Tại sao giá một đồng coin dump mạnh? Bài học “để đời” cho nhà đầu tư
Mỗi một thị trường tài chính đều mang những đặc điểm riêng biệt cùng những biến động trong các giai đoạn khác nhau. Thị trường crypto cũng không phải là ngoại lệ khi các đồng coin dump pump liên tục đã trở thành điều gì đó quá đỗi quen thuộc với các nhà đầu tư. Tuy nhiên, đã có khi nào bạn thắc mắc về nguyên nhân tại sao các loại tiền điện tử đang tăng trưởng ấn tượng đột nhiên giảm mạnh và rớt giá thê thảm hay không? Nhà đầu tư cần làm gì để đối mặt với những trường hợp này?
Trên thực tế, crypto là một thị trường tài chính được vận hành rất nhanh, phức tạp và có nhiều biến động. Chính vì vậy mà sau khi một dự án coin được ra đời, giá cả của nó sẽ chịu nhiều nguồn tác động theo thời gian và thậm chí trong số đó có cả các yếu tố không ai có thể dự đoán trước.
Trong bài viết dưới đây, Lia sẽ giải mã các yếu tố quyết định khiến một dự án coin giảm và những bài học giá trị đối với các nhà đầu tư đến bạn đọc. Những kiến thức chia sẻ là những điều bản thân mình đã đọc, tìm hiểu và tích lũy được kể từ khi tham gia vào thị trường crypto. Hi vọng chúng sẽ trở nên hữu ích và mang đến những cái nhìn sâu sắc hơn về tiền điện tử cho bạn nhé!
Dòng chảy tiền tệ
Yếu tố đầu tiên mà Lia muốn đề cập đến bạn đọc đó là dòng chảy của tiền tệ. Nguồn tiền trên thị trường luôn luân chuyển giữa các tài sản khác nhau, trong đó bao gồm vàng, bất động sản, cổ phiếu, tiền điện tử và những tài sản khác. Tùy thuộc vào tiềm năng và sự tăng trưởng của các thị trường tài chính khác nhau mà dòng tiền rót vào cũng thay đổi.
Chẳng hạn như khi bất động sản không mang lại mức lợi nhuận hấp dẫn cho nhà đầu tư thì dòng tiền tất yếu sẽ được luân chuyển sang các tài sản khác có tiềm năng lợi nhuận hơn, đó có thể là chứng khoán hay tiền điện tử,…
Ngược lại, một khi dòng tiền vào của thị trường crypto bị giảm sút vì các nguyên nhân khác nhau, điều này sẽ gây ra các tác động tiêu cực cho các loại tiền điện tử, trong đó có thể kể đến là việc rớt giá của các đồng coin.
Quy luật về cung cầu
Nhắc đến quy luật cung cầu, đây có lẽ là một yếu tố quan trọng, được áp dụng với tất cả các thị trường tài chính, trong đó crypto cũng không phải là ngoại lệ. Mỗi một đồng coin đều có tổng cung, đó có thể là một con số nhất định hoặc có những loại tiền điện tử có nguồn cung vô hạn. Vì vậy, khi một đồng coin được trình làng, nếu nó thu hút được sự quan tâm đông đảo của cộng đồng và có sức hút lớn đối với các nhà đầu tư thì nhu cầu mua sẽ được đẩy lên cao. Một khi cầu tăng, volume giao dịch trên các sàn tăng nhưng cung vẫn giữ nguyên hoặc thậm chí giảm thì giá coin sẽ theo đó mà tăng lên.
Tuy nhiên, ở chiều hướng ngược lại nếu như đồng coin không được list các sàn giao dịch lớn, không thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư, điều này dễ khiến họ không nhận ra được tiềm năng lợi nhuận nếu rót vốn vào dự án. Lúc đó, nhu cầu mua coin sẽ giảm xuống, dòng tiền đầu tư vào dự án giảm, cầu nhỏ hơn cung dẫn đến giá tiền điện tử lao dốc.
