Top 5 người có ảnh hưởng nhất trong crypto năm 2022
Danh sách này không chỉ gồm những nhân vật tác động tích cực đến hệ sinh thái mà còn có những tác nhân xấu đối với thị trường.
Trái với sự bùng nổ năm 2021, các nhà đầu tư tiền mã hóa năm nay trải qua khá nhiều thăng trầm với mùa đông crypto, nạn hack và sự sụp đổ của các dự án lớn. Và trong mỗi sự kiện đó luôn có sự đồng hành của những nhân vật quan trọng. Trước khi khép lại năm 2022, chúng ta hãy cùng điểm lại top 5 người có ảnh hưởng lớn nhất đối với ngành crypto thời gian qua.
Jerome Powell - nhân vật chi phối cả thị trường
Jerome Powell giữ chức Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) từ tháng 2/2018. Mỗi quyết định của ông đều có thể làm chao đảo thị trường tiền mã hóa. Năm 2022 lại càng đặc biệt hơn khi tỷ lệ lạm phát đạt mức cao nhất trong 40 năm, khiến Fed phải đưa ra nhiều chính sách kiểm soát tiền tệ khác nhau.
Đài CNBC thậm chí nhận định Powell có "ác cảm" với thị trường tiền mã hóa, đặc biệt là stablecoin. Powell từng muốn phát hành tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) để hạn chế ảnh hưởng của tiền mã hóa tại Mỹ.
“Bạn sẽ không cần đến stablecoin và tiền mã hóa nếu như bạn có CBDC", Powell tuyên bố.
Cuối năm 2021, lạm phát bắt đầu tăng đột biến. Đến đầu năm 2022, Fed tiết lộ sẽ tăng lãi suất vào tháng 3. Nhiều nhà đầu tư quyết định bán tháo tài sản mã hóa để tìm kiếm các kênh đầu tư ổn định hơn. Điều này đã kích hoạt đợt giảm giá mạnh của Bitcoin và các altcoin. Giá Bitcoin vào tháng 1 giảm tới 50% so với mức cao nhất mọi thời đại (ATH) 69,000 USD hồi tháng 11/2022.
Fed có 6 lần tăng lãi suất trong năm nay và mỗi lần như vậy đều khiến nhà đầu tư đứng ngồi không yên. Chẳng hạn, ngày 22/9, Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC), cơ quan hoạch định chính sách tiền tệ của Fed đã công bố tăng lãi suất chuẩn thêm 0.75%. Giá Bitcoin lập tức giảm khoảng 7% xuống còn 18,500 USD. Ethereum cũng giảm gần 6% trong vòng 24h. Vốn hoá thị trường tiền mã hóa bốc hơi 57 tỷ USD.
Trước đó vào tháng 8, Powell đã có bài phát biểu về triển vọng kinh tế Mỹ. Ông khẳng định Fed sẽ không lùi bước trong cuộc chiến chống lạm phát. Trong 24h, vốn hoá thị trường giảm 10%, tương đương 80 tỷ USD.
Đọc thêm: Fed từng làm gì để chấm dứt lạm phát?
Do Kwon - người đàn ông được thế giới săn đuổi
Công bằng mà nói, mùa đông tiền mã hóa vốn đã khiến thị trường 2022 trở nên ảm đạm. Từ đầu năm, Bitcoin và nhiều altcoin đã trải qua các đợt giảm giá mạnh và liên tục sideways nhàm chán. Tuy nhiên, chúng ta chắc chắn không thể bỏ qua Do Kwon khi nói đến các tác nhân chính nhấn chìm thị trường tiền mã hóa.
Hệ sinh thái Terra của Do Kwon là quân cờ domino đầu tiên, từ đó bóc trần những điểm yếu trí mạng của Three Arrows Capital, Celsius Network và Voyager Digital. Sự sụp đổ của những dự án lớn này tiếp đến lại giáng đòn mạnh đến hàng loạt dự án lớn nhỏ khác.
Vào thời kỳ đỉnh cao, token LUNA và stablecoin UST của Terra được định giá 60 tỷ USD, song vẫn chưa rõ con số thực tế là bao nhiêu. Các nhà đầu tư ước tính mất hàng chục tỷ USD hậu thảm họa.
Dù làm nhiều người lao đao, nhà sáng lập Terra đến giờ vẫn ở ngoài vòng pháp luật. Giữa tháng 9, cảnh sát Hàn Quốc phát lệnh bắt giữ Kwon. Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol) cũng ban hành lệnh truy nã đỏ đối với Kwon. Vị trí thực sự của Kwon vẫn là dấu chấm hỏi lớn. Ban đầu Kwon được cho là trốn đến Dubai, “thủ phủ” tiền mã hóa, nhưng sau đó công tố viên Hàn Quốc khẳng định Kwon đang lang thang khắp châu Âu.
