: Nến Doji là cây nến có thân nến rất nhỏ hoặc gần như không có, vì giá mở cửa và giá đóng cửa gần bằng nhau. Cả bóng trên và bóng dưới có thể dài hoặc ngắn tùy vào loại Doji, nhưng thân nến luôn mỏng.
Ý nghĩa của nến do dự:
- Nến do dự biểu thị sự do dự hoặc lưỡng lự giữa bên mua và bên bán, cho thấy thị trường chưa quyết định được hướng đi rõ ràng.
- Khi nến Doji xuất hiện, nó thường cho thấy sự cân bằng giữa cung và cầu, có thể báo hiệu sự thay đổi trong xu hướng hoặc tiếp diễn xu hướng hiện tại.
- Trong một xu hướng tăng hoặc giảm mạnh, nến do dự có thể báo hiệu rằng lực mua hoặc lực bán đang suy yếu, thị trường có thể sắp đảo chiều.
Các mô hình nến Nhật đảo chiều thường gặp
Mô hình nến đảo chiều tăng
Mô hình nến đảo chiều tăng là các mẫu hình nến Nhật xuất hiện sau một xu hướng giảm và báo hiệu khả năng thị trường sẽ đảo chiều từ giảm sang tăng. Những mô hình này cho thấy lực mua đang bắt đầu mạnh lên, đánh dấu sự suy yếu của lực bán và khả năng thị trường sắp chuyển từ xu hướng giảm sang xu hướng tăng.
Các mô hình đảo chiều tăng thường thấy có thể kể đến như:
- Mô hình Nhấn chìm tăng (Bullish Engulfing)
- Mô hình Sao mai (Morning Star)
- Mô hình Xuyên thủng (Piercing Pattern)
- Mô hình Ba chàng lính trắng (Three White Soldiers)
Chi tiết về các mô hình đảo chiều tăng trong nến Nhật sẽ được trình bày dưới dạng hình ảnh trực quan như bên dưới.
Mô hình Nhấn chìm tăng (Bullish Engulfing)
Mô hình Nhấn chìm tăng bao gồm hai cây nến:
- Nến số 1: Là nến giảm (màu đỏ/đen), biểu thị xu hướng giảm.
- Nến số 2: Là nến tăng (màu xanh/vàng) có thân lớn, bao phủ hoàn toàn thân của nến số 1.
Ý nghĩa:
- Nhấn chìm tăng (Bullish Engulfing) xuất hiện trong xu hướng giảm và là dấu hiệu cho thấy lực mua đang tăng mạnh.
- Cây nến thứ hai là nến tăng (màu xanh/vàng) thứ hai cho thấy sự đảo ngược xu hướng, với lực mua đủ mạnh để "nhấn chìm" nến giảm (màu đỏ/đen) trước đó, đánh dấu sự thay đổi từ giảm sang tăng.
Đây là tín hiệu đảo chiều tăng giá rất mạnh, báo hiệu khả năng thị trường sẽ chuyển từ xu hướng giảm sang xu hướng tăng trong những cây nến tiếp theo.
Mô hình Sao mai (Morning Star)
Mô hình Sao mai bao gồm ba cây nến:
- Nến số 1: Là nến giảm (màu đỏ/đen) dài, thể hiện xu hướng giảm mạnh trước đó và cho thấy bên bán đang chiếm ưu thế.
- Nến số 2: Là nến nhỏ (hoặc nến do dự), có thể là nến tăng (màu xanh/vàng) hoặc nến giảm (màu đỏ/đen), với thân nến ngắn hơn nhiều so với nến số 1. Cây nến này biểu thị sự lưỡng lự của thị trường và sự giảm dần của áp lực bán.
- Nến số 3: Là nến tăng (màu xanh/vàng) dài, với giá mở cửa cao hơn giá thấp nhất của nến số 2 và giá đóng cửa cao hơn mức giữa của nến số 1. Cây nến này xác nhận lực mua đang mạnh lên, cho thấy xu hướng tăng có thể bắt đầu.