Như vậy, nhìn lại vấn đề chúng ta có thể thấy rằng các dự án coin giảm bởi một phần chịu tác động từ nguyên tắc vận hành của quy luật cung cầu. Trong đó, việc cầu giảm có thể xuất phát từ đa dạng các nguyên nhân tiêu cực khác nhau như: chiến lược marketing dự án chưa tốt, roadmap và sứ mệnh đề ra chưa thực sự rõ ràng, không phải là các đồng coin bắt kịp xu hướng bùng nổ của thị trường (Metaverse, GameFi,...) hay cũng có thể do tính ứng dụng của loại tiền điện tử này còn hạn chế,...
Ví dụ: Bitcoin có tổng cung là 21 triệu BTC, nhưng trên thực tế số BTC đã được khai thác đã chạm đến gần 90%. Nguồn cung của Bitcoin giới hạn trong khi nhu cầu của các nhà đầu tư đối với đồng coin này ngày một tăng. Điều này cũng là một trong các yếu tố dẫn đến sự tăng giá của BTC.
Các nguồn tin tức
Có bao giờ bạn nghe nói về một đồng coin tăng mạnh hay giảm mạnh chỉ vì tác động của thông tin hay chưa?
Điều đó có lẽ đã không còn xa lạ trong thị trường crypto nữa khi các tin tức được cập nhật nhanh chóng cũng có thể khiến giá coin pump mạnh hoặc lao dốc. Theo mình nghĩ các tin tức khiến cho dự án coin giảm xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau.
Dưới đây Lia sẽ phân loại các loại thông tin có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến giá tiền điện tử theo quan điểm và kinh nghiệm update news thời gian qua của chính nhé! Mời bạn đọc cùng tham khảo!
Tin tức về pháp lý, chính trị
Đầu tiên mình muốn đề cập đến yếu tố pháp lý, tức là các quy định, luật pháp liên quan tới tiền điện tử được các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền tại nhiều quốc gia trên thế giới. Điều mà chúng ta dễ dàng nhận thấy đó là crypto dường như vẫn còn là một tài sản khá mới và biến động, đồng thời chưa được hợp pháp hóa ở nhiều nơi trên toàn cầu. Chính vì vậy các tin tức về các quy định về lĩnh vực này có lẽ được xem như một vấn đề khá nhạy cảm và tác động đáng kể đến giá cả trên toàn bộ thị trường.
Việc các cơ quan điều tra dự án này, cấm hoạt động cung cấp dịch vụ của công ty kia… không phải là điều hiếm thấy trong không gian này. Hay thậm chí đó là việc cả một quốc gia đàn áp crypto, cấm hoàn toàn các hoạt động khai thác liên quan chúng ta cũng đã từng chứng kiến đúng không nào.
Đơn cử đó là việc Trung Quốc đàn áp crypto khiến cả thị trường lao dốc không phanh vào hồi tháng 9 năm 2021. Đó là quyết định cấm hoàn toàn cùng các biện pháp hà khắc của Ngân hàng Trung ương nước này đối với ngành công nghiệp tiền điện tử vào ngày 24 tháng 9 đã khiến giá BTC giảm hơn 5% chỉ trong vòng vài phút và rớt về cùng $41,000 tại thời điểm đó.
Hay đó là lùm xùm giữa Ripple (XRP) với Ủy ban chứng khoán và giao dịch Hoa Kỳ (SEC) xoay quanh mà cáo buộc Ripple là chứng khoán chưa được đăng ký. Drama này vẫn kéo dài chưa có hồi kết và tác động lớn đến giá XRP thời gian qua. Thay vì sự tăng trưởng vượt bậc thì giữa những thời điểm khác nhau của màn tranh chấp, giá XRP chứng kiến những biến động đáng kể.
Ngoài ra, trong những tháng đầu năm của 2022, thị trường tiền điện tử đã chịu ảnh hưởng nặng nề từ tin tức chính trị giữa Nga & Ukraine. Kéo theo đó là động thái ban hành các lệnh trừng phạt dành cho Nga từ phía Hoa Kỳ và các nước đồng minh.
