Hành trình từ một giáo viên trở thành trader toàn thời gian
Mục tiêu cuối cùng khi đi làm việc của bất kỳ ai đều là tự do tài chính, kiếm đủ số tiền để có thể bớt phụ thuộc vào đồng tiền, không cần lo cơm áo mỗi ngày. Chính vì vậy crypto trở thành mảnh đất màu mỡ thu hút nhiều người bởi nó có thể kiếm được nhiều tiền trong thời gian ngắn. Ngắn ở đây là so với các ngành nghề khác, thậm chí nhiều người đủ kiến thức, may mắn thì con số này chỉ tính bằng 1 vài năm.
Tin được không? Crypto làm được điều đó. Và ví lí do đó đã khiến nhiều người sẵn sàng nghỉ việc để fulltime crypto với mong muốn: mình là người được chọn, làm 1 vài năm để nghỉ hưu thay vì còng lưng đi làm thuê.
Dưới đây, câu chuyện một bạn giáo viên bỏ bao năm đèn sách chuyển sang fulltime crypto là ví dụ điển hình cho bao nhiêu bạn đã, đang có ý định bỏ việc hoặc những bạn đã bỏ việc và đang toàn thời gian cho thị trường này.
Hành trình từ một giáo viên trở thành trader fulltime
Một vài tuần trước, mình đã nghỉ việc. Đó là một công việc trong mơ của nhiều người: giáo viên cấp 2 của một trường THCS có tiếng, mức lương cao so với mặt bằng chung và đồng nghiệp thân thiện. Tuy nhiên, sau hơn 2 năm gắn bó với ngôi trường này, mình đã có 1 quyết định táo bạo: Nghỉ việc.
Ban đầu, mình không hề nghĩ đến chuyện bỏ việc để trở thành một trader toàn thời gian. Công việc của một giáo viên cấp 2 vốn khá rảnh rỗi, trừ mùa thi cử hay kiểm tra. Thời điểm đó, hàng xóm nhà mình có 1 anh là cựu sinh viên Bách Khoa, làm IT tại một công ty nhỏ ít tên tuổi. Thời gian rảnh thì chỉ thấy anh ngồi trà đá chăm chú lướt biểu đồ crypto. Theo lời anh nói thì từ khi đầu tư, anh đã có 1 chiếc xe ô tô, 1 căn chung cư và nghe đâu đó vài tỷ trong tài khoản. Mình ngưỡng mộ lắm và chỉ mong 1 ngày giàu được như anh.
Một hôm, anh sang nhà mình chơi và gợi ý muốn giúp mình bắt đầu đầu tư vào thị trường tiền điện tử. Anh nói rằng: "Chỉ cần bỏ vốn khoảng 20 triệu, anh vào con nào em vào theo con đó, anh tin rằng sau một năm, số tiền em có có thể lên đến 100 triệu".
Nghe cũng lọt tai, lại thấy người thật việc thật nên mình chấp nhận trích 1 phần khoản tiền đã tằn tiện tiết kiệm bao năm làm giáo viên đầu tư theo anh. Lúc đó mình gần như không có chút kiến thức nào cả, chỉ hiểu là phải mua thấp và bán cao.
Mình của những ngày đầu, thấy mọi người có lời thật dễ, nên dù thị trường điều chỉnh, vẫn rất "hăng máu" xuống tiền cùng anh. Kết quả là sau gần 1 năm "hold", đen đủi thay những đồng coin mình mua chỉ thấy giảm giá liên tục và tài khoản sụt giảm hơn 60%. Lúc này mình đành cuống cuồng cắt lỗ, công sức thời gian dài đổ sông đổ biển.
Thực sự tâm trạng không tốt mình đã đổ lỗi hết cho anh bạn hàng xóm, giá mà không nghe lời thì mình vẫn còn khoản tiền đó. May sao vẫn có thu nhập từ công việc chính nên gánh nặng tâm lý do mất tiền cũng giảm đi khá nhiều.
Trong tâm lý chán chường, mình thực sự cảm thấy khá cay cú nên bắt đầu tìm hiểu lại kiến thức cơ bản, nghe các bài chia sẻ, phân tích thị trường trên Youtube và cơ cấu lại danh mục đầu tư để hạn chế rủi ro hết mức có thể.