Ý nghĩa: Mô hình Sao mai (Piercing Pattern) cho thấy thị trường đang chuyển từ xu hướng giảm sang xu hướng tăng. Nến thứ ba càng dài, tín hiệu đảo chiều càng mạnh, thể hiện lực mua đã trở lại và có khả năng đẩy giá lên cao hơn trong các phiên tiếp theo.
Mô hình Xuyên thủng (Piercing Pattern)
Mô hình Xuyên thủng (Piercing Pattern) bao gồm hai nến:
- Nến số 1: Là nến giảm (màu đỏ/đen) mạnh, thể hiện xu hướng giảm rõ rệt.
- Nến số 2: Là nến tăng (màu xanh/vàng) mạnh, giá mở cửa dưới mức thấp nhất của nến số 1 và giá đóng cửa bên trong thân nến số 1.
Ý nghĩa: Mô hình Xuyên thủng xuất hiện khi lực bán đã đẩy giá xuống thấp nhưng lực mua bắt đầu mạnh lên, đẩy giá đóng cửa của nến tăng (màu xanh/vàng) lên cao hơn một nửa thân nến giảm (màu đỏ/đen) trước đó. Điều này cho thấy áp lực bán đang giảm và áp lực mua có thể bắt đầu chiếm ưu thế, báo hiệu xu hướng tăng sắp xảy ra.
Mô hình Ba chàng lính trắng (Three White Soldiers)
Mô hình Ba chàng lính trắng (Three White Soldiers) là một mô hình nến đảo chiều tăng mạnh, thường xuất hiện sau một xu hướng giảm hoặc giai đoạn tích lũy. Nó báo hiệu sự đảo chiều từ xu hướng giảm sang xu hướng tăng rõ rệt.
Cấu tạo: Mô hình bao gồm ba nến tăng (màu xanh/vàng) liên tiếp, với mỗi nến có giá mở cửa gần mức giá đóng cửa của nến trước đó, và giá đóng cửa của mỗi nến luôn cao hơn nến trước.
Ý nghĩa:
- Mô hình này cho thấy lực mua đang chiếm ưu thế hoàn toàn, với sự tăng trưởng ổn định qua từng phiên.
- Sự xuất hiện của ba nến tăng liên tiếp cho thấy thị trường đã chuyển từ giai đoạn giảm giá hoặc tích lũy sang xu hướng tăng rõ ràng và có thể tiếp tục tăng trong thời gian tới.
Mô hình nến đảo chiều giảm
Mô hình nến đảo chiều giảm là những mẫu hình xuất hiện sau một xu hướng tăng và báo hiệu khả năng thị trường sẽ đảo chiều từ tăng sang giảm. Những mô hình này thường cho thấy lực bán đang tăng lên, áp đảo lực mua và tạo ra một xu hướng giảm mới.
Dưới đây là các mô hình nến đảo chiều giảm thường thấy:
- Mô hình Nhấn chìm giảm (Bearish Engulfing)
- Mô hình Sao hôm (Evening Star)
- Mô hình Ba con quạ đen (Three Black Crows)
Chi tiết về các mô hình đảo chiều tăng trong nến Nhật sẽ được trình bày dưới dạng hình ảnh trực quan như bên dưới.
Mô hình Nhấn chìm giảm (Bearish Engulfing)
Mô hình Nhấn chìm giảm (Bearish Engulfing) là một mô hình nến đảo chiều giảm, thường xuất hiện sau một xu hướng tăng. Nó báo hiệu khả năng đảo chiều từ tăng sang giảm, khi lực bán chiếm ưu thế và đảo ngược xu hướng tăng trước đó.
Cấu tạo:
- Nến số 1: Là nến tăng (màu xanh/vàng) nhỏ, thể hiện xu hướng tăng trước đó, với bên mua đang kiểm soát.
- Nến số 2: Là nến giảm (màu đỏ/đen) lớn, có thân dài và hoàn toàn bao phủ thân của nến tăng trước đó, cho thấy lực bán mạnh áp đảo lực mua.