Mâu thuẫn ngoại giao và chiến tranh bùng nổ khiến toàn bộ thị trường crypto dump cực mạnh trong mối tương quan với thị trường chứng khoán. Cả Bitcoin và altcoin đều chìm trong biển máu sau những tin tức trên.
Tin tức từ các KOLs
KOLs mình muốn nói tới ở đây là những người có tầm ảnh hưởng đến crypto có thể đến như Elon Musk (ông chủ Tesla), Changpeng Zhao (CEO kiêm đồng sáng lập Binance), Sam Bankman-Fried (CEO FTX),... Điều mà chúng ta không thể phủ nhận rằng đó là phát ngôn hay bất kỳ động thái đầy ẩn ý của các nhân vật trên đều ít nhiều tác động đến giá coin trên thị trường. Chỉ một cú tweet ngắn của họ nhưng cũng đủ để khiến một loại tiền điện tử tăng vọt hoặc dump mạnh.
Cụ thể, tỷ phú Elon Musk là người đã từng khiến Bitcoin “go to the moon” khi chấp nhận thanh toán BTC tại Tesla. Tuy nhiên, cũng chính ông đã đẩy Bitcoin xuống “vực thẳm” vào hồi tháng 5 năm 2021 khi tuyên bố ngừng chấp nhận thanh toán BTC vì cho rằng đồng coin này gây ra các tác hại đến môi trường. Kể từ khi tuyên bố của ông Elon Musk được đăng tải, giá Bitcoin đã có bước sụt giảm rất mạnh. Giá Bitcoin đã dump từ mức $54,000 xuống chỉ còn $46,000, giảm gần 15%.
Tin tức từ chính dự án
Các tin tức từ dự án mình muốn đề cập ở đây đó là những nguồn tin liên quan đến vấn đề bảo mật, về roadmap của dự án coin,... Đây cũng là một trong các yếu tố dẫn đến sự rớt giá của một đồng coin.
Đó là có thể là tin tức về những vụ hack do lỗ hổng bảo mật hay các vụ scam ôm tiền của các nhà đầu tư rồi bỏ chạy không để lại dấu vết. Chẳng hạn gần đây xuất hiện vụ hack lần 3 của dự án Cream Finance với tổng thiệt hại lên đến 130 triệu đô.
Vụ hack chấn động này không chỉ gây xôn xao dư luận mà còn là nguyên nhân khiến giá CREAM rớt thê thảm. Sau tin tức vụ tấn công được đưa ra, token Cream đã rớt giá thê thảm từ mức $157.3 và dao động ở mức $103.4 tại thời điểm đó.
Tác động từ founder/developer của dự án
Không thể phủ nhận rằng người sáng lập hay đội ngũ phát triển dự án có sức ảnh hưởng đáng kể đến việc lên xuống của một đồng coin. Điều này có nghĩa là những động thái hay các quyết định mà họ đưa ra có liên quan đến dự án có thể đẩy giá tiền điện tử tăng cao hoặc xuống thấp. Hoặc thậm chí việc nhà sáng lập dự án tuyên bố rời đi hay từ chức cũng chính là nguyên nhân gây ra sự biến động của giá coin sau đó, nghiêm trọng hơn là sự sụp đổ hoàn toàn của dự án.
Ví dụ điển hình nhất cho trường hợp này đó là thông báo rời ngành DeFi, ngừng cống hiến cho 25 dự án của một vị “lão làng” trong lĩnh vực này, không ai khác đó chính là Andre Cronje.
Thông tin được tiết lộ bởi Anton Nell, một người cộng sự lâu năm của Andre và cũng là một trong những nhà phát triển của Fantom. Ông cho biết cả hai người sẽ ngừng hoạt động trong lĩnh vực DeFi nói riêng, crypto nói chung, cùng với đó là sự “biến mất” của khoảng 25 dự án của họ. Trong đó có thể kể đến một vài cái tên nổi bật như Yearn Finance, Keep3r Network, Solidly.
Tin tức được đưa ra như “cú sốc” vô cùng lớn cho cả cộng đồng crypto. Tuy nhiên, sự tác động nặng nề nhất có lẽ đổ dồn vào các token những dự án trên khi giá cả của chúng lao dốc không phanh.