Bắt đầu nghiêm túc hơn với khoản đầu tư, mình đã đọc rất nhiều whitepaper, lên website tìm hiểu về dự án và xem kênh youtube của các chuyên gia để được nghe những phân tích kỹ thuật, nếu có thuật ngữ nào không hiểu thì tự tìm trên Google. Nói chung mình cực kì nghiêm túc và đã có cảm giác tìm hiểu rất kỹ thị trường trước khi đầu tư trở lại.
Vì làm giáo viên, ban đầu đem suy nghĩ một ngày mình thường dành từ 2 - 4h để theo dõi diễn biến thị trường và vào lệnh. Ấy vậy từ công việc bán thời gian, nhưng mình đã gần như biến nó thành công việc toàn thời gian bằng cách nghiên cứu và học thêm nhiều kiến thức mới. Sự thật là vừa học thì mình vẫn nhìn chart luôn chiếm quá nửa thời gian.
Thị trường lên xuống, tài khoản của mình cũng chạy nhảy như vậy nhưng trong 1 năm tiếp theo, mọi chuyện bắt đầu khởi sắc. Rất may mắn, tài khoản của mình đã đi từ hòa vốn đến có lãi một chút. Lúc này, mình nhận ra rằng đầu tư là một công việc thực sự. Nó khó khăn hơn nhiều so với những gì mọi người hay nói, đòi hỏi sự nghiên cứu và thời gian giống như bất cứ công việc nào khác.
Năm thứ 2 là thời điểm dịch Covid-19 bùng phát diện rộng ở Việt Nam, lệnh giãn cách xã hội ban ra khiến mình phải nghỉ làm và dạy online ở nhà, lương bị cắt giảm 50% và số tiết dạy cũng bị giảm tải để nhường cho các môn chính. Dịch cứ kéo dài mãi và việc cứ phải dạy online mãi khiến mình chán nản. Khi đó trong đầu mình chỉ có một suy nghĩ: Tại sao không thử bước ra khỏi vùng an toàn 1 lần? Giờ có thể chính là lúc để thay đổi công việc hiện tại? Nếu cứ tiếp tục sống với đồng lương và một nguồn thu nhập như thế này liệu có khi nào mình sẽ hoàn toàn thất nghiệp trong một ngày bất ngờ nào đó?
Thế là mình quyết định nghỉ việc để dồn hết thời gian vào crypto tìm ra con đường mới cho tương lai.
Mình nhận được gì khi trở thành 1 trader fulltime?
Sự linh hoạt và tự chủ
Có lẽ điều tuyệt vời nhất khi mình quyết định trở thành một trader toàn thời gian là sự linh hoạt và tự chủ. Không còn giờ hành (là) chính, không deadline, không có những núi việc khổng lồ được giao bởi ai đó, không báo cáo hàng ngày nữa,... Mình là chủ của chính mình.
Nếu 1 buổi sáng thức dậy mà mình không muốn làm việc, thì cứ ngủ tiếp thôi. Mình đâu cần phải đến nơi làm việc hay lo sợ muộn hoặc nghỉ 1 buổi sẽ bị trừ lương hay mỗi buổi tối còng lưng chấm bài, làm đề cho học sinh…. Mình là người ra luật lệ.
Mình có thể tự quyết định lịch sinh hoạt và làm việc trong ngày, du lịch hay đi thăm bạn bè, họ hàng bất cứ khi nào mình muốn mà vẫn có thể theo dõi thị trường thông qua laptop hoặc điện thoại di động. Mọi thứ mình làm - từ các giao dịch mình thực hiện đến số tiền mình kiếm được - đều nằm trong tầm kiểm soát của mình.
Tất cả những điều này cũng khiến cho đầu óc mình thanh thản hơn và giúp mình ổn định cảm xúc khi giao dịch rất nhiều. Bạn biết đấy, kiểm soát cảm xúc là một trong những phần quan trọng nhất và khó nhất của của trading, thậm chí nó còn quan trọng hơn cả việc bạn mua đồng coin tốt hay xấu.