Ý nghĩa: Mô hình Nhấn chìm giảm cho thấy sự đảo ngược mạnh mẽ từ lực mua sang lực bán. Nến giảm thứ hai bao phủ hoàn toàn nến tăng trước đó, báo hiệu rằng áp lực bán đang gia tăng mạnh mẽ và khả năng xu hướng giảm sẽ bắt đầu. Đây là một tín hiệu mạnh về sự suy yếu của xu hướng tăng và thị trường có thể bắt đầu chuyển sang xu hướng giảm.
Mô hình Sao hôm (Evening Star)
Mô hình Sao hôm (Evening Star) là một mô hình nến đảo chiều giảm, thường xuất hiện sau một xu hướng tăng. Nó báo hiệu khả năng đảo chiều từ tăng sang giảm, khi lực mua suy yếu và lực bán bắt đầu chiếm ưu thế.
Cấu tạo:
- Nến số 1: Là nến tăng (màu xanh/vàng) dài, thể hiện xu hướng tăng mạnh trước đó và cho thấy bên mua đang chiếm ưu thế.
- Nến số 2: Là nến nhỏ (hoặc Doji), có thể là nến tăng (màu xanh/vàng) hoặc nến giảm (màu đỏ/đen), với thân nến ngắn hơn nhiều so với nến đầu tiên. Cây nến này báo hiệu sự lưỡng lự của thị trường và thể hiện lực mua đang yếu đi.
- Nến số 3: Là nến giảm (màu đỏ/đen) dài, giá mở cửa thấp hơn giá cao nhất của nến thứ hai và giá đóng cửa thấp hơn mức giữa của nến đầu tiên, xác nhận rằng lực bán đang mạnh lên, báo hiệu xu hướng giảm có thể bắt đầu.
Ý nghĩa: Mô hình Sao hôm cho thấy thị trường đang chuyển từ xu hướng tăng sang xu hướng giảm. Nến thứ ba càng dài, tín hiệu đảo chiều càng mạnh, cho thấy lực bán đã trở lại và khả năng giá sẽ giảm trong các phiên tiếp theo.
Mô hình Ba con quạ đen (Three Black Crows)
Mô hình Ba con quạ đen (Three Black Crows) là một mô hình nến đảo chiều giảm, xuất hiện sau một xu hướng tăng và báo hiệu khả năng thị trường sẽ chuyển từ tăng sang giảm mạnh.
Cấu tạo:
- Mô hình này bao gồm ba nến giảm (màu đỏ/đen) liên tiếp.
- Mỗi nến mở cửa gần với giá mở cửa của nến trước đó và giá đóng cửa của mỗi nến đều thấp hơn nến trước, cho thấy sự giảm giá liên tục.
Ý nghĩa: Mô hình Ba con quạ đen báo hiệu lực bán đang chiếm ưu thế hoàn toàn và đà giảm sẽ tiếp tục mạnh hơn. Việc xuất hiện ba nến giảm liên tiếp cho thấy bên bán đang kiểm soát thị trường và khả năng cao xu hướng giảm sẽ tiếp diễn. Đây là tín hiệu rõ ràng về sự đảo chiều từ tăng sang giảm.
Các công cụ hỗ trợ phân tích biểu đồ Nến Nhật
Hiện nay có nhiều công cụ hỗ trợ phân tích biểu đồ Nến Nhật, phổ biến và đa dạng để người dùng lựa chọn tùy thuộc vào nhu cầu và mục tiêu phân tích. Dưới đây là một số công cụ chính:
- Phân tích trên TradingView: Đây là công cụ được sử dụng rộng rãi nhất, cung cấp hàng loạt các tính năng và chỉ báo kỹ thuật hỗ trợ phát hiện các mô hình nến. TradingView cho phép người dùng tạo và tùy chỉnh biểu đồ, cũng như lưu trữ các mẫu phân tích để tham khảo sau này. Với khả năng tích hợp nhiều sàn giao dịch và tài sản khác nhau, TradingView trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu cho phân tích kỹ thuật.