Nghiêm trọng hơn đó còn là sự sụt giảm cực mạnh về TVL của hệ sinh thái Fantom.
Trong 24 giờ qua, chỉ số TVL của Fantom đã ghi nhận cú dump lên đến hơn 20%, xuống còn 7.2 tỷ đô. Trong đó, các dự án theo xu hướng ve(3,3) như Solidly và Solidex đều giảm gần 70% TVL khi nhà đầu tư ồ ạt bỏ chạy.
Tác động của cá voi
Bạn có bao giờ nghe đến khái niệm “cá voi crypto” (cá voi tiền điện tử) hay chưa? Cá voi ở đây có giống như cá voi dưới đại dương hay không?
Thực ra giữa chúng có nhiều nét tương đồng bạn nhé! Cá voi là sinh vật lớn nhất đại dương, vì vậy mà người ta lấy tên gọi này để sử dụng cho những người sở hữu số lượng coin lớn trong thị trường crypto, hay còn gọi đó là cá voi crypto. Các nhà đầu tư được gọi là cá voi Bitcoin khi trong địa chỉ ví có hơn 1,000 BTC. Tuy nhiên, đối với các đồng coin khác chỉ cần nhà đầu tư sở hữu khối lượng lớn coin đó đều được gọi chung là cá voi.
Vậy cá voi ảnh hưởng như thế nào mà khiến giá một đồng coin giảm? Chắc hẳn cũng có nhiều người thắc mắc về độ “quyền lực” của các nhân vật ẩn danh này trong thị trường tiền điện tử.
Trong nhiều trường hợp, những cá voi crypto có khả năng thao túng thị trường bằng cách gom hàng rồi lại xả hàng. Chẳng hạn khi một cá voi muốn thu về nhiều lợi nhuận hơn thông qua một đợt gom hàng với giá rẻ thì nó sẽ chỉ cần bán ra một phần tài sản của mình và tạo áp lực giảm giá trên thị trường.
Lúc này, giá coin sẽ bị tác động dẫn đến dump, động thái này khiến các nhà đầu tư sợ hãi và bán tháo tài sản của mình. Các đợt thanh lý “hàng” diễn ra ồ ạt trên nhiều sàn giao dịch chính là nguyên nhân khiến giá tiền điện tử lao dốc. Đây chính là thời cơ tốt để cá voi tậu về số lượng lớn coin nhưng với giá thấp hơn trước đó.
Cũng chính vì các tác động đáng kể của cá voi đối với giá coin nên các động thái của chúng thường xuyên được các nhà đầu tư và cộng đồng crypto quan tâm đến và theo dõi chặt chẽ.
Tìm hiểu thêm Các dấu hiệu nhận biết thị trường đang bị thao túng.
Tâm lý thị trường
Theo mình nhận thấy, động thái dump của một loại tiền điện tử còn chịu tác động đáng kể từ tâm lý thị trường. Tâm lý thị trường ở đây thực chất là gì? Trên thực tế, đây là khái niệm chỉ sự chuyển động của thị trường phản ánh (hoặc bị ảnh hưởng bởi) trạng thái cảm xúc của những người tham gia. Nhiều người tin rằng cảm xúc của nhà đầu tư là động lực chính thúc đẩy sự thay đổi của thị trường tài chính.
Vậy tại sao mình lại nói rằng tâm lý thị trường có thể khiến giá coin giảm? Bạn có thể nhận thấy một điều đó là tâm lý các nhà đầu tư dễ bị tác động bởi các nguồn tin tức mà mình đề cập ở trên hoặc một số yếu tố khác. Điều đó khiến họ rơi vào trạng thái FOMO (cảm giác lo sợ bị bỏ lỡ một điều gì đó) hay FUD. FUD chính là sự kết hợp của các cung bậc như Sợ hãi (Fear), Không chắc chắn (Uncertainty) và Nghi ngờ (Doubt).
Một khi tâm lý lo sợ xuất hiện, chỉ số Fear & Greed (sợ hãi & tham lam) biến động, nhà đầu tư có xu hướng bán tháo tài sản của mình trên các sàn giao dịch. Việc bán tháo diễn ra tất yếu sẽ dẫn đến trượt giá, giá tiền điện tử vì thế mà lao dốc.