Không chỉ giới chức trách, khoảng 4,400 nhà đầu tư tiền mã hóa đã thành lập hiệp hội UST Restitution Group để truy lùng Kwon. Các thành viên của URG đến từ khắp nơi trên thế giới. Một số người tiết lộ họ đã tìm ra vị trí của Kwon nhờ thuê thám tử tư nhưng lại để mất dấu anh ta sau đó. Tổ chức cho biết sẽ tiếp tục công cuộc tìm kiếm Kwon, song từ chối cho biết thêm chi tiết để tránh đánh động đến Kwon.
Sam Bankman-Fried - kẻ dối trá đại tài?
Sam Bankman-Fried chính là cú lừa lớn nhất của năm 2022. Không như Do Kwon, bộ mặt thật của Bankman-Fried đã gây sốc cho toàn cộng đồng tiền mã hóa và khiến cả những người ngoài ngành cũng phải kinh ngạc. Hàng tỷ USD của người dùng cho đến nay vẫn chưa trở về với khổ chủ. Trong khi đó, hàng loạt dự án liên quan đến FTX và Alameda Research lâm vào khủng hoảng thanh khoản hoặc ngấp nghé bờ vực phá sản.
Sự sụp đổ của đế chế Sam Bankman-Fried rung chuyển cả thế giới bởi tính chất quá nhanh, quá nguy hiểm. Chưa đầy một tuần, FTX từ sàn giao dịch crypto lớn thứ hai thế giới đi đến bước vỡ nợ, đồng thời Bankman-Fried cũng có nguy cơ lãnh án hình sự. Một cựu CEO đã viết rằng vụ FTX sở hữu “sự điên rồ của Theranos, tốc độ của Lehman và quy mô của Enron”. Đây đều là những ông lớn từng tác động mạnh đến ngành tài chính truyền thống khi phá sản.
Cho đến đầu tháng 11, Bankman-Fried vẫn được ca ngợi là người hùng giải cứu thị trường. Nhà sáng lập FTX là tỷ phú trẻ tuổi nhất trong danh sách của Forbes và điều hành sàn giao dịch có định giá lên đến 32 tỷ USD. Hồi tháng 8, Bankman-Fried cũng tuyên bố có sẵn 1 tỷ USD để hỗ trợ các dự án gặp khó khăn.
Sau thảm họa LUNA, khoảng 15 công ty tiền mã hóa đã nhờ cậy Bankman-Fried, trong đó có hai nền tảng cho vay hàng đầu Celsius Network và BlockFi. Cuối tháng 9, FTX đấu giá thành công công ty Voyager Digital và lên kế hoạch thâu tóm Celsius. Tuy nhiên, cú sập bất ngờ của FTX đã khiến mọi hy vọng tái thiết của Voyager và Celsius tan thành mây khói.
Giờ đây, khi nhắc đến crypto, Bankman-Fried vẫn là cái tên hàng đầu được nghĩ đến, song theo một cách khác. Bankman-Fried nếu nói nhẹ thì là một nhà điều hành thiếu kinh nghiệm. Một số người nặng lời hơn thậm chí chỉ trích anh là kẻ lừa đảo. FTX vẫn còn chặng đường phá sản kéo dài nhiều năm và Bankman-Fried đang đối mặt với một loạt cáo buộc lạm dụng tiền gửi của khách hàng.
Đọc thêm: Hành trình phá sản của FTX.
Changpeng Zhao - kẻ mạnh sau cùng
Năm 2022 chứng kiến sự sụp đổ của nhiều ông lớn trong ngành tiền mã hóa. Trong khi đó, Binance vẫn giữ vững ngôi vương sàn giao dịch và thậm chí triệt hạ thành công đối thủ hàng đầu FTX.
Hàng loạt dự án tiền mã hóa đã ngã xuống trong nửa sau năm nay. Giữa quang cảnh hoang tàn đó nổi bật lên hai nhân vật quyền lực là Changpeng Zhao (CZ) và Sam Bankman-Fried. Họ là nhà sáng lập của hai sàn giao dịch lớn nhất nhì thị trường tiền mã hóa. Nhưng mọi thứ đã thay đổi từ sau bài báo định mệnh ngày 2/11.