Thời gian dành cho gia đình
Việc đi làm trước đây thường khiến mình không sắp xếp được nhiều thời gian để về quê thăm bố mẹ. Khi đó mình có đôi chút lo lắng rằng nếu mình có gia đình riêng, việc sắp xếp thời gian đi về sẽ càng khó khăn hơn, đặc biệt là khi bố mẹ mình không muốn lên thành phố sống.
Nhưng từ khi trở thành một trader toàn thời gian, mình có cơ hội để về nhà thường xuyên hơn và có nhiều thời gian hơn để chăm sóc 2 cụ.
Không có điều gì đáng giá hơn gia đình.
Cơ hội phát triển bản thân
Một công việc truyền thống thường có phạm vi cố định với trách nhiệm hạn chế và nhiều người trong số chúng ta có thể cảm thấy rằng công việc đó đang kìm hãm sự phát triển của bản thân mình. Một số người làm việc quá nhiều và không có thời gian để tìm hiểu những gì họ yêu thích. Điều này đã hoàn toàn thay đổi khi mình chọn trở thành một trader toàn thời gian.
Với một lịch trình linh hoạt, mình có thể tự do học và phát triển thêm các kỹ năng, tham gia các hoạt động ngoại khóa theo sở thích của mình mà không lo chúng sẽ chiếm dụng thời gian làm việc. Thậm chí mình còn có cơ hội để tham gia các khóa học trực tiếp hay các buổi workshop chia sẻ kinh nghiệm đầu tư được tổ chức ở một tỉnh, thành phố khác mà không cần phải xin nghỉ làm và lo bị trừ lương.
Dịch bớt căng thẳng, thi thoảng mình đi cafe gặp gỡ những người có chung đam mê trading để giao lưu và học hỏi thêm kiến thức của họ. Hoặc đôi khi chỉ là nghe tâm sự của những bạn đã trải qua những biến cố gì trong thị trường: cháy tài khoản ra sao, con đường kiếm lại như thế nào, tâm lý, cuộc sống đã đổi thay gì từ khi biết tới crypto... Đó đều là những điều quý giá mà trước kia mình thật sự không có thời gian để kiên nhẫn lắng nghe của bất kỳ ai.
Nhưng không phải không có những điều tồi tệ
Không còn là 8 tiếng làm việc mỗi ngày
Thị trường tiền điện tử hoạt động 24/7 và liên tục biến động từng giây. Điều đó có nghĩa là bạn sẽ không còn phải làm 8 tiếng giờ hành chính, mà là nhìn màn hình liên tục, làm bất cứ khi nào thị trường có biến động hoặc khi nhận thấy có cơ hội giao dịch.
Sếp gọi nửa đêm viết báo cáo sáng mai nộp sớm ư? Quên đi. Nhưng nửa đêm có tin tức có khả năng ảnh hưởng đến thị trường thì chong mắt chờ đợi liệu nó có tác động đến portfolio của bạn hay có cơ hội vào lệnh mới nào không là hoàn toàn bình thường.
Ví dụ: Mỹ và Việt Nam chênh nhau tới 12h nên mỗi khi FED họp thường rơi vào khoảng 1h sáng theo giờ VN. Tất nhiên tin tức lãi suất thường có ảnh hưởng tới thị trường dù là sớm hay muộn và rất nhiều trader vẫn luôn thức để canh các biến động có thể xảy ra.
Trước khi bình tĩnh được như hiện tại, mình xoay sở chật vật theo từng cây nến lên xuống. Có những đêm tắt đèn đi ngủ nhưng thật sự cứ nhắm mắt vào là mình thấy tài khoản đang nhảy, mở mắt ra lại thấy những cây nến đang chạy. Cảm giác ám ảnh khiến mình lại bật dậy, mở điện thoại lên xuống có khi đến 3-4h sáng mới dần ngủ quên. Nghe những người đi trước nói: đóng điện thoại và đi ngủ => thật sự là sau ngần đó thời gian ăn ngủ với thị trường mình vẫn chưa hoàn toàn tự tin bản thân đã kiểm soát 100% thời gian online và sinh hoạt đều đặn như ngày còn tới trường.