Sự thống trị của Bitcoin
Một trong các lý do quyết định giá các đồng coin khác tăng hay giảm đó chính là sự tác động từ Bitcoin. Điều này bắt nguồn từ đâu? Trong không gian crypto rộng lớn, dù có đến hàng ngàn các loại tiền điện tử khác nhau nhưng Bitcoin vẫn được xem là đồng tiền vua của thị trường.
BTC soán vị trí ngôi vương, là “anh cả” của các altcoin còn lại là bởi Bitcoin Dominance chiếm đến 42.25%. Điều đó có nghĩa là vốn hóa thị trường của Bitcoin chiếm đến gần một nửa tổng vốn hóa của toàn bộ thị trường crypto. Chính vì vậy mà mọi sự biến động của Bitcoin dường như đều tác động lên các đồng coin còn lại.
Khi BTC trong giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, thu hút dòng vốn lớn đổ vào thị trường. Động thái này cho thấy các nhà đầu tư đang nhận thấy nhiều cơ hội lớn trong không gian này, vì thế cầu nhìn chung sẽ tăng. Còn trong trường hợp ngược lại, nếu như Bitcoin lao dốc, chẳng hạn như từ 1-2% thì mức giảm của các altcoin sẽ lớn hơn rất nhiều, thậm chí có thể lên đến 10 hay 20%.
Bài học nào cần rút ra cho nhà đầu tư?
Thị trường crypto thường xuyên biến động và luôn tiềm ẩn những rủi ro khác nhau. Việc giá một đồng coin mà mọi người đang hold đột nhiên giảm mạnh và không có dấu hiệu phục hồi là điều có lẽ sẽ tác động đáng kể đến tâm lý của nhà đầu tư.
Tuy nhiên, điều mình nghĩ bất kỳ nhà đầu tư nào cũng nên có khi bước chân vào không gian này đó chính là tạo ra một chiến lược quản lý rủi ro cho bản thân. Tức là bạn nên vạch ra những cách thức nhận biết, phòng tránh, giảm thiểu rủi ro khi tham gia vào lĩnh vực crypto. Khi giá một đồng coin lao dốc, nhà đầu tư nên kiểm soát tâm lý của mình, tránh sợ hãi tột độ để rồi bán tháo tài sản với giá rẻ hay lâm vào trường hợp mua đỉnh bán đáy.
Ngoài ra, bản thân Lia cho rằng để có thể tồn tại và đi đường dài trong không gian crypto này, chúng ta - những người đang trong hành trình trở thành nhà đầu tư thông minh hãy luôn luôn học hỏi, trau dồi và tích lũy vốn kiến thức chắc chắn cũng như kinh nghiệm quý giá cho mình.
Bởi như bạn thấy, các nguyên nhân dẫn đến giá của một đồng coin dump hay bất kể những rủi ro khác có thể xuất phát từ những yếu tố nhỏ khác nhau, thậm chí là quá tiểu tiết và không ai đoán trước được. Chỉ khi ta có kiến thức, có kinh nghiệm và một cái đầu tỉnh táo thì mới hy vọng tránh được những sai lầm đáng tiếc trong đầu tư và thu về lợi nhuận cho bản thân. Đây có lẽ là một trong các yếu tố quyết định đến sự thành công của một investor.
Xem thêm 5 cách “sống sót” khi giao dịch dành cho trader mới trong năm đầu tiên.
Tổng kết
Như vậy, trên đây Lia đã chia sẻ những kiến thức chi tiết, dễ hiểu nhất các yếu tố dẫn đến sự sụt giảm của một đồng coin và bài học sâu sắc dành cho các nhà đầu tư trong hành trình khám phá không gian crypto. Hy vọng những điều mình chia sẻ trong bài viết sẽ góp phần giúp bạn hiểu rõ hơn về những quy luật vận hành của thị trường và các lý do quyết định sự thành công hay “thất bại” của một loại tiền điện tử sau khi được ra mắt.