- Phân tích trực tiếp trên sàn giao dịch: Hầu hết các sàn giao dịch crypto hiện nay đều cung cấp biểu đồ nến Nhật trực tiếp, mang lại sự tiện lợi và nhanh chóng khi người dùng muốn phân tích ngay lập tức mà không cần rời khỏi sàn. Tuy nhiên, các tính năng phân tích và chỉ báo kỹ thuật trên sàn thường hạn chế hơn so với những nền tảng chuyên biệt như TradingView.
Tham khảo thêm: Hướng dẫn sử dụng TradingView cho người mới
Ngoài ra, để dễ dàng tìm kiếm sàn giao dịch hỗ trợ các token cụ thể, người dùng có thể sử dụng CoinGecko như một công cụ tra cứu. Dưới đây là hướng dẫn sử dụng CoinGecko để kiểm tra sàn giao dịch và xem biểu đồ giá của từng token:
- Truy cập CoinGecko, nhấp vào biểu tượng kính lúp (Search) ở thanh trên cùng.
- Nhập tên coin/token muốn phân tích vào khung tìm kiếm.
- Sau khi có kết quả, kéo xuống và chọn mục Markets.
Tại đây, danh sách các sàn giao dịch có hỗ trợ tài sản mà người dùng cần tìm sẽ hiện ra. Để có dữ liệu nến chính xác, hãy chọn những sàn giao dịch uy tín và có khối lượng giao dịch lớn.
Lưu ý khi áp dụng mô hình nến Nhật để giao dịch
Khi áp dụng mô hình nến Nhật vào phân tích kỹ thuật, cần lưu ý một số điểm sau để đảm bảo độ chính xác và tránh sai sót:
- Kết hợp với các chỉ báo kỹ thuật khác: Mô hình nến Nhật nên được kết hợp với các công cụ phân tích khác như chỉ báo RSI, MACD, đường trung bình động (MA) để xác nhận tín hiệu. Mô hình nến khi sử dụng một mình sẽ chưa đảm bảo về việc cung cấp tín hiệu chính xác.
- Chỉ áp dụng trong xu hướng rõ ràng: Mô hình nến đảo chiều chỉ có giá trị khi xuất hiện trong một xu hướng rõ ràng (xu hướng tăng hoặc giảm mạnh). Trong thị trường đi ngang (sideway), các tín hiệu từ mô hình nến có thể không chính xác.
- Chờ tín hiệu xác nhận: Sau khi mô hình nến xuất hiện, cần chờ thêm tín hiệu từ các cây nến tiếp theo để xác nhận rằng xu hướng đã thực sự đảo chiều. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro của các tín hiệu sai lệch.
- Thời gian khung giao dịch phù hợp: Mô hình nến Nhật có thể có hiệu quả khác nhau tùy vào khung thời gian. Với khung thời gian lớn (ngày, tuần), tín hiệu từ mô hình nến có độ tin cậy cao hơn so với khung thời gian ngắn (5 phút, 15 phút).
- Xem xét khối lượng giao dịch: Khối lượng giao dịch đi kèm mô hình nến cũng là một yếu tố quan trọng. Khối lượng lớn khi xuất hiện mô hình đảo chiều cho thấy tín hiệu mạnh hơn và có độ tin cậy cao hơn.
- Điều chỉnh theo hoàn cảnh thị trường: Mô hình nến Nhật có thể hoạt động tốt trong các thị trường khác nhau (chứng khoán, forex, crypto), nhưng cần điều chỉnh cách áp dụng dựa trên biến động và đặc điểm của từng thị trường.
Khi hiểu và áp dụng đúng các lưu ý trên, việc sử dụng mô hình nến Nhật sẽ mang lại hiệu quả tốt hơn trong việc dự đoán xu hướng thị trường và đưa ra quyết định giao dịch hợp lý.