Tâm lý phụ thuộc vào diễn biến thị trường
Nếu bạn chưa biết cách kiểm soát cảm xúc của mình thì rất dễ xảy ra trường hợp chỉ một biến động nhỏ của thị trường cũng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn cả ngày. Có khi chỉ cần đồng coin bạn mua hôm đó giảm đi một chút là bạn sẽ lo lắng bất an, hoặc nếu nó tăng một chút thì lại cảm thấy ngày hôm đó thật may mắn, ngập tràn năng lượng tích cực,...
Trước kia khi mới đầu tư, lúc có điểm vào cụ thể nhưng giá chưa về mình cũng hồi hộp. Sau khi mua vào mình cũng thấp thỏm sợ giá tiếp tục giảm nữa. Thậm chí khi giá lên, mình có lãi rồi thì giấc ngủ cũng không thể ngon được bởi trong đầu liên tục nghĩ: Giá sẽ lên tiếp không? Nên chốt chưa? Liệu có sập tiếp không?
Không kể một đồng coin nào quá xa, lấy ví dụ gần đây để bạn hiểu tâm trạng của mình lúc đó.
GMT - token của dự án Move to earn STEPN đang làm mưa làm gió trên thị trường khi IEO giá $0.01và hiện tại đang giao dịch quanh $3, ghi nhận mức tăng này chỉ trong 2 tuần.
Thật khủng khiếp, rõ ràng chẳng cần biến động của BTC - đồng tiền bá chủ thị trường mà ngay cả token mới lên sàn 2 tuần cũng khiến bạn fomo và liên tục theo dõi nó kể cả không đầu tư. Nếu mua vào hoặc không thì thậm chí bản thân ai cũng nghi ngờ: X to quá rồi còn lên được không? Liệu không bán mai nó sập thì sao? Bởi giá tăng quá cao vẫn sẽ có ngày phải điều chỉnh, chỉ là ở mức giá nào và bao giờ?
Phụ thuộc vào lợi nhuận giao dịch
Khi lựa chọn trở thành một trader toàn thời gian, rất có thể bạn không có bất kỳ nguồn thu nhập nào khác. Điều này có nghĩa là nếu thua lỗ hàng loạt, bạn sẽ không kiếm được tiền sinh hoạt, chi trả các hóa đơn cơ bản và thậm chí là còn mất khoản tiền vốn ban đầu. Do đó, bạn có thể sẽ rơi vào hoàn cảnh khá khó khăn và không có đủ vốn để tiếp tục các giao dịch của mình.
Mỗi tháng, độc thân cũng có quá nhiều chi phí chưa kể nếu là trụ cột một gia đình thì gánh nặng hàng tháng thường rất lớn. Rõ ràng, từ bỏ công việc ổn định là một sự lựa chọn cực kỳ rủi ro. Tiền điện, tiền nhà, tiền ăn, tiền sức khoẻ, bố mẹ, bạn bè, đám cưới, liên hoan,… kể ra đã đủ khiến một người độc thân muốn chóng mặt không khác gì tin Nga đánh Ukraine hệ luỵ là khiến giá xăng dầu tăng.
Trader thường ít có thu nhập cố định, kể cả trader chơi đòn bẩy margin. Bạn khó có thể chắc chắn tháng này bạn sẽ thu về 10 triệu hay 20 triệu cho dù là người quản lý vốn tốt, kỹ năng tốt bởi trong quá trình giao dịch luôn có xác xuất thắng.
Chẳng may bạn đi sai hướng với thị trường, nhận định lệch thì có thể tháng đó bạn sẽ không có lãi. Chưa kể với bạn fulltime nhưng chỉ hold coin, và tháng đó thị trường ảm đạm đi xuống, chẳng những không lãi mà có thể bạn còn đang gồng lỗ sấp mặt.