Khi bảng cân đối kế toán của Alameda bị CoinDesk tiết lộ, Changpeng Zhao (CZ), nhà sáng lập Binance tuyên bố sàn sẽ bán toàn bộ khoản nắm giữ FTT. Động thái của CZ ban đầu vấp phải nhiều tranh cãi. Cộng đồng cho rằng đây là hành vi “chơi xấu” đối thủ nhân lúc FTX đang gặp tin xấu. Tuy nhiên, những sự thật được bóc trần sau đó cho thấy FTX còn có nhiều hành động mờ ám hơn nhiều và việc sàn này sụp đổ là không thể tránh khỏi.
Trước thảm họa, Sam Bankman-Fried được biết đến như anh hùng của giới tiền mã hóa. Đặc biệt, hai công ty lớn Voyager và BlockFi cũng nằm trong danh sách thâu tóm của FTX. Giờ đây sàn giao dịch lớn thứ hai thị trường đã rời khỏi cuộc chơi, để lại khoảng trống lớn cho Binance thế chỗ. Binance đã thành lập quỹ phục hồi trị giá 2 tỷ USD nhằm hỗ trợ các dự án gặp khủng hoảng thanh khoản. CZ hy vọng quỹ phục hồi sẽ giúp thị trường về lại thế cân bằng.
Vitalik Buterin - người tạo nên lịch sử The Merge
Ethereum đã tiến hành sự kiện blockchain lớn nhất năm. Đây là nhiệm vụ không hề dễ dàng đối với hàng trăm nhà phát triển để xây dựng và chuyển đổi thành công Ethereum từ cơ chế Proof-of-Work (PoW) sang Proof-of-Stake (PoS).
Ethereum tiêu tốn ít nhất hai năm thử nghiệm và hơn 100 cuộc gọi mỗi hai tuần để duy trì hệ sinh thái 30 tỷ USD chứa đầy NFT, token và các ứng dụng phi tập trung khác. Các nhà phát triển đã ví nhiệm vụ này với việc hoán đổi động cơ xăng của ôtô thành động cơ điện trong khi tăng ga trên đường cao tốc.
Vitalik Buterin là một trong những nhà sáng lập của Ethereum và đóng vai trò nhà lãnh đạo tinh thần của hệ sinh thái. Năm 2014, Vitalik viết sách trắng ban đầu cho Ethereum. Buterin đã đưa ra các bước Ethereum cần giải quyết trong những năm tới, trong đó có The Merge. Trong 6 năm, Buterin đã quan sát và phân tích các điểm trừ của mạng lưới Bitcoin.
Với cơ chế PoW, Bitcoin sử dụng các công cụ đào coin đòi hỏi sức mạnh thuật toán và nguồn năng lượng khổng lồ. Mạng lưới PoS thay các thợ đào coin bằng validator để xác minh giao dịch và tạo khối mới, từ đó giảm 99.9% lượng khí thải carbon. Ngoài ra, PoS tăng tính bảo mật và khả năng mở rộng trong tương lai.
Theo Digiconomist, việc Ethereum chuyển đổi từ PoW sang PoS giống như toàn bộ đất nước Phần Lan đóng cửa lưới điện. Mức tiêu thụ năng lượng thế giới ước tính giảm 0.2%. Sau khi hoàn thành The Merge, Buterin tiết lộ Ethereum tiếp đến sẽ giải quyết một loạt vấn đề như bảo mật, quyền riêng tư, kiểm duyệt, khả năng mở rộng...
Các nhà phát triển Ethereum hy vọng họ đã truyền cảm hứng cho các blockchain PoW chuyển sang PoS. Một số cơ quan quản lý, điển hình là Liên minh Châu Âu (EU) đã đề xuất cấm mạng lưới PoW do khủng hoảng năng lượng. Vì vậy, The Merge có thể là lá cờ tiên phong khuyến khích các dự án khác chuyển từ PoW sang PoS.
Tổng kết
Vậy là chúng ta đã điểm qua những cái tên nổi bật nhất trong năm 2022. Ảnh hưởng của họ không chỉ giới hạn trong năm nay mà còn có thể kéo dài đến năm 2023 hay thậm chí nhiều năm về sau. Bất kể tốt hay xấu, họ đã góp phần tạo nên hình hài của ngành crypto trong tương lai. Ngay cả thảm họa LUNA và FTX cũng là bài học lớn dành cho nhà đầu tư và nhà phát triển về tính an toàn và độ tin cậy của dự án.
Đọc thêm: Top 5 tỷ phú crypto nổi tiếng.