Chiến lược tối ưu lợi nhuận khi thị trường biến động mạnh?

Thời điểm giá cả trên thị trường Crypto có sự biến động mạnh là thời điểm yêu thích của các trader ưa rủi ro. Khi đó, họ có thể kiếm được lợi nhuận lớn và nhanh. Tuy nhiên, đi cùng với đó là rủi ro bị cháy lệnh là rất lớn khi sử dụng mức đòn bẩy cao. Vậy ngoài long short thì trader có thể thực hiện thêm chiến lược nào để có tỷ lệ cao khi thị trường biến động?

Thời gian diễn ra của những đợt biến động mạnh

Khi thị trường chuyển trạng thái từ biến động nhỏ (giá cả đi trong một range nhất định) trong một khoảng thời gian sang biến động lớn, mạnh (hoặc tăng hoặc giảm) thì thường sẽ có một khoảng thời gian ngắn sau đó mức biến động này sẽ sụt giảm.

Chúng ta có thể quan sát kết luận này thông qua chỉ số VIX đo lường mức độ biến động của thị trường chứng khoán Mỹ.

Có thể thấy như đồ thị ở trên, sau một khoảng thời gian tăng vọt so với mức trung bình trước đó, chỉ số VIX thường có xu hướng giảm về một mức nào đấy và đi sideway tại mốc đó.

Hay một cách nói khác, độ biến động của S&P500 thường có xu hướng hồi về trung bình (mean-reversion).

Đối với thị trường crypto, chúng ta có thể tham khảo một vài chỉ số đo lường biến động thị trường như CVI từ dự án CVI Finance. Kết quả cũng cho thấy có một sự tương đồng nhất định.

Có thể thấy như chỉ số CVI kể trên, chỉ sau một khoảng thời gian ngắn khi độ biến động tăng vọt bất ngờ, chúng sẽ giảm ngay sau đó về mốc trung bình.

Bên cạnh đó, so với đường trung bình thì chúng ta có thể thấy khoảng cách từ đỉnh đến đường trung bình thường xuyên lớn hơn khoảng cách từ đáy đến đường trung bình (như hình dưới đây).

Vì vậy, nếu chúng ta có thể tìm cách short chỉ số này thì nhiều khả năng sẽ có tỷ lệ thắng khá cao. Hiện tại chúng ta có thể làm được điều này với sản phẩm quyền chọn (options).

Sử dụng options để tối ưu lợi nhuận với biến động mạnh

Một lưu ý rằng trong công thức định giá quyền chọn luôn có 2 biến là intrinsic value và time value.

Trong trường hợp này chúng ta sẽ quan tâm nhiều hơn tới biến time value vì biến này đại diện cho việc xác suất mà quyền chọn sẽ đáo hạn với lợi nhuận.

Vì vậy, khi thị trường xảy ra biến động lớn, thông thường giá options sẽ có xu hướng tăng (do cả intrinsic value và time value) vì xác suất kể trên sẽ tăng lên.

Khi đó, công việc chúng ta cần làm sẽ là short các options này. Các chiến lược có thể xem xét là short call hoặc put options (tuỳ theo giá lên hay giá xuống) hay short straddle hoặc short strangle.

Tuy nhiên nếu short call hoặc put options (ATM) đơn lẻ thì tỷ lệ thắng vẫn đang khá 50/50 bởi vì chúng ta không biết xu hướng biến động tiếp theo của giá tài sản cơ sở. Giả sử chúng ta short call option (ATM) khi biến động đang ở mức cao:

Nếu giá tài sản cơ sở giảm (cùng với biến động giảm) thì lệnh giao dịch sẽ có lời bởi vì lúc này cả time value và intrinsic value của option đều giảm.
Tuy nhiên nếu giá tiếp tục tăng (mà biến động giảm) thì chưa chắc lệnh này đã có lời. Bởi vì khi đó các trader nếu không có sự hỗ trợ của thuật toán sẽ rất khó tính được liệu mức giảm của time value (do biến động giảm) có lớn hơn mức giảm của intrinsic value (do giá tài sản cơ sở tăng) hay không?
Trường hợp tương tự cũng sẽ xảy ra với put option.

Ví dụ cụ thể với dữ liệu trong tháng 10/2023, giá Bitcoin đột ngột tăng dưới tin tức tích cực xung quanh quỹ ETF.

Như hình dưới đây, nếu chúng ta chỉ short call option ở mức ATM (giá strike 30,000 USD) (do dự phóng mức biến động sẽ giảm dần trong thời gian tới) thì sẽ rất khó để có lợi nhuận thậm chí có thể ở mức lỗ.

Tuy nhiên nếu kết hợp với put option để tạo thành chiến lược short straddle thì kết quả sẽ khác khi vị thế lúc này là neutral. 

Khi đó mức lợi nhuận từ việc short put sẽ cover được cho mức lỗ của việc short call option dẫn đến tổng lợi nhuận là dương. Vì vậy, trong các tình huống như này các chiến lược neutral-position nên được ưu tiên.

Những lưu ý trong chiến lược giao dịch khi thị trường biến động mạnh

Có 3 điểm cần lưu ý đối với chiến lược kể trên:

Thứ nhất, cần phải xác định áng chừng khoảng thời gian từ khi mức biến động tăng mạnh cho đến khi đạt đỉnh và hạ nhiệt.
Thứ hai, cần tìm được thị trường cho phép thực thi chiến lược kể trên với đủ thanh khoản.
Thứ ba là quản trị rủi ro vì chúng ta đang tạo ra vị thế short do đó sẽ cần tài sản ký quỹ vì thế sẽ rất nguy hiểm khi bị thanh lý tài sản do mức biến động tiếp tục tăng.

Đối với điểm thứ nhất, các bạn có thể sử dụng thống kê để tính toán được khoảng thời gian này.

Cách tiếp cận có thể là chọn một khoảng thời gian mà giá Bitcoin (hoặc Ethereum hay bất kỳ tài sản cơ sở nào) có nhiều đặc điểm giống với bối cảnh hiện tại (có thể là yếu tố vĩ mô hoặc mức độ tin tức tích cực/tiêu cực cùng với nhiều yếu tố khác tác động tới giá).

Sau đó sử dụng dữ liệu quá khứ để đo lường áng chừng xem trong khoảng thời gian này thông thường sau bao lâu thì độ biến động sẽ đạt đỉnh và thường sẽ tăng khoảng bao nhiêu từ đáy.

Từ đó chúng ta có thể áng chừng được các mốc kể trên với một độ chính xác nhất định. Các bạn có thể sử dụng các kỹ thuật sâu hơn ứng dụng công nghệ như Machine Learning để có kết quả chính xác hơn.

Đối với điểm thứ hai thì hiện tại có một số dự án cho phép trader short options trong đó có Lyra (hiện tại các sàn CEX như Binance hay Bybit chưa cho phép short options). Các bạn cũng cần lưu ý tới vấn đề thanh khoản vì hiện tại thanh khoản của sản phẩm options trong thị trường crypto là chưa cao.

Còn điểm thứ ba sẽ tuỳ thuộc vào 2 yếu tố kể trên đi kèm với mức độ chịu đựng rủi ro của từng trader.

Trên đây là một ý tưởng giao dịch khi thị trường đột ngột biến động lớn. Chúc các bạn thành công!

 Đọc thêm: Options Greeks là gì? Tham số cần biết để giao dịch options.

**Không phải là lời khuyên đầu tư.