Lời khuyên nếu bạn có ý định nghỉ việc để trở thành full-time trader
Khi bắt đầu tham gia vào thị trường, gần như tất cả mọi người đều không bao giờ nghĩ tới việc liệu họ đã chuẩn bị tốt và có các kỹ năng cần thiết để thành công hay chưa. Mình cũng vậy và mình tin rất nhiều người cũng vậy. Đặc biệt là nếu bạn tham gia thị trường đúng lúc uptrend và chốt lời được trong thời gian ngắn.
Dù hầu hết những người muốn giao dịch trên thị trường crypto để kiếm sống đều không muốn nghe điều này, nhưng có thể mất khoảng hai năm để bạn có thể trở thành trader fulltime. Đó là bạn theo sát thị trường, giả sử bạn bỏ dở giữa chừng khoảng nửa năm thì có khi bạn sẽ lại phải học từ đầu vì thị trường này biến động quá nhanh, quy mô mở rộng cũng vô cùng khủng khiếp.
Để trở thành một trader toàn thời gian thành công, bạn cần kết hợp cả kiến thức chuyên sâu lẫn kinh nghiệm. Nếu không, xác suất đạt được lợi nhuận trong dài hạn của bạn là rất thấp. Trong khi đó, khi bạn nghỉ việc để trở thành một trader fulltime, bạn không còn được đảm bảo với một nguồn thu nhập đều đặn nữa. Vậy nên hãy chắc chắn rằng tài chính của bạn đủ để trang trải trong ít nhất 1 - 2 năm không có thu nhập, hoặc kiếm một công việc bán thời gian để bạn vẫn có thể tập trung vào trading nhiều nhất có thể mà không cần lo lắng về vấn đề tài chính.
Nếu bạn muốn nghỉ việc với số tiền tiết kiệm ít ỏi và không có công việc bán thời gian nào để hỗ trợ bản thân trong quá trình học hỏi để trở thành 1 trader toàn thời gian, có lẽ bạn đang nghĩ cuộc sống này quá đơn giản, thị trường này quá dễ cho tất cả mọi người kiếm tiền thì đã không có con số: 95% trader crypto thua lỗ. Để hiểu rõ thêm điều này, bạn có thể đọc bài viết: Vì sao 95% trader đều thua lỗ và những bài học cơ bản cho bạn.
Một điểm cực kỳ quan trọng khác là xem xét khả năng chấp nhận rủi ro để đạt được các mục tiêu của mình. Ví dụ: Nếu bạn có $500,000 để đầu tư và bạn mong muốn có thu nhập $50,000/năm, bạn chỉ cần tạo ra lợi nhuận 10%. Chỉ mua các đồng coin top và coin tiềm năng sẽ mang lại cho bạn mức thu nhập này trong một thị trường bình thường.
Nếu bạn chỉ có $100,000 để đầu tư và bạn vẫn muốn có thu nhập $50,000/năm, bạn sẽ cần phải tạo ra lợi nhuận 50% từ vốn của mình. Khi đó, bạn sẽ phải giao dịch các đồng coin có khả năng hỗ trợ bạn tạo ra mức lợi nhuận này hoặc sử dụng đòn bẩy trong kế hoạch giao dịch của bạn.
Điều cuối cùng mình muốn nói là công việc trading toàn thời gian có thể không dành cho tất cả mọi người: bạn có thể thấy nhàm chán khi ở nhà một mình trong khi bạn bè của bạn đang đi làm. Một số người mình biết đã thực hiện các sở thích cá nhân hoặc công việc từ thiện để duy trì bản thân bận rộn trong khi một số người khác quay trở lại với công việc truyền thống mặc dù họ đã thành công trong việc tạo ra đủ thu nhập từ trading để duy trì lối sống của mình. Trước khi bạn quyết định nghỉ việc, bạn phải xem xét những thay đổi sẽ xảy ra với cuộc sống của bạn.
Tìm hiểu thêm Hành trình bắt đầu đầu tư Crypto dành cho người mới năm 2022.
Kết luận
Cho dù bạn có lựa chọn nghỉ việc để trở thành một trader toàn thời gian như mình hay không, điểm quan trọng nhất là bạn có thể tận hưởng và thu được không chỉ lợi nhuận mà còn là kiến thức, kinh nghiệm sống từ hành trình của cá nhân mình.